Het archief is heilig, zegt de rechter

Thu Apr 8 11:50:33 CEST 2010

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Verstrekkende uitspraken! (letter-lijk ;)

Groet / Cees

http://vkblog.nl/bericht/308770/Het_archief_is_heilig%2C_zegt_de_rechter
Het archief is heilig, zegt de rechter
aanbevelen afbevelen 26 Waarschuw de redactie
zaterdag 3 april 2010 00:53 door ombudsman

Voor de tweede keer in korte tijd heeft een rechter bepaald dat de
samenleving moet kunnen rekenen op volledige en integere (online)
archieven van media en dat het om die reden geen pas geeft archieven op
te schonen, bijvoorbeeld omdat iemand niet wil dat zijn naam nog kan
worden gevonden via zoekmachines als Google.

Deze uitspraak van de Amsterdamse rechtbank in een bodemprocedure in een
proces van een zakenman tegen de Volkskrant, is in lijn met een eerdere
uitspraak van een voorzieningenrechter in Eindhoven. Daar ging het om
een  vrouw die op non actief was gesteld door haar werkgever vanwege een
gevoelige persoonlijke kwestie.

Het Eindhovens Dagblad publiceerde over de zaak, waarna de vrouw vroeg
het artikel uit het archief te halen. Als haar naam in zoekmachines
wordt ingetikt komt dit bericht als (een van de) eerste naar boven. De
krant weigerde in het archief te schrappen, waarop de vrouw naar de
rechter stapte. Net als deze week de Amsterdamse rechtbank  oordeelde de
rechter in Eindhoven dat de privacy van de vrouw in kwestie niet opwoog
tegen het belang van complete archieven.

In Amsterdam is dezelfde lijn gevolgd. De pers heeft de primaire rol van
publieke waakhond, vindt de rechter, maar een belangrijke secundaire
functie is het beschikbaar maken van nieuws in archieven. Verwijderen
van artikelen vanwege een negatieve lading, terwijl de inhoud niet is
bestreden, is daarmee niet goed te verenigen, stelt de rechtbank.

Het zijn twee uitspraken die van groot belang zijn voor archieven van
media en dan vooral voor de gedigitaliseerde archieven die via
zoekmachines toegankelijk zijn voor iedereen.

Want nu ligt voorlopig vast dat een online-archief dezelfde bescherming
verdient als een gewoon ouderwets papieren archief. Dat je voor inzage
in het papieren archief fysiek de gang naar de redactie of een
bibliotheek moet maken, terwijl je nu aan een computer of telefoon met
internet genoeg hebt, speelt geen rol.

Dus is ook het argument van tafel dat de krant vroeger maar een dag vers
was, waarna de vis er in kon, terwijl je nu met enkele muisklikken elk
artikel van de laatste tien jaar kunt opvragen.

Voor mensen die met media in contact komen, heeft dat grote gevolgen.
Zij moeten zich nog meer dan vroeger realiseren dat ze voor de rest van
hun leven digitaal voor iedereen zichtbaar zijn.

Wie vandaag een interview geeft over zijn zweetvoeten,  moet beseffen
dat dit interview bij elke zoekopdracht tevoorschijn komt, ook op
momenten dat het niet goed uitkomt.

Journalisten zouden hun gesprekspartners daar op moeten wijzen, ook al
heeft dat tot gevolg dat mensen minder bereid zijn met media te praten.

Overigens is de Volkskrant net als de meeste andere media in heel
uitzonderlijke gevallen bereid het archief te anonimiseren, maar die
bereidheid zal niet groter worden na deze rechterlijke oordelen. Het
simpele feit dat iemand schade ondervindt, is niet voldoende om het
archief op te schonen.

Voor zo ver het gaat om journalistieke producties van de redactie is de
zaak nu duidelijk: eens geschreven blijft geschreven.

Maar ik vraag me wel af of deze regel ook moet gelden voor ingezonden
brieven, of reacties die lezers insturen als de redactie vraagt om
ervaringen. Zeker sinds de e-mail gemeengoed is geworden, reageren
lezers snel op elkaar en op artikelen in de krant.

Vroeger werd zo’n briefje geplaatst, waarna de krant in het archief
verdween en de brief uit ieders zicht. Nu wordt elke geplaatst briefje
opgenomen in het digitale archief. Wie vandaag schrijft dat hij vindt
dat Mark Rutte de beste premier zou zijn voor Nederland, wordt daar tot
in lengte van jaren mee geconfronteerd, ook als hij later van politieke
voorkeur verandert.

