[D66] Rutte onderuit – nu zijn plannen nog

[Antid Oto]

Rutte onderuit – nu zijn plannen nog
Geplaatst door redactie socialisme.nu, maandag 23 april 2012, 15:58

Nu het Catshuisoverleg is gestrand en de regering is gevallen, zullen velen
opgelucht ademhalen. Ruttes kabinet – dat er een sport van maakte om het mes in
sociale voorzieningen te zetten, vluchtelingen te treiteren, het pgb te slopen,
het onderwijs verder uit te hollen en kunst en cultuur als ‘linkse hobby’ weg te
zetten – heeft zichzelf in de prak gereden. Dat is reden voor blijdschap, maar
ook om ons de vraag te stellen hoe we van een nederlaag voor rechts gaan naar
overwinningen voor links.

Door Jeroen van der Starre

Het pakket aan bezuinigingen dat Rutte, Verhagen en Wilders voor ons in petto
hadden liegt er niet om. Nederland had tot 2015 meer dan 14 miljard aan extra
bezuinigingen te verduren gekregen. De meest ernstige plannen op een rij:

• De BTW zou omhoog gaan naar 7 procent en 21 procent, een lastenverzwaring die
lage inkomens het hardste treft
• De AOW-leeftijd ging al in 2015 naar 66 jaar; dit betekent het openbreken van
het toch al slechte pensioenakkoord
• Alle lonen zouden zijn bevroren, afgesproken loonsverhogingen zouden daardoor
geblokkeerd worden
• De studiefinanciering zou volledig worden afgeschaft
• Alle huren zouden ‘marktconform’ moeten zijn, wat neerkomt op de afschaffing
van sociale huur
• Er zou 600 miljoen bezuinigd worden op de zorg, en zieken zouden een eigen
bijdrage van 9 euro per recept moeten gaan betalen
• Er zou in totaal 2 miljard bezuinigd worden op ontwikkelingssamenwerking

Volgens het CPB zou dit geleid hebben tot een gemiddeld koopkrachtverlies van 5
procent en voor alleenverdieners met een inkomen van minder dan 175 procent van
het minimumloon zelfs tot 8,75 procent. Tweeverdieners met een hoog inkomen
zouden minder hard worden getroffen: hun koopkrachtverlies zou uitkomen op 4
procent.

Tegelijkertijd zouden de allerrijksten, die hun inkomen niet uit arbeid maar uit
winst halen, buiten schot blijven. Dit is niet slechts meer van hetzelfde – dit
is een oorlogsverklaring aan alle werkenden, gepensioneerden, studenten,
uikeringsgerechtigden, chronisch zieken en armen van Nederland.

Wilders draait

Het was Wilders die ervoor koos om het overleg te laten stranden, echter niet om
principiële maar opportunistische redenen – een typisch voorbeeld van het
‘Haagse gedraai’ waar hij zich voorheen zo hard tegen uitsprak. Zijn partij
staat al langere tijd op verlies in de peilingen vanwege zijn gedoogsteun aan
Ruttes kabinetsbeleid, dat de rekening stelselmatig neergelegde bij de onderkant
van de samenleving.

Waar het om sociaaleconomisch beleid ging, deed hij juist het tegenovergestelde
van wat hij in zijn verkiezingsprogramma had beloofd. Dat Wilders zich na zeven
weken meedenken toch ‘bedacht’ is vooral een doorzichtige poging om het
zogenaamde sociale gezicht – dat hij schaamteloos had verhandeld voor racistisch
en repressief beleid – terug te krijgen.

Wilders zal er alles aan doen om ‘Henk en Ingrid’ zo snel mogelijk te laten
vergeten dat hij medeverantwoordelijk was voor de bezuinigingen, en de
terugvallende steun voor de PVV proberen te corrigeren door vooral te komen met
opgewarmde kanonnades richting Brussel, moslims en migranten – verder aangejaagd
door een Amerikaanse promotour voor zijn nieuwe anti-islamboek.

