[D66] Garmonbozia, Climatitis: Herfst, Klimaatrapport, klimaatdemonstraties en het Einde van de Wereld (3, addendum)

Wed Sep 25 11:36:51 CEST 2019

...er is meer...

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  5 februari 2019
Auteur: Annemieke van Dongen
URL:    
https://www.ad.nl/buitenland/wie-is-het-klimaatmeisje-greta-thunberg~a85eb898/

Wie is het klimaatmeisje Greta Thunberg?
----------------------------------------

Ook in Nederland volgen scholieren donderdag het voorbeeld van de 
Zweedse Greta Thunberg (16), die al sinds de zomervakantie staakt voor 
het klimaat. Maar wie is zij? Een eigengereide klimaatmessias? Of de 
marionet van haar markante familie en een Zweedse pr-agent?

In haar roze skibroek, met twee mutsen op haar hoofd, zakt Greta 
Thunberg neer in de donkerste hoek van een koffietentje in de 
Vasterlanggatan, de hoofdstraat van het oude Stockholm. 'Even 
ontdooien', zegt ze verdedigend, als ze ontdekt dat ze per ongeluk naast 
een verslaggever is neergeploft.

Het is vrijdagochtend half tien en de jonge klimaatactiviste heeft al 
twee interviews achter de rug. Het was nog donker en ijskoud, toen ze 
vanochtend om acht uur haar kartonnen Skolstrejk for 
Klimatet-protestbord in een sneeuwhoop voor het Zweedse parlement 
plantte.

Meteen kwamen de eerste van vele volwassen klimaatactivisten op haar af. 
Ze wilden met haar praten, samen op de foto. Voorbijgangers vroegen om 
een selfie. Elke beweging werd ondertussen gefilmd door een Duitse 
cameraploeg.

Uitdrukkingsloos stond Greta iedereen te woord. Staccato de boodschap 
herhalend die ze al voor zo veel camera's heeft verkondigd. 'Ja, ik ga 
hiermee door. Tot Zweden aan de Parijsdoelen voldoet. Ja, al duurt dat 
jaren.'

Twittertrollen

De initiator van de schoolstaking voor het klimaat heeft onder 
klimaatactivisten een messiasachtige status verworven. Ze is het grote 
voorbeeld van honderdduizenden scholieren in Belgie, Duitsland en 
talloze andere landen die al weken de straat op gaan om actie te eisen 
tegen de opwarmende aarde. Ze was de ster van de klimaattop in Polen. De 
medialieveling van het recente World Economic Forum in Davos.

'I want you to panic', zei ze op het Zwiterse elitecongers in een speech 
die op sociale media massaal werd gedeeld. 'Ik wil dat u handelt zoals 
in een crisis. Zoals u zou doen als ons huis in brand staat.'

Terwijl ze in linkse kringen de hemel in wordt geprezen – 'eindelijk 
iemand die precies zegt waar het op staat' – roept Greta Thunberg in 
rechtse kringen felle weerstand op. Klimaatontkenners, conservatieve 
commentatoren en twittertrollen bestoken haar met haatmail en snoeiharde 
kritiek. Greta zou een marionet zijn van de professionele 
klimaatbeweging. Ze zou alleen maar spijbelen om niet naar school te 
hoeven. En door haar ouders gebruikt worden om de verkoop op te krikken 
van een boek over hun familie.

Operazangeres

Wie is het 16-jarige klimaatmeisje met de lange vlechten en priemende 
ogen dat zo veel reacties oproept? Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg 
komt uit een familie van bekende Zweden. Haar vader Svante is – net als 
haar opa – acteur. Haar moeder, Malena Ernman, is een internationaal 
succesvolle operazangeres. Zij vertegenwoordigde Zweden tien jaar 
geleden op het Eurovisie Songfestival.

Greta is open over het feit dat ze het syndroom van Asperger heeft, een 
vorm van autisme, en nog een paar andere diagnosen. Die aandoeningen 
(een obsessieve-compulsieve stoornis en selectief mutisme) maken dat zij 
dingen zwart-wit ziet. En dat ze zich obsessief vastbijt in het issue 
dat haar het meest aan het hart gaat: klimaatverandering. Een onderwerp 
dat een van haar voorvaderen, Nobelprijswinnaar Svante Arrhenius, mede 
op de kaart heeft gezet. De scheikundige berekende eind negentiende eeuw 
als eerste hoe CO2 een broeikaseffect veroorzaakt.

Toen Greta jaren geleden op school over het broeikaseffect hoorde, 
raakte ze daar zo van in de war dat ze langzaam afgleed in een 
depressie. 'Ik leerde dat klimaatverandering ons bestaan bedreigt. En 
toch gaat iedereen maar door alsof er niks aan de hand is. Als ons leven 
wordt bedreigd, moeten we stoppen met uitstoten van broeikasgassen. Zo 
simpel is dat, voor mij', zegt ze daarover.

