Weg met Giro, weg met toerist

[Cees Binkhorst]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Asymetrisch denken over toerisme, een nieuwe tak van sport.

Toch wel eens zinnig om de voors en tegens eens op een rij te gaan zetten?
Welke politieke partij kunnen we daar mee lastig vallen?

Groet / Cees

PS. Er wordt dan wel in één keer een eind gemaakt aan de tekorten in
politiebezetting ;) Daar kan zelfs flink in worden gesneden.

Toeristenbelasting
KAREL KNIP NRC09mei2010
In het hart van Amsterdam is een soort toerisme ontstaan dat in
smerigheid alleen wordt overtroffen door dat van Thailand. Vanuit de
verste hoeken van Europa trekken dagelijks duizenden bezoekers naar het
gebied dat vroeger wel de walletjes genoemd werd. Zij laven zich daar
aan bier, hasj en goedkope seks en raken van de weeromstuit steevast
buiten zichzelf. Dan wateren zij en braken zij waar het uitkomt.
Voornamelijk jongeren zijn het, maar wie oplet ziet toch ook middelbare
en oudere reisgezelschappen de buurt intrekken, de laatste zonder
uitzondering voorafgegaan door een gids met een vlaggetje of fel
gekleurde paraplu.

Al voor het middaguur is het op de Oudezijds Voorburgwal, de Oudezijds
Achterburgwal en de Kloveniersburgwal zo’n immens gedrang dat de fietser
er in vast loopt. Ook de Damstraat en Oude Hoogstraat zijn dan niet meer
te passeren, en zo is de kortste route tussen Amsterdam West en
Amsterdam Oost praktisch permanent gebarricadeerd.
Van tijd tot tijd wordt bekend gemaakt dat de Amsterdamse bestuurders
het hasj-pils-en-hoeren-toerisme willen inperken, de Britse
hengstenclubs wat meer de kant opleiden van de betere musea, en nog zo
wat, maar het is er nooit van gekomen. Wie ziet hoe gretig de stad op
Koninginnedag publiek van dezelfde spontaniteit, levenslust en interesse
naar zich toe trekt, en als het even kan op 5 mei nog een keer, en nog
eens tijdens de jaarwisseling, de uitmarkt, de gay parade, de sail, de
jaarlijkse marathon en fietswedstrijd, die begrijpt dat het ook nooit
serieus overwogen is.
Amsterdam wil het vreemdelingenverkeer bevorderen zoals elke grote stad
het toerisme wil bevorderen en dat roept de vraag op: wat wil een stad
toch met toerisme. En kan een grote stad ook gelukkig zijn zonder
toerisme. ’t Is natuurlijk economenkost, zo’n probleem, maar niemand
belet de zelfstandige rekenaar er ook eens over na te denken.

Er zijn twee scherp te onderscheiden soorten toeristen: toeristen die in
Amsterdam blijven slapen en zij die dat niet doen, althans niet in
erkende hotels, campings of jeugdherbergen.
Voor de toerist die overnacht moet toeristenbelasting worden afgedragen
en wel 5 procent van de schone overnachtingskosten, dat is: zonder
ontbijt. Al dat toeristengeld gaat naar de gemeente.
Is het veel? Dat is een leuke vraag. Vorig jaar waren er 8,5 miljoen
geregistreerde overnachtingen, zegt het ATCB, een Amsterdams bureau dat
het toerisme een warm hart toedraagt. De Amsterdamse begroting van 2010
laat zien dat er in 2008 voor totaal 31 miljoen euro aan
toeristenbelasting is opgehaald. Hieruit leidt Bartjens af dat de
gemiddelde toerist 78 euro voor zijn overnachting
betaalt, als zijn ontbijt 5 euro kost. Nu is het niet aannemelijk dat de
wallentoerist meer dan 30 euro voor zijn overnachting neertelt (en dus,
maar daar gaat het nu niet om, de gemeenten au fond niet meer dan 1,50
euro kosten mag bezorgen). Het betekent dat er toch ook toeristen in
Amsterdam komen die heel veel meer dan 78 euro per nacht betalen.
Niemand heeft ze ooit gezien.

Belangrijk is dat de gemeentelijke inkomsten uit toerisme helemaal niet
zo groot zijn. In absolute zin vallen ze tussen de inkomsten uit de
onroerend goedbelasting en de hondenbelasting en die drie samen vallen
weer in het niet bij de inkomsten die de gemeente haalt uit het
erfpachtsysteem en – vooral – het gemeentefonds dat door het rijk wordt
gevuld. De gemeente hoeft het toerisme helemaal niet te bevorderen om
zijn algemene dekkingsmiddelen op peil te houden, zeker niet als de
toerist de gemeente meer kost dan oplevert.
Jawel, de toeristen werken aardig wat weg bij het ontbijt en het warme
eten ’s avonds, maar dat moet niet overdreven worden. 8,5 miljoen
overnachtingen per jaar komt overeen met een permanente aanwezigheid van
23.000 inwoners extra. Op een totaal van 770.000 echte Amsterdammers is
dat maar 3 procent. Je zou durven zweren dat de Amsterdams
voedingsbranche deze omzet kan missen. Bedenk ook dat koffie, corn
flakes, kadetjes en appelsientje meestal niet in Amsterdam gemaakt
worden. Natuurlijk verwerken de honderdduizenden die Amsterdam jaarlijks
aandoen zònder er te slapen ook het een en ander, maar daarvoor geldt
wat net gezegd is: de pizza's, hamburgers en blikjes bier worden meestal
niet in Amsterdam zelf gemaakt.

De kern van de zaak is dat het Amsterdamse toerisme belangrijker is voor
Nederland dan voor Amsterdam zelf en in Amsterdam eigenlijk alleen ten
goede komt aan de horeca. Is de horeca dan de kurk waar de Amsterdamse
economie op drijft? Welnee. Amsterdammers werken in de eerste plaats in
de zakelijke dienstverlening, in de zorg en detailhandel en voor banken
en verzekeringsmaatschappijen. Met nog geen 7 procent van de
werkgelegenheid hangt de horeca er maar zo’n beetje bij.
Hoho, zegt het ATCB, in Amsterdam en regio geven de toeristen jaarlijks
wel eventjes 5 miljard euro uit. Je zou willen weten waarom het ATCB de
bestedingen opeens op basis van Amsterdam en de regio berekent. En of
het ATCB wel weet wat de Amsterdammers en de mensen uit de regio zèlf
jaarlijks uitgeven aan eten, drinken en de snuisterijen die toeristen
meestal kopen. Misschien wel 50 miljard.

Het neemt niet weg, zal het ATCB misschien zeggen, dat hoeren,
hasjverkopers en horeca-mensen zònder de toeristen grotendeels werkeloos
zouden zijn. En dan misschien wel van de Amsterdamse steun zouden moeten
leven. Maar ook dat is natuurlijk onzin, want zonder toerisme zouden
veel van die hoeren en hasjverkopers helemaal nooit naar Amsterdam
gekomen zijn.
De conclusie is dat een grote stad, zeker een stad als Amsterdam, het
toerisme makkelijk missen kan. Het wordt ook dagelijk aangetoond in
Rotterdam waar nog nooit een toerist gesignaleerd is. En let eens op de
levensvreugde en het opgeruimde gemoed van de Rotterdammer. Waar wacht
Amsterdam op.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********