[D66] Griekenland wordt misbruikt als afschrikwekkend voorbeeld

[J.N.]

http://www.groene.nl/artikel/griekenland-wordt-misbruikt-als-afschrikwekkend-voorbeeld

In het nieuws
Griekenland wordt misbruikt als afschrikwekkend voorbeeld
Commentaar_2029-2015_afschrikwekkend_20voorbeeld

Als de Griekse crisis ergens níet over gaat, is het economie. Het
verklaart waarom niemand luistert naar economen, zelfs niet als ze
Jeffrey Sachs of Joseph Stiglitz heten.

door Koen Haegens 15-07-2015

Waarom er nu een akkoord ligt dat Griekenland nog verder de recessie in
zal duwen, en schuldaflossing alleen maar onwaarschijnlijker maakt. En
waarom de Europese politici zelfs geen moeite meer lijken te doen dit
‘compromis’ als financieel-economisch zinvol te rechtvaardigen.

Waar het hen dan wél om te doen is? Straf. Vernedering ook. Het is vaker
gezegd deze dagen: Griekenland wordt misbruikt als afschrikwekkend
voorbeeld. Als boodschap aan alle partijen en bewegingen die hardop
dromen van een ander, socialer en democratischer Europa. Met resultaat:
de Spaanse protestpartij Podemos maakt een duikeling in de peilingen.

Het enge is hoe gemakkelijk het zogenaamde politieke ‘midden’ daarbij
teruggrijpt op een rabiaat chauvinisme. Natuurlijk, het Duitse Bild was
er als de kippen bij om Merkel met Bismarck-helm af te beelden. De
waarschijnlijk grootste krant van Europa spreekt al jarenlang consequent
van ‘sjoemel-Grieken’. Maar wat zegt het dat een intens braaf,
intellectueel weekblad als Die Zeit op zijn voorpagina vaststelt dat
Griekenland ‘een prestatievijandelijke cultuur’ heeft? Wanneer liberalen
als Guy Verhofstadt in het Europees Parlement minutenlang met schuim op
de mond mogen schreeuwen tegen de democratisch gekozen Griekse premier –
en daarvoor zelfs alom bejubeld worden?

    Er is een eenvoudige verklaring voor die radicalisering: dit is wat
schulden doen met mensen

Er is een eenvoudige verklaring voor die radicalisering: dit is wat
schulden doen met mensen. Iemand kan je beste vriend zijn, maar leen hem
duizend euro die je vervolgens niet tijdig terug krijgt, en binnen de
kortste keren praat je over hem als lui, onbetrouwbaar – een onmens.
Precies daarin ligt het grootste gevaar voor Europa. Niet dat we de
Griekse miljarden (waarvan, het kan niet vaak genoeg herhaald worden,
het leeuwendeel naar de banken is gegaan) nooit meer terugzien. Maar wat
die afhankelijke relatie, van schuldeisers tot schuldenaars, in de
tussentijd met dit continent doet.

Dat raakt aan de kern van de euro. Een gemeenschappelijke munt moest het
Europese project in een stroomversnelling brengen. De monetaire unie zou
vanzelf leiden tot een politieke unie. Het was daarbij van cruciaal
belang dat de euro onomkeerbaar is. Je kunt er wel in, maar niet uit.

Beide voornemens zijn het afgelopen weekeinde om zeep geholpen. Ook al
blijft Griekenland (voorlopig) in de euro, op z’n laatst na het
uitgelekte Duitse Grexit-plan weet iedereen dat het lidmaatschap niet
onomkeerbaar is. Om over de Europese gedachte nog maar te zwijgen.
Zelden is de kloof die door de eurozone loopt – tussen Noord en Zuid,
tussen Frankrijk en Duitsland, tussen links en rechts – zo zichtbaar en
zo groot geweest. Er zijn snoeiharde woorden gevallen. Er schijnt
geschreeuwd te zijn.

Dit is wat de Europese regeringsleiders met deze schandelijke vertoning
bereikt hebben: over tien jaar zullen zij met heimwee terugblikken op de
door hen gedemoniseerde Syriza-regering. Als je Tsipras en zijn
partijgenoten namelijk iets kwalijk kunt nemen, is het dat zij te
eurofiel waren. Tot het einde toe bleven zij geloven in Europa. Zodanig,
dat ze de afgelopen maanden steevast weigerden zich op een
Grexit-scenario voor te bereiden. Met als gevolg dat toen het de
afgelopen weken zo ver dreigde te komen ze Merkel op hun knieën moesten
smeken om te mogen blijven. Ten koste van alles.

Zo naïef zal geen regering die het predicaat ‘links’ waardig is in de
toekomst nog zijn. Het is eens en voor altijd duidelijk geworden dat wie
een andere, socialere politiek wil in de euro niets te zoeken heeft. In
één weekeinde zijn over het hele continent milde critici van de
eenheidsmunt bekeerd tot geharnaste tegenstanders. De euro produceert
zijn eigen doodgravers.