FW:

Marcel van Dalen m.dalen10 at CHELLO.NL
Thu Mar 6 00:40:03 CET 2008


REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

 

 

  _____  

Van: Marcel van Dalen [mailto:m.dalen10 at chello.nl] 
Verzonden: donderdag 6 maart 2008 0:33
Aan: 'Marcel van Dalen'
Onderwerp: 
Urgentie: Hoog

 

Onderstaand een persbericht van dagblad De Pers;

Met name is interessant de passage over burgemeester Van der Knaap van Ede;

cursief en onderstreept weergegeven de informatie over de huidige
burgemeester van Ede, Cees van der Knaap.

 

Marcèl van Dalen,

Fractievoorzitter D66 gemeenteraad Ede

 

 

 

'Niemand in dit land is zo lang zwartgemaakt' 


Word geen klokkenluider


Door: Alexander Nijeboer
Gepubliceerd: gisteren 23:30
Update: gisteren 23:33

Bewindslieden en de landsadvocaat ontnamen hem zijn recht, de bedrijfsarts
zette hem neer als patiënt en de Ombudsman deed onvolledig onderzoek. In de
zaak-Spijkers ging heel veel fout.

Het onderzoeksrapport van de Universiteit van Amsterdam dat vandaag wordt
gepubliceerd in het vakblad Openbaar Bestuur, kenschetst hoofdrolspelers als
‘onrechtvaardig’, ‘slecht’ of ‘kwaadaardig’.

De zaak-Spijkers is zonder twijfel het grootste en langst lopende
klokkenluidersschandaal van Nederland. De voormalige bedrijfsmaatschappelijk
werker van Defensie onthult in 1984 dat de landmacht ondeugdelijke
landmijnen van Nederlandse makelij heeft gebruikt. Dit kost begin jaren
tachtig in totaal aan zeven dienstplichtige militairen en aan een
burgerambtenaar het leven.

Elf academici, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), hebben
onder leiding van rechtsethicus Joep van der Vliet een jaar lang onderzoek
gedaan naar de zaak van Fred Spijkers. Zij concluderen dat ‘ministers,
staatssecretarissen en hun ondergeschikten Spijkers gedurende 23 jaar het
leven en de uitoefening van zijn rechten onmogelijk hebben gemaakt, omdat
hij onrecht aan de kaak stelde.’

Spijkers, die slachtoffers van de ondeugdelijke landmijnen en nabestaanden
begeleidde en ondersteunde, wordt in 1987 ontslagen. De Militaire
Inlichtingendienst bestempelt hem als ‘politiek crimineel’ en bedrijfsartsen
zetten hem neer als psychiatrisch patiënt. Spijkers vecht zijn ontslag met
succes aan. In 2002 ontvangt hij 1,6 miljoen euro schadevergoeding van de
staat. Maar daarmee is de zaak niet afgesloten. 

Zo is Spijkers via een vervalst medisch rapport arbeidsongeschikt verklaard.
Omdat de klokkenluider het vervalste rapport niet wil erkennen, krijgt hij
sinds 1993 geen uitkering of pensioen meer. Ook ondervindt hij problemen bij
het aanvragen van verzekeringen en studiefinanciering voor zijn kinderen.

Daarnaast staat Spijkers als ‘politiek crimineel’ in de
defensieadministratie te boek. Deze vermelding maakt het voor hem moeilijk
om reispapieren aan te vragen. Op buitenlandse reizen werd hij dikwijls
gearresteerd door buitenlandse agenten die hem aan verhoren onderwierpen.

In 2002 spreken Spijkers en staatssecretaris Van der Knaap af dat de
defensiedossiers worden ‘gerectificeerd’. Dit gebeurt niet. Van der Knaap
plaatst – tot woede van Spijkers – alle dossiers tot 50 jaar na Spijkers’
dood in het Nationaal Archief.

Vervolgens is het de beurt aan ombudsman Brenninkmeijer om het conflict
tussen Spijkers en het ministerie van Defensie te onderzoeken. Hij komt in
2006 tot een heel ander oordeel dan het rapport van de Universiteit van
Amsterdam: Defensie is volgens Brenninkmeijer alle afspraken met de
klokkenluider nagekomen. 

Volgens de UvA-academici stapelt de ombudsman fout op fout: het rapport
noemen zij een onvolledig onderzoek dat op sommige punten inhoudelijk
onjuist is en Spijkers’ belangen negeert. Ook de conclusies die de ombudsman
trekt noemen zij ‘aanvechtbaar’: het wegsluizen van documenten is niet in de
geest van de ‘administratieve rectificatie’. 

