Bestuurders DSB mogelijk toch in het nauw?

[Cees Binkhorst]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Als DSB de vorderingen waarop hij 80+% winst maakte ook heeft
doorverkocht, gaat het muisje waarschijnlijk nog een staartje hebben.
Die werden namelijk tegelijk met hypotheken verkocht, hetgeen verboden is.

De koper kan hier dus onderuit komen met een claim bij ... de Nederlandse
overheid, wegens onvoldoende toezicht.

Vermoedelijk zal Zalm (en de andere bestuurders) daardoor nog meer in het
nauw komen.

Groet / Cees

http://geld.nl.msn.com/miljonairs/quote.aspx?cp-documentid=150167284

Reconstructie: hoe Dirk Scheringa door het ijs zakte

Waaraan is DSB nou ten onder gegaan? En kan Dirk zelf nog pinnen? Quotenet
verklapt het u in twaalf minuten, the rise and fall van...

Waaraan is DSB nou ten onder gegaan? En kan Dirk zelf nog pinnen? Quotenet
verklapt het u in twaalf minuten, the rise and fall van de woekeraar uit
Wognum. We beginnen in de jaren ’70, toen Dirk nog een diender was. Hij
wordt in 1977 ’s nachts opgeroepen om hulp te verlenen bij een zeer zwaar
verkeersongeval, maar Dirk houdt niet van bloed. Tijd om aan een
carrièreswitch te denken. Vanaf zijn zolderkamer begint Scheringa van zijn
‘hobby’ zijn werk te maken: mensen financiële adviezen geven. Eerst vult
hij belastingformulieren in, later komen daar steeds meer zaken (advies,
kredietverstrekking) bij. Vooral de leenfabriek Frisia gaat al snel goed;
de tonnen (guldens) stromen binnen. Niet in de laatste plaats omdat de
uiterst ambitieuze Scheringa onder heel veel verschillende bedrijfsnamen
opereert. In 1997 heeft zijn vennootschap een vermogen van niet minder dan
€25 miljoen en een balanstotaal van €300 miljoen. Tien jaar DSB: vermogen
en schuld Maar Dirk wil meer. Het dertigvoudige binnen tien jaar om
precies te zijn. Bankieren, kredieten, hypotheken, verzekeringen, in
Wognum moet een compleet bankenimperium gevestigd worden. Eind jaren
negentig is de beurs zo oververhit, dat zelfs uw groenteboer nog naar de
beurs wil. Dirk blijft niet achter, al is het geen volledige beursgang;
hij brengt slechts een derde van zijn kapitaal op de markt. In de aanloop
naar de beursgang verklapt hij tegen Quote ruimschoots miljardair te zijn,
terwijl wij zijn bedrijf op 400 miljoen gulden waarderen. Enkele uren voor
de luidkeels aangekondigde beursgang, in 2000, blaast de eigenzinnige
Scheringa de hele kermis af. Officieel omdat hij het niet eens is met de
banken over de introductiekoers, maar er wordt ook dan al gefluisterd dat
Scheringa’s imperium eenvoudig niet meer waard is dan een kwart van
Scheringa’s claim. Maar Scheringa vindt nieuwe wegen om kapitaal aan te
trekken, zonder de macht uit handen te geven; hij leent maximaal bij, en
geeft achtergestelde schulden uit die de boeken in mogen als eigen
vermogen. Dat gaat helaas wel ten koste van de solvabiliteit. Zijn vrouw
Baukje mag president-commissaris worden, en zo ontstaat de eerste
Nederlandse miljardenbank die letterlijk vanaf de keukentafel geregeerd
wordt. Tien jaar DSB: Winst is afhankelijk van provisie Eind 2005 krijgt
DSB een bankvergunning. Maar is het eigenlijk wel een bank? Niet echt. De
winst is voornamelijk afhankelijk van de provisie-inkomsten, die in 2003
bijna €200 miljoen bedragen. Zinloze koopsommen en
overlijdensrisicoverzekeringen worden aangesmeerd als er weer eens een
kredietje voor een nieuwe badkamer of auto wordt afgesloten. Officieel is
deze koppelverkoop (‘neem deze verzekering, anders krijg je geen lening en
kan je straks niet in deze glimmende bolide naar huis’) in Nederland
verboden, maar de klanten van Dirk vinden het kennelijk allemaal prima. De
controle van het verbod op koppelverkoop ligt in Nederland gedeeltelijk
bij de consument zelf, met andere woorden, de consument moet zelf ook
kritisch zijn over het te tekenen contract. Zolang daar geen sprake van
is, is het kassa voor Dirk. Dirk Scheringa zet zichzelf graag neer als man
van het volk. Zijn hobby’s zijn echter helemaal niet zo gewoon. En de zeer
indrukwekkende winstcijfers van DSB maken leuke hobby’s mogelijk. Wat te
denken van een Cessna Citation CJ3 van €11 miljoen, of, wat nog status
verhogender werkt: een eigen sportclub. Dat wordt AZ. Scheringa is al
hoofdsponsor én directeur van de Alkmaarse FC, maar rond juni 2004 besluit
hij het eens anders aan te pakken. AZ heeft op dat moment een
