[D66] Zwijgplicht en verstilling in de Psychiatrie

[Oto]

"Zoals in alle beroepen en bezigheden wordt er ook in 'de psychiatrie'
veel gepraat en is het in de koffiekamers en spreekkamers zelden stil.
Ook patiënten mogen praten en soms wordt er zelfs geluisterd. Toch ligt
er in de psychiatrie een spreekverbod op de waanzin. De psychiater mag
spreken, als professional, als therapeut en zelfs als mens. Ook de
patiënt mag spreken, als lijdende hulpzoekende persoon, als mondige
burger, als slachtoffer van een ziekte, als drager van emoties. Maar wat
niet mag spreken, is de waanzin zelf. Voor degenen die de psychiatrische
inrichting niet van binnen kennen, mag dit wonderlijk klinken, maar
juist op de plek waar je zou verwachten dat de waanzin luid en duidelijk
van zich zou mogen laten horen, ligt er een taboe, een stilzwijgend
spreekverbod op de waanzin. De waanzin mag er niet zijn, uitbarstingen
en oprispingen van waanzin worden 'behandeld' en de waanzin wordt
doodgezwegen. Wanneer hij spreekt, wordt gezegd dat het geen betekenis
heeft, dat het uitingen zijn van een stoornis, symptomen van een ziekte,
betekenisloze signalen van buiten de taalorde. Hoe meer uitingen van
waanzin, hoe meer medicijnen een patiënt zal krijgen en hoe strakker het
regime zal zijn waar hij onder wordt gesteld. De taal en de ervaring van
waanzin worden door degenen die zich beroepshalve met de waanzin
bezighouden, naar het rijk der zwijgende onzinnen verwezen."

blz. 470, Filosofie van de waanzin, W. Kusters.