[D66] Chemische wapens zouden van Syrische rebellen al-Qaida zijn (2)

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

Bron:   Trouw
Datum:  5 september 2013
Auteur: Peter Speetjens
URL:    http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/3504301/2013/09/05/Gifgas-kan-uit-ontplofte-opslag-van-rebellen-zijn-gekomen.dhtml


Gifgas kan uit ontplofte opslag van rebellen zijn gekomen
---------------------------------------------------------

Dat in Syrie chemische wapens zijn ingezet, lijkt inmiddels wel zeker, 
maar de vraag blijft: door wie? Westerse inlichtingendiensten wijzen 
met de vinger naar het Syrische regime, de Russen suggereren dat het 
de rebellen kunnen zijn geweest. Zij zouden met de gifgasaanval een 
Westers ingrijpen hebben willen uitlokken. Welke aanwijzingen zijn er 
voor die lezing?

Uitlatingen van nabestaanden en rebellen, gedaan in een artikel op de 
website Mint Press News, wijzen in de richting van een ontploffing in 
een wapenopslag van de rebellen van het salafistische Noesra Front. In 
het artikel, van de hand van de Jordaanse journalist Yahya Ababneh en 
zijn Amerikaanse collega Dale Gavlak, komen getuigen aan het woord uit 
de getroffen wijk Ghouta. Een van hen is Aboe Abdel-Moneim, die 
vertelt hoe zijn zoon vocht in een militie onder leiding van de 
Saoedier Aboe Ayesha. Twee weken voor de gasaanval vroeg de zoon aan 
zijn vader wat hij dacht van de nieuwe wapens die hij moest vervoeren. 
Moneim beschreef sommigen als 'cylinder-achtig', terwijl anderen 
oogden als een 'enorme gasfles'.


Steunpilaar van de salafistische opstandelingen

Volgens Abdel-Moneim behoorde zijn zoon op 21 augustus tot de 
slachtoffers van het gifgas; hij zou om het leven zijn gekomen na een 
ontploffing in een tunnel die de rebellen gebruikten als 
wapenopslagplaats. Zijn relaas wordt bevestigd door rebellenleider 
'J.' Volgens hem zette het Noesra Front rebellen van gematigder 
groepen in om de nieuwe wapens te vervoeren. 'Helaas ging een aantal 
strijders onzorgvuldig met de wapens om en veroorzaakten een 
ontploffing,' zei hij.

Een vrouwelijke strijder zegt in het artikel dat de rebellen niet was 
verteld 'wat voor wapens dit waren en hoe ze te gebruiken'. 'Wij 
wisten niet dat het chemische wapens waren en hadden nooit gedacht dat 
het chemische wapens konden zijn. Wanneer prins Bandar zulke wapens 
weggeeft, dan moet hij ze wel aan mensen geven die weten wat ze doen.'

Prins Bandar bin Sultan is het hoofd van de Saoedische 
inlichtingendienst, belangrijke steunpilaar van de salafistische 
opstandelingen in Syrie. Als ambassadeur in Washington verwierf hij de 
bijnaam 'Bandar Bush', vanwege zijn uitstekende relatie met de 
voormalig presidentiele familie. In 1986 was hij betrokken bij de 
Iran-Contra affaire en later speelde hij een sleutelrol in het 
bewapenen van de Afghaanse rebellen, waaronder de islamitische 
extremisten die bekendheid zouden verwerven als de Taliban. Of Bandar 
chemische wapens leverde aan het Noesra Front is natuurlijk onmogelijk 
te verifieren, maar dat Syrie voor hem prioriteit nummer een is, staat 
buiten kijf.


Risico

Volgens de Wall Street Journal probeert de Saoedische 
inlichtingendienst de Amerikanen er al sinds december 2012 van te 
overtuigen dat Syrie chemische wapens heeft ingezet. Daarbij konden 
zij onder meer wijzen op een mogelijke gifgasaanval in Aleppo, in 
maart (het was onder meer dit incident dat de VN-inspecteurs eerder 
deze maand onderzochten). Ook hier gold het Syrische regime als de 
voornaamste verdachte. Maar na gesprekken met slachtoffers en medisch 
personeel in Syrie concludeerde Carla Del Ponte, voormalig openbaar 
aanklager bij het Joegoslavie Tribunaal en lid van de onafhankelijke 
internationale onderzoekscommissie in Syrie, dat het gas sarin 
vermoedelijk was ingezet door de rebellen.

Degenen die ook nu weer naar de rebellen wijzen als potentiele daders, 
voeren tenslotte aan dat het onwaarschijnlijk is dat Assad naar gifgas 
zou grijpen op het moment dat zijn strijdkrachten in grote delen van 
het land aan de winnende hand zijn. Waarom zou hij alles riskeren met 
een chemische aanval? Voor de rebellen geldt het omgekeerde, die 
zouden juist gebaat zijn bij een helpende hand die de strijd weer wat 
gelijk trekt.

--------
(c) 2013 Persgroep