[D66] Veel falende mondkapjes in verpleeghuizen (Wuhan Coronavirus 2019-nCoV #199)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  25 mei 2020
Auteur: Stephen Friedrichs, Chiel Timmermans
URL:    
https://www.ad.nl/binnenland/veel-falende-mondkapjes-in-verpleeghuizen-schandalig-we-zijn-besodemieterd~a91dfea5/


Veel falende mondkapjes in verpleeghuizen: 'Schandalig, we
zijn besodemieterd'
----------------------------------------------------------

Verpleeghuizen blijken op grote schaal te zijn opgescheept met 
ondeugdelijke mondkapjes. Deze site liet 25 medische mondmaskers testen, 
die worden gebruikt op corona-afdelingen in verpleeghuizen in het hele 
land. Daarvan kwamen er maar liefst twaalf niet door de test.

De tests werden afgenomen door Greencycl in Utrecht, dat normaal 
mondmaskers voor ziekenhuizen controleert. Veel van de geteste 
mondmaskers laten teveel virusdeeltjes door en scoren een onvoldoende. 
Sommige kapjes zitten tot 30 procent onder de minimale score. Van een 
masker was de houdbaarheidsdatum al tien jaar geleden verstreken.


'We zijn besodemieterd'

Verpleeghuizen voelen zich belazerd. Het mondkapje dat het slechtst uit 
de test kwam, werd gebruikt bij Talma Borgh, een woonzorgcentrum in 
Apeldoorn. 'Je denkt je personeel goed te beschermen en zo veilig 
mogelijk te laten werken, maar dan blijken de maskers die je hebt 
gekocht niet te deugen', zegt bestuurder Pieter van der Hoek. De maskers 
komen van een 'betrouwbare partij' uit de medische branche, vervolgt 
hij. 'Het is schandalig dat je, zelfs als aan het aankomt op veiligheid, 
kan worden besodemieterd.'

Ook NU'91, de belangenorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgenden, 
zegt 'enorm geschrokken' te zijn van de resultaten: 'Fysiek contact 
tussen personeel en bewoners op corona-afdelingen is niet te voorkomen. 
Om op zulke momenten de veiligheid van het personeel te garanderen, 
moeten de beschermingsmiddelen echt helemaal op orde zijn.'

Volgens het RIVM bieden in verpleeghuizen chirurgische mondmaskers in de 
regel voldoende bescherming tegen corona. Dat zijn de blauwe, 
rechthoekige mondkapjes die chirurgen bijvoorbeeld ook dragen tijdens 
operaties. Veel verpleeginstellingen vinden dat niet voldoende en kopen 
zelf zogeheten FFP-maskers in, die medewerkers nog eens extra moeten 
beschermen tegen corona. Deze maskers houden meer virusdeeltjes tegen en 
worden in ziekenhuizen standaard op intensive care-afdelingen gebruikt.


Namaakmaskers

Afgelopen week bleek uit onderzoek van deze krant al dat talloze 
namaakmaskers in omloop zijn en de kwaliteit vaak te wensen overlaat. 
Ook het landelijk coordinatiecentrum hulpmiddelen (LCH), opgezet door de 
overheid, bleek miljoenen ongeschikte mondkapjes te hebben gekocht. Maar 
waar ziekenhuizen en het LCH de maskers eerst laten testen, hebben 
verpleeghuizen die mogelijkheid vaak niet.

Michel van Erp van NU'91: 'Personeel gaat daar intensief om met 
coronapatienten. Dag in, dag uit. De chirurgische mondmaskers die het 
RIVM voorschrijft, volstaan daarbij echt niet. Logisch dat 
verpleeghuizen dan FFP-maskers inkopen. Dat die dan ook in veel gevallen 
onvoldoende scoren, is heel zorgelijk.'

De mondmaskers die niet door de test kwamen, doken onder meer op in 
Oost-Brabant, waar veel verpleeghuizen zwaar zijn getroffen door het 
longvirus. 'Ik hielp aan de lopende band coronapatienten, waarbij je ze 
continu aanraakt. Je moet ze verschonen, wassen, eten geven en stukjes 
met ze lopen. Ondertussen hoesten en niezen ze. En dat gebeurt 
natuurlijk lang niet altijd in hun elleboog', zegt een verpleegkundige 
die midden in die brandhaard werkte. 'Dit zijn de maskers waar ik de 
afgelopen drie weken mee hebt gewerkt. Daar vertrouw je op. Dan schrik 
ik dat ze niet aan de eisen voldoen.'


