[D66] Kabinet houdt vast aan massaal aftappen internetverkeer

[J.N.]

http://www.volkskrant.nl/tech/kabinet-houdt-vast-aan-massaal-aftappen-internetverkeer~a4291392/

pdf wetsvoorstel:
http://vkplusmobilebackend.persgroep.net/rest/content/assets/660d5497-cccb-46b2-9066-41b1a50e5d0f


Kabinet houdt vast aan massaal aftappen internetverkeer

Het kabinet zet de plannen voor het op grote schaal aftappen van
internetverkeer ongewijzigd door. Daarmee trekt het zich niets aan van
de kritiek van de telecomsector en maatschappelijke organisatie.
Inlichtingendiensten kunnen straks datacentra die e-mail, sms,
internettelefoon en apps verwerken structureel in de gaten houden.

Door: Huib Modderkolk 29 april 2016, 02:00

Dat blijkt uit een nog geheim wetsvoorstel voor de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten (Wiv) die in handen is van de Volkskrant. Daarin
staat ook dat geheime diensten vanaf 2017 elk jaar één groot
toegangspunt tot het internet zullen gereedmaken om afgetapt te worden.
In 2020 omvat het aftapnetwerk dan vier grote locaties.

Vorig jaar zomer publiceerde het kabinet het concept van de wet voor een
internetconsultatie. Daarop kwamen, zo blijkt nu, ruim 1.100 reacties,
waarvan 500 openbaar waren. Telecombedrijven als KPN en Tele2, maar ook
MKB-Nederland, VNO-NCW en het College voor de Rechten van de Mens
laakten vooral het ongerichte karakter van de wet. Dat is niet veranderd
blijkt nu. De diensten mogen per onderzoek tot een jaar lang ongericht
aftappen.

Ton Siedsma van privacyorganisatie Bits of Freedom: 'Dit maakt duidelijk
dat de regering de plannen voor ongerichte interceptie, een sleepnet,
vol doorzet. Fundamentele problemen in de wet worden niet aangepakt.'
Erik Bais, eigenaar van internetprovider A2B Internet, meent dat de
gekozen methode - het aftappen van 'toegangslocaties' - een 'gigantische
inbreuk' op de persoonlijke levenssfeer van Nederlanders inhoudt. Het
over een langere periode inzichtelijk maken wie met wie contact heeft,
staat volgens hem gelijk aan het 'stalken van burgers'.
Toezicht

    Nieuw in het voorstel is het toezicht door een onafhankelijke
Toetsingscommissie

Nieuwe wet geheime dienst: wat mag er straks allemaal?

Het kabinet wil de angst wegnemen dat de inlichtingendiensten met de
nieuwe wet in handen massaal kunnen spioneren. Maar wie het voorstel
goed leest, wordt niet gerustgesteld. De belangrijkste passages ontleed.

Volgens het kabinet zijn de nieuwe bevoegdheden noodzakelijk omdat
'cyberdreigingen' en 'terroristische dreigingen' 'niet tijdig worden
onderkend', 'de werkelijke intenties van risicolanden verborgen blijven'
en de 'ontvreemding van hoogwaardige technologische kennis en
staatsgeheimen onopgemerkt blijft'. Met de nieuwe wet loopt Nederland
weer in de pas met buurlanden meent zij. Opvallend is dat het kabinet
zegt dat zonder de wet de 'internationale samenwerking' met buitenlandse
diensten onder druk komt te staan.

Nieuw in het voorstel is het toezicht door een onafhankelijke
Toetsingscommissie. De instelling daarvan was, zo geeft het kabinet zelf
ook toe, noodzakelijk geworden door uitspraken van het Europees Hof.
Verder zal toezichthouder CTIVD 'bindend advies' gaan geven over
klachten die gericht zijn tegen de geheime diensten.

Het kabinet heeft ook besloten de kosten van het aftappen van
communicatienetwerken zelf te gaan betalen. Internetproviders hadden
veel kritiek op dit onderdeel in de wet. Het bedrag dat hiervoor wordt
vrijgemaakt illustreert hoe de geheime diensten in toenemende mate gaan
aftappen. Het budget voor 'onderzoeksopdrachtgerichte' interceptie gaat
van 15 miljoen in 2017, naar 25 miljoen in 2018 en 35 miljoen in 2019.
Siedsma: 'Bedenk daarbij dat opslag en aftappen steeds goedkoper worden
en je ziet een exponentiële groei van het afluisteren.'
Privacy-assessment

    Het kabinet handhaaft het omstreden 'hacken via derden'

Het kabinet handhaaft verder het omstreden 'hacken via derden'. Uit de
toelichting blijkt dit om een ingrijpende bevoegdheid te gaan. Zo kunnen
inlichtingendiensten straks malware plaatsen op computers van personen
die een server gebruiken waar een verdachte ook gebruik van maakt. Op
het hacken zelf was ook veel kritiek gekomen, vooral omdat de reikwijdte
enorm kan zijn. Steeds meer 'slimme apparaten' - zoals koelkasten,
horloges en auto's - werken door een verbinding te maken met internet.

Om de impact van de wet te meten heeft het kabinet een zogeheten
'Privacy-assessment' laten uitvoeren door een onafhankelijk instituut.
Dat reageert scherp op de voorgestelde nieuwe bevoegdheden voor
inlichtingendiensten: 'Privacyrisico's worden (...) bij behoorlijk veel
onderdelen onvoldoende onderkend, en de voorgestelde waarborgen zijn
vaak niet voldoende om de risico's af te dekken.'

Het wetsvoorstel ligt nu ter advisering bij de Raad van State en het
kabinet hoopt het voor de zomer aan de Tweede Kamer voor te leggen.