geaccumuleerde schuld van €67 miljoen, en is eigenlijk op sterven na dood.
Scheringa stort €47,6 miljoen als agioreserve in de club, die daarmee weer
kan groeien. Voor AZ is dit eigen vermogen, maar voor de bank in het
imperium is het een schuld. De opkomst van AZ is dus mogelijk gemaakt door
een krediet van DSB (maar dan zonder woekerpolis). Louis van Gaal wordt
ingevlogen om een kampioenschap mogelijk te maken terwijl Dirk intussen
vrolijk doorgaat met het trekken van provisie. In 2007 begint het mis te
gaan. Er ontstaat steeds meer weerstand tegen de extreem hoge provisies
die Scheringa in rekening brengt. Er komen tranentrekkende gevallen in de
media van consumenten die leningen met ‘lage’ maandlasten hebben
afgenomen, terwijl die maandlasten worden verdubbeld door bijkomende
kosten. Die ontstaan als ze naast de rente over de lening, ook nog eens
moeten betalen voor verzekeringen die bij die lening horen. Die zitten zo
in elkaar dat 20 procent daadwerkelijk als verzekeringspremie wordt
gerekend, en de overige 80 procent direct in de zakken van Dirk en Baukje
verdwijnt. Dat is fijn voor AZ, maar de consument zit met onmogelijk hoge
maandlasten. Wie zijn klanten stelselmatig een poot uitdraait raakt ze
vanzelf een keer kwijt. Bij Dirk was het daarom een kwestie van wanneer,
en niet of het zou gebeuren. Vorige zomer dienden de eerste wolken zich
aan boven het DSB stadion. Ten eerste begint de securisatiemarkt in te
storten, samen met de Amerikaanse banken die deze methode hebben
uitgevonden. Als DSB dan nog een lening afsluit, moet het deze op de
balans houden en wordt er minder provisie verdiend. Bovendien komt de
solvabiliteit verder onder druk te staan. Dat is het tweede probleem:
normale banken kunnen in zo'n situatie extra kapitaal aantrekken door
aandelen op de beurs uit te geven. De opzet van een beursgenoteerde
vennootschap maakt het echter noodzakelijk dat de bank onafhankelijke
commissarissen krijgt, en dat de aandeelhouders bij een stemming de
directeur kunnen overrulen of zelfs ontslaan. Daar hadden Dirk en Baukje
geen trek in, dus dat gebeurde niet. Maar er zijn wel meer mogelijkheden
om risicodragend eigen vermogen aan te trekken, echter, de kredietcrisis
heeft een keiharde recessie veroorzaakt, dus er is niemand bereid om nog
even wat kapitaal te storten bij de koopsomkanjer uit Wognum. Door het
wegvallen van de securisatiemarkt, de teruglopende woningverkopen in het
algemeen, en het verslechterende imago van DSB dalen de provisiewinsten
gestaag. De eerste verkopers worden ontslagen, en die zoeken na ethische
bezwaren de media op. Dat is begin dit jaar. En zo ontstaat er in 2009
langzaam een negatieve spiraal waar Dirk nooit meer uit zal komen. Er
wordt vandaag druk gespeculeerd over het hoe en waarom van het einde van
DSB, maar laten we nog eens goed kijken naar de jaarcijfers van DSB 2008.
Het zijn niet alleen ‘communicatieproblemen’, zoals Wouter Bos vandaag
opperde, die de bank naar de afgrond hebben geduwd. Wat dan nog wel? DSB
had op 31 december 2008 een zogeheten kernkapitaal van ruim €380 miljoen,
namelijk het eigen vermogen en de achtergestelde leningen. Laten we er met
de recente onrust eens van uitgaan dat niemand meer zin heeft om nog een
verzekering bij DSB af te sluiten. Dan zou DSB met de oude leningen
blijven zitten (die het niet meer kan doorverkopen) en begint het meteen
verlies te maken, want zonder die fijne provisiewinsten van zestig,
zeventig procent maakt DSB een verlies van tientallen miljoenen per jaar.
Om het nog wat erger te maken, begonnen de spaarders ook nog eens hun geld
weg te trekken. Flauw hè? DSB heeft aan liquide bezittingen €496 miljoen.
Als de spaarders dat hebben gepind of overgeboekt, laat de solvabiliteit
nog toe dat er voor €120 miljoen extra wordt bij geleend. Maar gezien de
sombere vooruitzichten is het niet waarschijnlijk dat de kredietkoning van
Nederland snel zelf mag lenen, dus een faillissement hing eigenlijk al
maanden in de lucht. Zonder provisie-inkomsten en met weglopende spaarders
zou er vanaf begin dit jaar binnen 28 maanden een situatie ontstaan
waarbij DSB failliet zou zijn gegaan, en de depositohouders hun inleg
zouden zijn kwijtgeraakt. Nout Wellink en Wouter Bos hebben het daar niet
op laten aankomen.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********