Formeren is oreren

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Formeren is oreren<http://www.publiekrechtenpolitiek.nl/formeren-is-oreren/>

door GB op 13/07/2010

in Haagse vierkante kilometer

De informateurs vonden het tijd voor een tussentijdse briefing en belegden
een persconferentie. Teneur: er wordt gepraat. Veel gepraat. Serieus
gepraat. In goede sfeer gepraat enz. Formeren is afpellen, formeren is
faseren maar kennelijk is formeren vooral oreren. Met Wallage aanmerkelijk
breedsprakiger dan Rosenthal al was.

Voor dit blog was interessant dat de informateurs niet alleen de natie
gerust wilde stellen dat ‘er nog gepraat wordt’, maar dat ze ook probeerden
om het compacte regeerakkoord en het kernkabinet weer uit te venten. Het
compacte regeerakkoord is nog altijd een wens van de vier onderhandelaars,
en dat mag niet begrepen worden als een verlegenheidsoplossing voor politiek
onvermogen om een compromis te bereiken. Het is een serieuze poging om
dualisme tussen kabinet en kamer en daarmee het debat in de kamer en daarmee
de democratie zelf te bevorderen.

Een mooi streven. Wel is het goed om onderscheid te maken tussen twee
manieren om kwesties ‘aan de kamer over te laten’. De eerste manier is het
schrijven van een dun regeerakkoord in de verwachting dat de
coalitievrienden in een geoliede machine voor permanente overeenstemming
over de overige onderwerpen zorgen. Dit bevordert het dualisme vooral
wanneer de partijleiders in de kamer zitten, maar het debat in de kamer en
de democratie zijn er niet per se mee gebaat.

De tweede manier is het daadwerkelijk streven naar het werken met wisselende
meerderheden. Vrije kwesties worden dan echt overgelaten aan partijen die
elkaar opzoeken in een voor hen op dat onderwerp het meest voordelige
combinatie. Dat heeft meer kans om democratie en debat te bevorderen. Maar
het heeft wel als consequentie dat moties en amendementen worden aangenomen
die pijn kunnen. Een GroenLinks minister voor Milieuzaken kan de opdracht
krijgen om kerncentrales te gaan bouwen (VVD, CDA, PVV en SGP maken samen
een meerderheid). Als GroenLinks dat niet pikt, en van VVD verwacht dat zij
eerst met de GL overeenstemming had bereikt of tenminste wisselgeld had
geboden, dan komt er van het extra debat in de kamer niet veel terecht. Een
dun regeerakkoord kan dan eerder een struikelblok dan een grote aanwinst
zijn.

Bevorderlijk voor de tweede manier lijkt mij de wens om ministers uit te
zoeken die een zekere afstand tot de kamer hebben. Daardoor is veel minder
sprake van een ‘GroenLinks minister’ die politieke schade ondervindt van het
meewerken met een kamermeerderheid waar GroenLinks niet bij hoort. Naar dat
soort gezaghebbende ministers gaat binnenkort al gezocht worden. Dat deel
van de formatieprocedure wordt dus naar voren gehaald. ‘We werken niet in de
ouderwetse orthodoxe volgtijdelijkheid der dingen bij deze informatie,’
aldus Rosenthal, die daarmee hopelijk geen voorproefje gaf van de stijl van
het coalitieakkoord.

Het tweede stokpaardje was het ‘kernkabinet’, waar ook veel van verwacht
wordt. Staat het in het programma van de PvdA en wordt geadviseerd door de
Raad voor het Openbaar Bestuur, onder leiding van de PvdA-er Wallage. De ROB
had destijds ook nog maar even een brief aan de informateur Rosenthal
gestuurd, om het nog eens onder de aandacht te brengen.

Een journalist met humor informeerde nog even naar de bruikbaarheid van die
ROB adviezen. Maar dat soort humor was niet direct aan de informateurs
besteed. Helaas.
"

Toch raar dat belangrijke informatie over zowat het belangrijkste proces is
in de democratie - nu juist - aan - het zicht van - de kiezer wordt
onthouden ... Weegt deze huidige werkwijze überhaupt wel op tegen de
uiteindelijke belangen van de kiezers in dit land? Worden zij wel -
voldoende mate  - instaat gesteld alles in hun overweging(en) mee te nemen
bij het bepalen van hunner uiteindelijke keuze?

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********