[D66] Jetten wil meer immigranten

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  7 maart 2019
Auteur: Tobias den Hartog en Laurens Kok
URL:    
https://www.ad.nl/politiek/d66-leider-we-hebben-juist-meer-arbeidsmigranten-nodig-tienduizenden~a3fa932f/


D66-leider: 'We hebben juist meer arbeidsmigranten nodig, tienduizenden'
------------------------------------------------------------------------

Wars van het 'negatieve sentiment' rond migranten, pleit 
D66-fractieleider Rob Jetten ervoor om meer arbeidsmigranten naar 
Nederland te halen. 'VVD en CDA moeten ook het eerlijke verhaal 
vertellen.'

Rob Jetten laat er geen twijfel over bestaan: hij posteert zich in de 
verkiezingscampagne ver links van coalitiegenoot VVD. Maandag kwam hij 
met een pleidooi voor een miljonairstaks, vandaag gooit hij een steen in 
de vijver met de stellingname dat de grenzen in Nederland verder open 
moeten voor migranten.

Erg in de mode is dat standpunt niet. Desondanks zegt Jetten het 
vanavond, tijdens zijn eerste grote tv-debat ooit, 'hartstochtelijk' te 
zullen verdedigen. Zenuwen zegt hij niet te hebben. Wel is hij 
'nieuwsgierig' naar het debat bij RTL. 'Als kijker dacht ik de afgelopen 
jaren wel eens van: nou, nou. Staan ze daar met z'n allen te schreeuwen 
om een minuut aandacht.'

Nu staat hij er zelf tussen. Het lot heeft bepaald dat hij over klimaat 
en migratie mag debatteren. 'Daar ben ik blij om, want er was ook een 
debat over Zwarte Piet. Ik vraag me af wat dat in godsnaam met de 
Provinciale Staten van doen heeft.'


Heeft u eigenlijk geoefend? Compleet met rollenspelletjes?

'Ja, dat hoort er allemaal bij. Laat ik zeggen dat collega's uit de 
fractie verbijsterend goed zijn in het spelen van de fractievoorzitters. 
Ik noem liever geen namen, maar we hadden iedereen wel in huis.'


Hoort mediatraining bij zo'n voorbereiding?

'Nee, maar ik kijk dingen wel terug.'


Iemand wees ons erop dat u minder bent gaan lachen.

'Jaaaa! Nou ik heb de neiging om dat als ik vriendelijk wil kijken, ik 
dan iets te vrolijk lach. Dus ik probeer nu iets neutraler te kijken. Al 
concentreer ik mij liever op de inhoud.'

Op arbeidsmigratie dus. Geregeld laat Jetten tijdens het interview 
vallen dat het Centraal Bureau voor de Statistiek onlangs nog becijferde 
dat 50.000 werknemers uit andere EU-landen nodig zijn om vacatures in 
Nederland te vervullen. Jetten: 'Ontkennen dat dit nodig is, is de ogen 
sluiten voor de realiteit. Het gaat bovendien niet alleen om dat acute 
gat van 50.000 mensen. Zie ook hoe minister Hugo de Jonge van 
Volksgezondheid waarschuwt dat er over een paar jaar 100.000 vacatures 
in de zorg bij komen. En als de economische groei doorzet, komen we in 
de bouw en de agrarische sector echt mensen tekort. Dat is voor sommige 
partijen misschien geen makkelijk verhaal, maar het is wel het eerlijke 
verhaal.'


Weet u daar coalitiepartners VVD en CDA al van te overtuigen?

'Ik hoop dat zij ook onderscheid blijven maken tussen echte 
vluchtelingen, kansloze migranten en arbeidsmigranten die we nodig 
hebben. En ik hoop dat de alarmerende cijfers over hoeveel 
arbeidsmigranten we nodig hebben een aanleiding vormen voor debat.'


Er zitten nog zo'n 430.000 mensen in de bijstand. Moeten die niet gewoon 
aan het werk?

'Er wordt ook alles aan gedaan om juist Nederlanders via omscholing en 
begeleiding aan het werk te krijgen. Maar het is en-en-en. Zelfs als we 
alle Nederlanders die nu thuis zitten aan een baan helpen, hebben we nog 
mensen nodig. We krijgen de vacatures de komende jaren niet met alleen 
Nederlanders vervuld.'


U zegt dat verdringing op de arbeidsmarkt niet is aangetoond. Maar in 
2011 oordeelde een Kamercommissie nog dat de toestroom van 
arbeidsmigranten was onderschat.

'We hebben problemen rond huisvesting onderschat, dat klopt. Maar laten 
we daar dan van leren.'


Hoe dan? Huisvesting is nu al een probleem voor Nederlanders.

'Zeker. En er zijn terechte zorgen over hele vakantieparken die bewoond 
worden door arbeidsmigranten. Die wake-up call hebben we nu gehad. Je 
wilt geen Polenhotels die overlast veroorzaken, of arbeidsmigranten die 
in huurhuizen terechtkomen waarvoor Nederlanders op de wachtlijst staan. 
Maar ik zie voorbeelden van kleinere woonlocaties, bijvoorbeeld op een 
bedrijventerrein, waar mensen tijdelijk zitten. Het lukt ons ook om in 
heel hoog tempo, heel veel huisvesting voor studenten te realiseren. Dat 
moet ook kunnen met arbeidsmigranten.'


Er hoeft maar een economische recessie te komen en die mensen gaan 
massaal de WW in.

'Het gaat veelal om tijdelijk werk of seizoensgebonden arbeid. Je zag 
ook in Spanje dat toen de economie daar instortte, mensen weer weg 
gingen. Er zal zeker een deel willen blijven, maar dat is ook een 
verworvenheid van de Europese Unie, dat mensen zich daarbinnen overal 
mogen vestigen. Bovendien, minder dan 2 procent van de Polen maakt nu 
aanspraak op sociale voorzieningen. Onder Nederlanders is dat percentage 
hoger. Het heeft dus geen zin om Nederlanders tegen Polen op te zetten.'


Eind vorig jaar bleek nog dat duizenden Polen via valse handtekeningen, 
nepsollicitaties en adresfraude onterecht uitkeringen hadden ontvangen.

'Fraude moeten we sowieso hard aanpakken. Of dat nou een Pool is, een 
Turk of een Nederlander.'


Bent u niet bang voor een aanzuigende werking van mensen die wij hier 
niet nodig hebben?

'Kansloze migratie moeten we blijven ontmoedigen. Maar arbeidsmigranten 
verlaten niet huis en haard op een kansloze missie. Die hebben 
vooruitzicht op een baan.'


Hoe gaan we die mensen werven? De grenzen voor Oost-Europeanen zijn al 
open.

'Het is allereerst aan ondernemers. Maar wij moeten allemaal uitstralen 
dat we gastvrij zijn. En we kunnen de huisvesting beter regelen en 
taallessen of inburgering aanbieden voor hen die langer in Nederland 
verblijven.'


Neemt u het CDA en VVD ook kwalijk dat discussie over migratie 
'gevoelig' ligt, zoals u dat zegt?

'Nee, maar er zijn partijen die in extreme woorden over migratie 
spreken. Wij moeten als middenpartijen niet achter dat frame aanhollen. 
De VVD staat voor de vrije markt en het CDA wil boeren niet in de steek 
laten. Dus we moeten dit verhaal met elkaar vertellen.'

--------
(c) 2019 Persgroep