'Verpleeghuizen zijn schraal bedeeld'

Eenzelfde reactie komt van een Nijmeegse verpleegkundige, die de 
afgelopen maanden ook met een afgetest mondkapje op een corona-afdeling 
rondliep. 'Natuurlijk, dit is even schrikken. Maar ik ben nu niet boos 
op mijn werkgever. We moeten allemaal roeien met de riemen die we hebben 
en iedereen weet dat de verpleeghuizen schraal bedeeld zijn. De luxe om 
eisen te stellen, is er gewoon niet. Het is vooral een schande dat de 
regering het zover heeft laten komen.'

Precies daar zit de crux, zeggen veel verpleeghuizen en vakbonden Actiz 
en NU'91. Doordat het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH) aan 
verpleeginstellingen en thuiszorginstanties lange tijd onvoldoende 
beschermingsmiddelen leverde, voelen veel huizen zich genoodzaakt zelf 
tot inkoop over te gaan. En vooral in de handel van de hoogwaardige 
mondkapjes - de zogeheten FFP-maskers - blijkt nogal eens gesjoemeld te 
worden. Zo zijn talloze valse medische certificaten in omloop en 
verkopen handelaren namaak-kapjes voor woekerbedragen.


Arrestatie

Dat de Nederlandse autoriteiten die zwendel een halt willen toeroepen, 
bewijst de arrestatie van een man uit Apeldoorn eind april. De 56-jarige 
man liet 15.000 ondeugdelijke mondkapjes uit China importeren. Een deel 
daarvan verkocht hij aan zorginstellingen in de regio. Volgens justitie 
wist de Apeldoorner dat hij ondeugdelijke kapjes aan de man bracht, maar 
koos hij ervoor dat niet te melden. Kopers verkeerden in de 
veronderstelling dat ze uitstekende mondmaskers kregen.

Die arrestatie zorgde voor het nodige tumult. De verdachte is een 
keurige man en nota bene een gerespecteerd lid van de christelijke 
gemeenschap in de stad, vertellen ingewijden. Hij zat jarenlang bij de 
vrijwillige brandweer en heeft een eigen bedrijf in de 
veiligheidsbranche. Kortom, iemand die het beste voor heeft met de 
medemens. Een kennis: 'Dat hij zorgmedewerkers mogelijk in gevaar heeft 
gebracht, wil er bij een kennis dan ook niet in: 'Ik was met stomheid 
geslagen. Opzet? Daar geloof ik niks van. Ik denk dat justitie hier een 
dwaling van jewelste begaat.'

De FIOD zegt de zaak hoog op te nemen. 'De coronacrisis haalt bij veel 
mensen het beste naar boven. Helaas zien sommigen kans voor fraude. 
Misbruik maken van de coronacrisis is maatschappelijk onacceptabel.' 
Volgens de FIOD werd, om de Nederlandse overheid te misleiden, bewust 
niet op het invoerdocument vermeld dat het om persoonlijke 
beschermingsmiddelen ging en zaten bij de mondmaskers vermoedelijk 
vervalste certificaten.


'Bescherming moet beter'

De Apeldoorner is bepaald niet de enige die foute mondmaskers naar 
Nederland haalt. Testlab Greencycl ziet dagelijks tientallen mondmaskers 
voorbij komen die een onvoldoende scoren. Veel kapjes zijn afkomstig van 
webwinkels of worden door handelaren actief aangeboden aan 
zorginstellingen. Wel betrouwbaar zijn de beschermingsmiddelen die het 
LCH levert, want die zijn uitvoerig getest. Maar de verpleeghuizen staan 
altijd nog achteraan de rij bij de verdeling van die middelen, zegt 
Michel van Erp van belangenorganisatie NU'91. 'Dat moet snel veranderen. 
Personeel in verpleeghuizen moet goed beschermd worden, daarvan is nu in 
veel gevallen simpelweg geen sprake.'

--------
(c) 2020 DPG Media B.V.