Het 'snijden' in de 'zorg' ...

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Niet voor VVD-ers ... !!

Het 'snijden' in de zorg:

Mevrouw moet geen reanimatie willen
*Nausicaa Marbe<http://extra.volkskrant.nl/opinie/auteur/show/id/42/Nausicaa++Marbe>
*, 25-06-2010



*
*
*
*
*Je dacht dat in euthanasiegidsland Nederland niet makkelijk afgegleden zou
worden naar ‘U móet tekenen’. Mis*

Een dierbare ligt sinds februari in het ziekenhuis. In haar tachtigjarige
lichaam huist een bacterie die steeds nieuwe infecties veroorzaakt.
Misschien ligt het aan het ziekenhuis en niet aan de jongste medische
cultuur. Misschien ligt het aan de co-assistenten die nog nat achter de oren
zijn, en niet aan officieel beleid. Misschien ligt het aan de achteloosheid
van vermoeid ziekenhuispersoneel en niet aan protocollen voor langdurig
zieken.

*Dood*
Feit is dat in het provinciale ziekenhuis, bij het bed van deze vrouw die
duidelijk haar wens uitte dat ze wil blijven leven, bijna dagelijks iemand
van het personeel over haar dood begon. Beseft mevrouw wel dat het misschien
nooit meer goed komt? Wil ze direct tekenen dat ze geen reanimatie wil? Ze
blijven aandringen. Tot de oude vrouw in paniek raakt. Ze wil haar
kleinkinderen zien opgroeien, ze wil niet dood.

*Onheilsprofeten*
Mensen van karton zijn het, de onheilsprofeten aan haar bed. Hoe kunnen ze
zich zo vergissen in wie ze voor zich hebben, in de vrouw die haar
levensverhaal al vele malen heeft verteld? Toen ze op haar dertigste zware
reuma en hartkwalen kreeg, voorspelden de artsen een snelle ondergang. Geen
werk meer, geen sport, geen reizen, geen pianospel. Spoedig een rolstoel en
traplift. Het liep anders, ze bleef op de been, leed helse pijnen, maar
sportte, speelde piano, verzorgde haar tuin en kleinkinderen. Zelfs nu
krijgt de bacterie haar niet klein. Waar hij ook opduikt, hij overwint
niet.

*Reanimatie*
In het ziekenhuis zien ze dat anders. Daar houden ze voet bij stuk dat de
dood in sneltreinvaart nadert en dat mevrouw moet tekenen tegen reanimatie.
Want reanimatie zou zoveel botbreuken opleveren, dat ze daarna geen mens
meer is. Vegeteren in een rolstoel! Ze kennen haar nachtmerrie en gebruiken
die effectief. Maar de oude vrouw houdt voet bij stuk: zelfs in een
rolstoel, zelfs geheel in het gips, zelfs in een verpleeghuis wil ze blijven
leven.
Omdat ze bot vangt, gaat haar zoon met de opperspecialist praten.
Vriendelijk verzoekt hij hem de keuze van zijn moeder te respecteren. De
doorgaans als God bejegende arts is zulke mondigheid niet gewend en zet een
autoritair volume in.
De verpleegster moppert dat er te veel in ‘dat koppie’ omgaat
Hij acht het immoreel voor zijn personeel als ze botten zullen breken
tijdens de reanimatie. Dat ‘trauma’ wil hij hun besparen.
*
Afgegleden*
Daar sta je dan. Ronald Dworkin gelezen, die in* Life’s Dominion*, een
rechtsfilosofische studie over abortus en euthanasie, pleit voor de
intrinsieke waarde van het leven: iets dat sacraal, maar niet per se
religieus is, iets dat met individuele ervaringen, waardestelsels en
keuzevrijheid te maken heeft. Iets dat verder reikt dan rechten of belangen.
Zijn ideaal is een veilige morele ruimte waarin ernstige beslissingen over
leven en dood vanuit een ieders persoonlijke overtuiging genomen kunnen
worden. Je dacht dat in euthanasiegidsland Nederland niet makkelijk
afgegleden zou worden naar ‘U móet tekenen’. Mis.

Ook Susan Sontag gelezen, die in *Illness as Metaphor* de dehumanisering van
patiënten beschrijft, op het moment dat de ziekte als lot of straf wordt
gezien, als onderwerp van schaamte en vooroordelen, als snelweg naar de
dood. De sociale dood treedt dan eerder op dan de fysieke, schrijft ze. Ware
woorden: de oude vrouw in het ziekenhuis die weigert te tekenen, ontvangt
minder aandacht. Als vegetariër krijgt ze vaak als vervangende maaltijd een
hele prei in een plas water, ongesneden, zanderig.
*
Ei*
Toen ze met Pasen vergeefs om een ei vroeg, kreeg ze te horen dat de kok een
allochtoon is die niet om paaseieren geeft. Regelmatig wordt ze gemaand
afscheid van de familie te nemen. Want de operatie, die overleeft ze niet,
weten deze Cassandra’s. De oude vrouw zet haar koptelefoon op en luistert
liever naar een voorgelezen roman. De verpleegster moppert dat er te veel in
‘dat koppie’ omgaat.

Langzamerhand vroeg ik me af of ze in de ogen van haar verzorgers zo’n
Nietzscheaans ‘*krankes Weib*’ is, dat de hele maatschappij zou verzieken en
daarom haatbaar is.

Tot ze onlangs in een academisch ziekenhuis belandde waar een chirurg haar
optimisme nieuw leven inblies. Terecht, bleek na de operatie. Je kunt het
dus treffen met voortreffelijke artsen. En ook niet: met demoraliserende
doemdenkers die vooral het bed zo snel mogelijk vrij willen hebben.
"

Oh ja, VVD-ers kunnen niet tegen tranen trekkers ... ;)

Maar, ... zou intussen 'De Zorg' zelf niet 'krank' geworden kunnen zijn?

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********