Kamer: geen rol koningin in formatie

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Kamer: geen rol koningin in
formatie<http://www.rtl.nl/(/actueel/rtlnieuws/binnenland/)/components/actueel/rtlnieuws/2010/11_november/09/binnenland/meerderheid-inperken-koning.xml>
Koningin Beatrix, en straks koning Willem, moeten geen rol meer spelen bij
de formatie van een nieuw kabinet. Dat vindt een ruime meerderheid van de
Tweede Kamer.

(Zie video via link)

  Kamer wil af van rol koningin bij formatie[image: video]
  Meerderheid

De PVV, de SP, D66, GroenLinks, de PvdD en nu ook de
PvdA<http://www.rtl.nl/(/actueel/rtlnieuws/binnenland/)/components/actueel/rtlnieuws/2010/11_november/09/binnenland/rol-koningin-in-formatie-beperken.xml>vinden
dat de Tweede Kamer in de toekomst de informateur moet aanwijzen. Dat
is een ruime meerderheid.
Deels chaotisch

De afgelopen formatie verliep onvoorspelbaar en deels chaotisch.
Informateurs wisselden elkaar in hoog tempo af. Het proces daarachter was
zeer ondoorzichtig.

Zo was er in politiek Den Haag onbegrip over het aanstellen op 21 juli van
oud-premier Lubbers tot informateur. De PVV, de VVD en het CDA besloten al
snel zonder hem verder te praten. Ook het aanstellen van Tjeenk Willink in
september, nadat de drie partijen hadden aangegeven met Opstelten verder te
willen, leidde tot gefronste wenkbrauwen.
Gewoonterecht

Dat komt mede omdat in de Grondwet of in het staatsrecht niet staat hoe de
formatie van een nieuw kabinet moet verlopen. Het huidige systeem, waarin de
koningin na overleg met de fractievoorzitters en haar vaste adviseurs een
besluit neemt, is in de loop der jaren ontstaan. Het is gebaseerd op
gewoonterecht.
Geheim

De exacte inhoud van de gesprekken die koningin Beatrix de afgelopen
formatie heeft gevoerd, blijft geheim. Daarom is niet bekend welke adviezen
ze heeft gekregen, en op basis van welke adviezen ze besluit een informateur
aan te stellen. Alleen het schriftelijke advies van de fractievoorzitters
wordt -sinds de jaren zeventig- openbaar gemaakt.
Kamer geeft de ruimte

Hoeveel ruimte de koningin krijgt in het formatieproces, bepaalt de Tweede
Kamer in zekere zin zelf. "Tot in de jaren vijftig van de vorige eeuw kreeg
de winnaar van de verkiezingen automatisch de formatieopdracht",
schreef<http://www.kabinetsformatie2010.nl/Actueel/Pers_en_nieuwsberichten/2010/juni/Toelichting_Tjeenk_Willink_op_zijn_opdracht>informateur
Tjeenk Willink in juni nog. "Daarna werd hem bij de
onderhandelingen de voet zodanig dwars gezet dat hij mislukte. De
verkiezingen winnen maar vervolgens de formatie verliezen, het kwam vaak
voor."

"Aan die toestand kwam een einde met de introductie van de informateur, voor
het eerst in 1951. De informateur ging doen wat de koningin nooit had kunnen
doen gezien haar neutrale positie. Pas later is de gewoonte ontstaan dat
onder leiding van de informateur(s) ook de onderhandelingen worden gevoerd."
Herhaling motie 1971

Wat de meerderheid van de Kamer nu wil, is in principe een herhaling van de
motie Kolfschoten, die de Tweede Kamer in 1971 aannam. De Kamer besloot toen
dat na er de verkiezingen een debat zou worden gehouden over de te benoemen
formateur. In dat debat kwam het uiteindelijk niet zover, en bleef de Koning
onderdeel uitmaken van het (in)formatieproces.

"

Kijk aan ...

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********