[D66] Garmonbozia: 230 jaar oud Schots schilderij bevat verborgen boodschap

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  17 januari 2017
Auteur: Koen Van De Sype
URL:    
http://www.ad.nl/cultuur/230-jaar-oud-schots-schilderij-bevat-verborgen-boodschap~a7e69b00/


230 jaar oud Schots schilderij bevat verborgen boodschap
--------------------------------------------------------

Op het eerste gezicht lijkt er met dit portret van de Schotse dichter 
Robert Burns uit 1787 niets aan de hand te zijn, maar een expert heeft 
ontdekt dat het een verborgen boodschap bevat. Jerry Brannigan - een 
schrijver en Burnskenner - kreeg een telefoontje van de eigenaar dat hij 
bij het restaureren van het schilderij op kleine lettertjes en enkele 
onopvallende symbolen was gestoten.

Het ging onder meer om een komeet en figuurtjes met kappen over hun 
hoofd. Die zouden door de schilder van het werk - Alexander Nasmyth, een 
tijdsgenoot van Burns - aan het werk zijn toegevoegd, onopvallend voor 
het blote oog. En ze zouden verwijzen naar vrijmetselaars: een 
internationaal verbreid broederschap van mensen die streven naar 
geestelijke verheffing.


Hooggeplaatst

Burns zelf was een hooggeplaatst lid van het geheime broederschap. 
Expert Jerry Brannigan nam de tekens onder de loep en zag onder meer de 
letters 'm-a-r-a' op de zijkant van het hoofd van Burns en cijfers op 
zijn voorhoofd. Alles wijst erop dat ze er opzettelijk zijn aangebracht. 
'Dat zou typisch zijn voor de vrijmetselaars', zegt hij tegen de Daily 
Mail. 'Ze verborgen dingen in het volle zicht.'

'De cijfers en letters zouden kunnen wijzen op de status van Burns in de 
vrijmetselarij', aldus Brannigan, die twee jaar bezig was met zijn 
studie en het resultaat voorstelde aan de universiteit van Glasgow. 'De 
komeet boven zijn schouder kan duiden op de vrijmetselaars-ster. Een 
tweede mogelijkheid is dat het de komeet Halley voorstelt, die zichtbaar 
was in de periode dat het werk werd gemaakt. Die zou de komst van een 
belangrijk persoon hebben voorspeld, zo werd toen aangenomen.'


Stof

Het schilderij werd in 2013 ontdekt op een veiling, onder een dikke laag 
stof. Kenners nemen aan dat het de vierde versie was van het portret. De 
andere versies hangen in toonaangevende musea, zoals de National 
Portrait Gallery in Londen.

'Het schilderij is zodanig gemaakt dat je bepaalde dingen alleen maar 
kunt zien met de juiste lichtinval. Je moet het echt vanuit alle hoeken 
bekijken', klinkt het. 'De tekens zijn ook vaak niet groter dan een 
millimeter. Ze moeten met veel kunde zijn aangebracht, ik vermoed zelfs 
met een penseel met maar een haartje.'

Na de ontdekking nam Brannigan nog enkele andere werken van Nasmyth 
onder de loep. Ook daarop vond hij kleine lettertjes en symbolen.

--------
(c) 2017 Persgroep