Nieuwe verkiezingen

Het stranden van het rechtse project is goed nieuws: het keiharde
bezuinigingsbeleid is tijdelijk geblokkeerd. Maar dat wil niet zeggen dat we
achterover kunnen leunen. De val van het kabinet komt op een moment waardoor
nieuwe verkiezingen waarschijnlijk pas na de zomer plaats zullen vinden, en het
kabinet dus over haar graf heen kan regeren.

Niet alleen zal Rutte de begroting voor 2013 opstellen, hij zal ook meerderheden
willen zoeken voor specifieke maatregelen. Op die manier is het mogelijk dat
bijvoorbeeld de verhoging van de AOW-leeftijd alsnog versneld wordt doorgevoerd.

Terwijl veel mensen de bezuinigingsretoriek zat zijn en meer naar links beginnen
te kijken, zullen rechtse partijen er alles aan doen om hun koers te kunnen
voortzetten. Rutte zal herhalen dat alleen hij bereid is op de meest
‘verantwoordelijke’ manier uit de crisis te komen, en dat neoliberale
hervormingen nu eenmaal ‘noodzakelijk zijn om de overheidsfinanciën op orde te
krijgen.’

Net zoals elders in Europa hebben de financiële markten en de rating agency’s
een grote invloed op hoeveel de partijen zeggen te ‘moeten’ bezuinigen en de
wijze waarop dat gebeurt. Commentatoren wijzen erop dat nieuwe verkiezingen
zullen leiden tot argwaan bij het financiële kapitaal, wat de rente beïnvloedt
die de staat betaalt over de staatsschuld. Dat zou betekenen dat er volgens de
neoliberale ‘logica’ zelfs nog meer bezuinigd zou moeten worden.

Polarisatie

Des te meer zou links de ontstane zwakte van rechts bewust moeten gebruiken om
haar eigen positie te versterken. In de peiling van Maurice de Hond na de
Catshuis-mislukking blijkt dat de SP verder stijgt, terwijl ook de VVD
profiteert. De polarisatie die het politieke landschap al langere tijd kenmerkt
zet dus door en zal de politieke verhoudingen verder op scherp zetten.

Aan de linkerkant van de parlementaire politiek wijst ondertussen echter geen
enkele partij de ‘noodzaak’ van bezuinigen af. Alleen de SP pleit al langere
tijd voor maatregelen die de lagere inkomens niet voor de crisis laten betalen
en de hoge wel, en wordt daarvoor in de peilingen ook beloond. Inmiddels zegt de
PvdA met Samsom als nieuwe partijleider een linksere koers te hebben ingezet,
maar afgelopen weekend liet hij alweer weten best met Rutte te willen regeren in
een ‘paars-plus-variant’.

Links heeft belangrijke conclusies te trekken. De plannen die in het Catshuis op
tafel lagen, laten iets zien van wat we in de toekomst alsnog kunnen verwachten.
Bij de nieuwe verkiezingen zal dan ook een zo groot mogelijke stem op de SP
belangrijk zijn. In de eerste plaats om het rechts zo moeilijk mogelijk te maken
om opnieuw te kunnen regeren, in de tweede plaats om de rest van links te
dwingen naar links te kijken, en progressieve eisen, in plaats van mee te gaan
in neoliberaal beleid.

Duurzame tegenmacht

Maar veel belangrijker is dat we niet afwachten en ons handelen beperken tot het
stemhokje ergens over een paar maanden. We zullen juist alert moeten zijn op
elke poging om delen van het rechtse beleid alsnog door de Kamer te drukken. Om
een duurzame linkse tegenmacht op te bouwen zullen we eisen die de rekening voor
de crisis bij de rijken neerleggen, moeten verbinden met een strijdbare beweging
op straat en in de bedrijven.

In de periode waarin Rutte regeerde hebben we het eerste begin van zo’n beweging
al kunnen zien – in de massale protesten vanuit de kunstsector tot het verzet
van de sociale werkplaatsen, van de stakingen in het openbaar vervoer tot
natuurlijk de campagne van de schoonmakers. Ook andere groepen zullen nu in
beweging moeten komen. Dit is niet het moment om stil te gaan zitten, maar juist
om de zwakte van rechts aan te grijpen voor een echte versterking van links.

http://socialisme.nu/blog/nieuws/25919/rutte-onderuit-%E2%80%93-nu-zijn-plannen-nog/