Het ergste verwijt dat de onderzoekers de ombudsman maken, is dat hij in
deze zaak de schijn van belangenverstrengeling tegen zich heeft.
Brenninkmeijer is in 1997 als rechter verbonden aan de Centrale Raad van
Beroep (CRvB) als de ontslagzaak tegen Spijkers dient. ‘Brenninkmeijer was
volgens de richtlijnen van de rechterlijke macht als bemiddelaar en
onderzoeker niet onpartijdig.’

Brenninkmeijer vindt de kritiek ongefundeerd. Hij noemt het onderzoek op
zijn beurt oppervlakkig. ‘Ik beschouw mezelf als volstrekt onpartijdig,’
zegt hij in een reactie. ‘In 1997 was ik lid van de CRvB. De zaak Spijkers
diende echter in een andere kamer. Ik heb daar nooit bemoeienis mee gehad.
Sterker, totdat ik in 2005 aantrad als Nationale Ombudsman, was ik mij er
niet van bewust dat de zaak überhaupt had gespeeld bij de Centrale Raad.’

Dat justitie en de rechterlijke macht er in het onderzoek zo ongenadig van
langs krijgen, verbaast Hans Crombag niet. Crombag is emeritus-hoogleraar
rechtspsychologie aan de Universiteit van Maastricht. ‘Vooralsnog zou ik
niemand aanraden om ten aanzien van een overheidsinstantie als klokkenluider
op te treden.’

‘Niemand in Nederland is zo lang en zo ingrijpend door de Nederlandse
overheid gecriminaliseerd en zwartgemaakt,’ stelt hoogleraar bestuurskunde
Leo Huberts van de Vrije Universiteit (VU).

De conclusies van de UvA-onderzoekers zijn bijna onwetenschappelijk fel van
toon. ‘Ministers, staatssecretarissen en hun ondergeschikten hebben Spijkers
het leven en de uitoefening van zijn rechten gedurende 23 jaar onmogelijk
gemaakt, omdat hij onrecht aan de kaak stelde.’

Het rapport meldt verder: ‘De onthutsende conclusie is dat sommige
hoofdrolspelers namens de rechtsstaat niet eens ‘onrechtvaardig’ waren, maar
erger: ze hebben rechtstatelijke middelen 23 jaar lang gebruikt om onrecht
te begaan en zijn dus ‘slecht’ of zelfs ‘kwaadaardig’ wegens de
onverschilligheid over dat onrecht.’

Het draait allemaal om Spijkers’ onthulling dat de landmacht ondeugdelijke
landmijnen van Nederlandse makelij heeft gebruikt. In totaal kost dit in
1983 en 1984 zeven dienstplichtige militairen en een burgerambtenaar het
leven. Negen militairen raken voor hun leven verminkt. Maatschappelijk
werker Spijkers strijdt voor de rechten van de nabestaanden en wordt
uiteindelijk via een vervalst psychiatrisch rapport door zijn werkgever
Defensie op een zijspoor gezet.

Eind 2006 beginnen de aan de UvA verbonden rechtsfilosoof Joep van der Vliet
en zijn team van elf academici een onderzoek naar malversaties, onbehoorlijk
en onprofessioneel gedrag van bewindslieden, topambtenaren en juristen in de
klokkenluiderszaak. Bewindslieden van Defensie, ambtenaren en bedrijfsartsen
schenden volgens de onderzoekers op grote schaal gedrags- en
behoorlijkheidsregels, misbruiken bevoegdheden en plegen in sommige gevallen
mogelijk valsheid in geschrifte.

Verantwoordelijke bewindslieden grijpen niet in, maar schakelen de
landsadvocaat in om Spijkers op afstand te houden. Zo verdedigt
landsadvocaat Rolf de Groot van het Haagse kantoor Pels Rijcken &
Droogleever Fortuijn namens Defensie met succes drie frauderende
bedrijfsartsen voor het Medisch Tuchtcollege.

‘De landsadvocaat wist of kon weten van de valsheid in geschrifte, van het
misbruik van bevoegdheden en van het overschrijden van hun competentie en
behoorde daarnaar te handelen. Een advocaat mag geen onwaarheden verkondigen
en hij mag de rechten van derden niet schenden.’

Ook in de rechtszaal vindt Spijkers de landsadvocaat op zijn pad. Weer
vertelt De Groot onwaarheden en kwalificeert hij de klokkenluider als ‘een
paranoïde man die fictie en werkelijkheid niet kan scheiden’, aldus het
rapport. ‘De landsadvocaat heeft Spijkers ernstig geschaad. Zijn betoog was
onwaar en dat wist hij, althans dat behoorde hij te weten. Spijkers mocht
verwachten dat een advocaat van de overheid geen onwaarheden zou verkondigen
en zorg en respect zou tonen voor zijn persoon en zijn rechten.’ De
landsadvocaat speelt tot op heden een belangrijke rol in de zaak-Spijkers. 