Moet voor ingezonden brieven ook de regel gelden dat ze niet worden
geanonimiseerd of in het uiterste geval worden geschrapt uit het
archief? Met het vonnis van deze twee rechters in de hand denk ik dat
het antwoord ‘ja’ moet zijn. De ingezonden brieven maken deel uit van de
krant, het zijn geen losgeslagen eilanden.

Maar in dat geval zou het wel goed zijn als de redactie op de
brievenpagina expliciet wijst op de archivering en digitalisering van de
brieven. Nu staat in het colofon wel dat de redactie ingezonden brieven
mag redigeren en inkorten, maar niet dat geplaatste brieven in het
online-archief terechtkomen. Gezien de mogelijk grote gevolgen daarvan,
verdient het aanbeveling om dat voortaan wel op te nemen. Het is maar
één regeltje, (geplaatste brieven worden opgenomen in het digitale
archief)  maar dan weten lezers die reageren wel waar ze aan toe zijn.

Dat voorkomt teleurstelling en onnodige rechtszaken in de verdere
toekomst.
----------------------
PeterV 03-04-2010 20:35
Maar dat neemt niet weg dat hier wel wat meer te zeggen valt.
==Arjan 03-04-2010 12:17
Toch blijf ik erbij dat het opnemen in een archief NIET vanzelf betekent
dat het archief ontsloten moet worden bij zoekmachines. En zelfs als
zoekmachines er in mogen neuzen, dan nog is het technisch prima mogelijk
om namen (al dan niet alleen op verzoek) voor die zoekmachines te
verbergen.==

Heel goed. Probleem zijn niet zozeer de archieven, alswel de
zoekmachines. Wat eens begon als een fantastisch algoritme en
infrastructuur, is verworden tot een gruwel voor die individuen die
erdoor achtervolgd worden. Alleen als het als serieus probleem wordt
opgepikt door het volk en de politici zal er een oplossing gevonden
worden, want de techniek is het probleem niet. Die oplossing zal moeten
komen door een nieuw internet-protocol waarin mechanismen ingebakken
zitten die het mogelijk maken dat soort informatie aan te sturen.

Terwijl ik helemaal aan de zijde sta van degenen die China veroordelen
om zijn filters, zie ik tegelijkertijd het maatschappelijk belang van
filters in. We denken allemaal dat het internet het fantastische
resultaat is van onze beschaving. Maar tegelijk hebben we een nieuw
monster in het leven geroepen, een monster dat ons op een bepaalde
manier heeft doen belanden in 'de nieuwe middeleeuwen'. Over hopelijk
niet al te lange tijd zal men met afschuw verhalen over de vele
misstanden die ontstonden aan het begin van het internettijdperk.
----------------------
Harm 03-04-2010 20:47
De ALIBIMAN schrijft: "Nu staat in het colofon wel dat de redactie
ingezonden brieven mag redigeren en inkorten, maar niet dat geplaatste
brieven in het online-archief terechtkomen."

Als ik het goed begrijp komen dus de ingekorte en door de redactie
geredigeerde brieven in het on-line archief en niet de volledige
brieven? Daar zou ik in bepaalde gevallen de gang naar de rechter nog
wel voor durven wagen.

Nog vreemder is het natuurlijk dat de ALIBIMAN zich tot bepaalde
personenen kan wenden, op verwijtende en/of beschuldigende toon,
terwiijl de reacties van de betreffende personen gewoon gecensureerd
worden. Dat lijkt me volledig in tegenspraak met de uitspraak van de
rechter,

" dat de samenleving moet kunnen rekenen op volledige en integere
(online) archieven van media en dat het om die reden geen pas geeft
archieven op te schonen."

Als we er van uitgaan dat de ALIBIMAN de uitspraak weliswaar niet
volledig, maar in overeenstemming met de strekking, heeft weergegeven
tenminste.
----------------------
voormalig betalend abonnee 04-04-2010 11:55
@ Flip, kan zijn dat je dan dom bent, maar juist mensen met een te laag
IQ worden in nog beschaafdere landen dan de onze beschermd. Daarnaast is
het zo dat er ook brieven in staan uit 1994. Wie wist toen dat zijn
brief ooit zodanig digitaal zou worden opgeslagen, dat deze bereikbaar
is voor iedereen? Alleen iemand die uitblinkt in digitale intelligentie.
Mijn nickname klopte gisteren niet helemaal en heb ik hierbij veranderd.
Je zult maar met je naam ondertekend hebben en zo'n fout maken...dag
kans op werk. Een krant die om de lezer geeft maakt daarom het archief
betaald. Dan ben ik ook weer bereid om de krant te betalen. Uit principe.
Je kunt ook vijf euro per verwijdering vragen aan mensen die in het
archief staan. Dan ben je als krant zo rijk, denk ik....en kun je een
secretaresse aanstellen die dat allemaal realiseert.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********