Niet meer praten

Zo'n vijf jaar lang praatte ze alleen tegen haar ouders en haar zusje. 
Die overtuigde ze om niet meer te vliegen, een elektrische auto te kopen 
en geen vlees meer te eten. Zelf at ze bijna niks meer. Ze wisselde twee 
keer van school. Pas nadat ze afgelopen zomer – waarin ook Zweden werd 
geteisterd door extreme droogte en bosbranden – besloot om daadwerkelijk 
in actie te komen, klom ze volgens haar vader uit het dal.

Hij zag het niet zitten dat Greta ging staken, vertelt Svante Thunberg 
later op de dag als hij haar lunch komt brengen. 'Mijn vrouw en ik 
maakten ons heel veel zorgen over haar. Maar ze was vastberaden. Na de 
eerste dag kwam ze gelukkiger thuis dan we haar in jaren hadden gezien. 
De tweede dag begon ze te praten met vreemden. Op een dag bracht iemand 
haar veganistische noodles. Die at ze op. Ze kwam weer tot leven. Ze 
lacht weer, danst thuis rond en barst van de energie.'

Praat hij echt over hetzelfde meisje dat hier wezenloos in de koffiebar 
zit? En dat, op de vraag of ze aan het einde van zo'n dag niet kapot is, 
antwoordt: 'Ik ben nu al doodop'?

Brein achter speeches

In Zweden wordt wel beweerd dat Svante Thunberg achter de acties van 
zijn dochter zou zitten. Het zou geen toeval zijn dat op vrijdag 20 
augustus, de dag dat Greta voor het eerst staakte, het boek van haar 
ouders over hun familie verscheen. Ook zou haar vader het brein zijn 
achter Greta's krachtige speeches, die onmogelijk door een 16-jarige 
geschreven zouden kunnen zijn.

Onzin, reageert Svante. 'Die publicatiedatum was wel degelijk toeval.' 
Hij wijst erop dat de opbrengsten van het boek naar goede doelen gaan. 
En dat Greta haar speeches zelf schrijft. 'Natuurlijk help ik haar 
weleens. Maar meestal luistert ze niet naar mijn suggesties. Ze is veel 
te eigenwijs.'

All Gore

Wie er dan achter Greta zit? Volgens sceptici is het op zijn minst 
opmerkelijk dat op Greta's eerste stakingsdag 'toevallig' net de baas 
van een bekend Zweeds pr-bureau langsliep en een foto maakte die viral 
ging op sociale media. Deze zakenman, Ingmar Rentzhog, richtte de 
klimaatbeweging #WeDontHaveTime op en is lid van het klimaatnetwerk van 
All Gore.

Dat die klimaatbeweging achter het succes van Greta zit, is eveneens 
nonsens, zegt Svante. 'Alleen Greta zit achter Greta.' En ze wordt door 
niemand betaald, zegt hij. 'Wij betalen zelf haar reizen.'

'Uitzonderlijk talent'

Greta heeft 'een uitzonderlijk talent om zich uit te spreken', zegt de 
directeur van haar school. 'Ook in de klas kan ze extreem krachtig haar 
punt maken. Ze steekt met kop en schouders boven haar klasgenoten uit', 
zegt rector Sirkka Persson aan de telefoon. Mede om die reden 
faciliteert de speciale school, waar Greta sinds dit schooljaar zit, 
haar staking. 'We hebben haar rooster aangepast. We merken dat zij, met 
haar speciale behoeften, hier gelukkig van wordt. Ze presteert 
uitstekend. We maken ons geen zorgen over haar.'

En Greta zelf? We vragen haar, buiten het zicht van de camera's, of ze 
een halfjaar geleden aan haar protest was begonnen als ze had geweten 
waar dat allemaal toe zou leiden.

'Nee.' Om zich snel te herpakken: 'Ik bedoel, ik ben blij met alle 
aandacht voor het klimaat. Maar het zou niet moeten draaien om mij. Ik 
ben m'n hele leven onzichtbaar geweest, niemand sprak met me. Nu sta ik 
voortdurend in het middelpunt. Daar voel ik me niet prettig bij.'

Maar alles wat ze doet, komt uit haar eigen koker, verzekert ze. 'Ik ken 
de beschuldigingen, maar ik laat me door niemand brainwashen.' Ja, ze 
heeft soms ook wel het gevoel dat anderen haar actie kapen. 'Ik snap het 
wel. Het klimaat is groot en abstract. Ik ben concreet en klein.'

Ze kijkt verstoord op. In het kielzog van een groep klimaatactivisten is 
het Duitse camerateam de koffiezaak binnengekomen. Vanaf een afstandje 
staat een cameraman haar te filmen. Greta staat op. 'Ik moest maar weer 
eens naar buiten gaan.'

--------
(c) 2019 Persgroep