Van alle bewindslieden zijn de onderzoekers het meest kritisch over de rol
die staatssecretaris Van der Knaap heeft gespeeld, kort voordat hij in 2007
Defensie verruilt voor het burgemeesterschap van Ede. Hij is afspraken niet
nagekomen – onder meer door een bindend advies van onderzoeksbureau KPMG
naast zich neer te leggen en niet in te grijpen als de Belastingdienst
Spijkers een aanslag van ruim 900.000 euro stuurt over zijn belastingvrije
schadevergoeding. Ook sluist Van der Knaap het volledige dossier zonder
toestemming van Spijkers weg naar het Nationaal Archief. Daarnaast heeft de
voormalig staatssecretaris Spijkers onnodig in diskrediet gebracht, stellen
de onderzoekers.

Zij hekelen vooral dat documenten tegen de zin van de klokkenluider naar het
Nationaal Archief zijn weggesluisd. In het dossier zou op grote schaal
valsheid in geschrifte zijn gepleegd. Spijkers zelf wil inzage krijgen in
deze vervalste documenten, maar Van der Knaap weigert dit. De
staatssecretaris heeft ruim 700.000 euro gespendeerd aan onderzoekers en
advocaten om het dossier geheim te houden, zo blijkt uit documenten in het
bezit van De Pers.

Zware verwijten zijn er eveneens voor de landelijke officier van justitie
die, volgens de onderzoekers, ten onrechte weigert artsen in dienst van het
ministerie van Binnenlandse Zaken voor valsheid in geschrifte te vervolgen.
Het Haagse Gerechtshof oordeelt in 1999 dat de artsen moeten worden
vervolgd, maar schort strafrechtelijke vervolging op omdat Spijkers en
Defensie over een civielrechtelijke schikking onderhandelen. Uit het
UvA-rapport: ‘Het Hof wekte tenminste de schijn van partijdigheid door een
verkeerde beslissing in het voordeel van de overheidsdienaren die met
vervolging werden bedreigd. Het Hof miskende het rechtsstatelijke belang van
de zaak.’

‘Partijdigheid’ is ook een woord dat valt als een gerechtelijke uitspraak
uit 1997 van beroepsrechter Hans Vermeulen wordt besproken. De rechter was
mogelijk al eerder als ambtenaar bij het ontslag van Spijkers betrokken en
spreekt jaren later een voor de klokkenluider nadelig vonnis uit. ‘Vermeulen
schond zijn verschoningsplicht en de eis van onpartijdigheid door een zaak
te behandelen waarbij hij via een vroegere werkkring was betrokken’, stellen
de onderzoekers.

‘Het zorgwekkende van de zaak is dat alle correctiemechanismen in deze zaak
faalden,’ zegt hoogleraar integriteit van bestuur Hans van den Heuvel van de
VU. ‘Het druist in tegen alle regels van integriteit en is erg
verontrustend.’ Van den Heuvel – tevens hoofdredacteur van Openbaar bestuur,
het vakblad dat het onderzoek publiceert – en Huberts roemen het
wetenschappelijk onderzoek naar de zaak-Spijkers. De hoogleraren noemen het
artikel over de rol van gezagsdragers in deze zaak ‘origineel en heel
fundamenteel.’

Het onderzoek toont volgens Van den Heuvel aan dat bestuurders en politici
in klokkenluiderszaken geen verantwoordelijkheid willen nemen. ‘Het gebrek
aan moreel leiderschap, de afstandelijkheid en de lafheid spatten van de
bladzijden. Niemand voelt zich moreel verantwoordelijk of wenst moreel te
worden aangesproken.’ De rechtsstaat vergt meer correctiemechanismen, zo
leert dit onderzoek volgens de geleerden.

Minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken zou het artikel volgens de
hoogleraren moeten lezen. Zij weigert tegemoet te komen aan een meerderheid
in de Tweede Kamer, die klokkenluiders beter wil beschermen. Volgens de
PvdA-minister volstaat de huidige bescherming. ‘Als de minister zich dertig
minuten in de zaak-Spijkers zou verdiepen,’ stellen Van den Heuvel en
Huberts, ‘dan weet ze dat het een drogreden is.’ 1983 In Oldebroek komen
zeven beroepsmilitairen om, negen raken levensgevaarlijk gewond na een
ongeluk met een AP-23 landmijn in een leslokaal.

 


**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********
-------------- next part --------------
An embedded and charset-unspecified text was scrubbed...
Name: _AVG certification_.txt
URL: <http://www.tuxtown.net/pipermail/d66/attachments/20080306/e594b823/attachment.txt>


More information about the D66 mailing list