Juristen fileren vonnis over downloadverbod

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

http://webwereld.nl/articles/51684/juristen-fileren-vonnis-over-downloadverbod.html

"
Juristen fileren vonnis over downloadverbod
 Door Andreas Udo de Haes

Dinsdag 1 juli 2008, 07:24 - Juristen en rechtswetenschappers
bekritiseren het vorige week uitgesproken vonnis dat een privékopie
uit illegale bron illegaal stelt.

Een hoger beroep is zeer waarschijnlijk.

Vorige week deed de rechter in Den Haag veel stof opwaaien door in een
bodemprocedure van Stobi (fabrikanten van blanco opslagmedia) tegen
Stichting de Thuiskopie te oordelen
(http://webwereld.nl/articles/51653/rechter-verklaart-downloaden-toch-illegaal.html)
dat het maken van een privékopie van illegaal materiaal toch illegaal
is. Het gaat om de volgende passage (4.4.3 in het vonnis
(http://boek9.nl/getobject.aspx?id=4790)):

"De rechtbank stelt voorop dat het maken van een privékopie van
illegaal materiaal een illegale handeling is. Deze handeling valt niet
onder de werkingssfeer van artikel 16c Aw. In de parlementaire
geschiedenis zijn weliswaar aanknopingspunten te vinden voor een
andere uitleg, maar de door de minister voorgestane en door de
regering onderschreven uitleg, waarbij ervan wordt uitgegaan dat een
privékopie van een illegale bron legaal is, is in strijd met de
drie-stappen-toets van artikel 5 lid 5 van de Richtlijn."

Onbegrijpelijk
Een zeer opmerkelijke uitspraak, die door veel (auteursrecht-)juristen
wordt neergesabeld. Kort gezegd gaat het vonnis hiermee namelijk in
tegen de Nederlandse wet, tegen de uitspraken van de minister van
Justitie en tegen bestaande hogere jurisprudentie. Dat de rechter
hierbij de Nederlandse wet toetst aan een Europese richtlijn die is
bedoeld voor wetgevende macht, is ook omstreden.

ICT-jurist Arnoud Engelfriet schrijft
(http://blog.iusmentis.com/2008/06/28/wellesnietes-de-thuiskopie-uit-illegale-bron/)
op zijn weblog dat hij het vonnis 'volstrekt onbegrijpelijk vindt en
in ieder geval zwaar ontoereikend gemotiveerd'. Volgens
(http://www.solv.nl/index.php?blz=3&nid=4109) SOLV-advocaat Christiaan
Alberdingk Thijm roept het vonnis vooral nieuwe vragen op.

Kamiel Koelman (http://www.bousie.nl/Adv_Koelman.htm) ,
rechtswetenschapper bij de UvA, de VU en momenteel advocaat bij
Bousie, is bovenal verbaasd over het vonnis. "De rechter zegt
eigenlijk dit: de minister van Justitie heeft er niks van begrepen, ik
snap het beter en het zit zo. Ik zou hiermee wel naar een hogere
rechter durven gaan."

Europese richtlijn alleen voor wetgevers
Op zich mag de rechter de Nederlandse wet toetsen aan hogere Europese
wetten en verdragen, zegt Koelman, maar het is maar de vraag of dat
ook zomaar gaat bij de richtlijn waaraan de rechter hier refereert.
Engelfriet is stelliger. "Die richtlijn waaraan de rechter toetst, is
helemaal niet bedoeld voor rechters, alleen voor wetgevers. Het is
geen direct werkende bepaling. Toetsing hieraan is uiteindelijk aan
het Europese Hof van Justitie", aldus Engelfriet desgevraagd.

Wellicht eindigt deze zaak te zijner tijd wel bij het Europese Hof,
omdat daar principieel geoordeeld kan worden of de Nederlandse wet en
de uitspraken van de minister van Justitie al dan niet stroken met de
Europese richtlijnen en verdragen. Koelman: "Dat zou mooi zijn, dan
krijgen we misschien eindelijk duidelijkheid."

Drie-stappen-toets doorlopen
Het is bovendien opmerkelijk dat de rechter tegen de minister van
Justitie ingaat, terwijl deze expliciet heeft aangegeven dat de door
Brussel voorgeschreven drie-stappen-toets in acht is genomen. Daarmee
zou voor de Nederlandse rechter eigenlijk de kous af moeten zijn.
Koelman: "Wat de minister van Justitie zegt moet leidend zijn, zeker
omdat hij heeft aangegeven dat de drie-stappen-toets is doorlopen bij
de totstandkoming van de wet."

In tegenspraak met hogere jurisprudentie
Een ander heikel punt is dat de rechter zich niks van eerdere en
hogere jurisprudentie over downloaden uit illegale bron heeft
aangetrokken. Dat hoeft niet per se, maar is wel gebruikelijk binnen
de Nederlandse rechtspraak, vertelt Koelman. In de zaak
(http://www.rechtspraak.nl/ljn.asp?ljn=AO9318) Techno Design/ZoekMP3
heeft de rechter geoordeeld dat, zoals immers vastgesteld in de wet,
dat downloaden mag, ook uit illegale bron. Dit is in hoger beroep door
het Hof 'onbesproken' gebleven en staat dus overeind, constateert ook
Engelfriet.

Vergoeding voor illegale kopie tegenstrijdig
Daarboven komt nog de zeer frappante uitspraak van de Haagse rechter
dat de 'illegale downloadhandelingen' wel nog gecompenseerd zouden
mogen worden door middel van de thuiskopievergoeding.

Dit is tegenstrijdig en onhoudbaar, zo menen de critici. Alberdingk
Thijm schrijft hierover: "De vraag is dan of het thuiskopiëren uit een
illegale bron daarmee niet alsnog rechtmatig is geworden. Als er een
vergoeding is betaald voor een bepaalde handeling zou de handeling ook
geoorloofd moeten zijn."

Koelman: "Ook hier gaat hij (de rechter, red.) tegen de minister van
Justitie én de logica in, de heffing geldt immers alleen voor legaal
kopiëren. De thuiskopieregeling is een ruil: mensen mogen kopiëren en
downloaden, mits er een vergoeding tegenover staat. Nu is er helemaal
geen ruil meer: downloaden mag niet, maar de rechthebbenden krijgen er
wel een vergoeding voor."

Wachten op hoger beroep
Engelfriet concludeert: "Ik moet eigenlijk de eerste jurist die
positief is nog tegenkomen. Kortom, een hoogst merkwaardig vonnis dat
wat mij betreft per direct in hoger beroep opnieuw gedaan mag worden."

Alberdingk Thijm is voorzichtiger: "...Het vonnis [is] wat
onbevredigend omdat het ook aanleiding geeft tot nieuwe vragen. Deze
procedure wordt ongetwijfeld vervolgd."

Dirk Visser, advocaat voor de eisende partij Stobi, zegt tegenover
Webwereld dat er nog geen beslissing is genomen om in appel te gaan,
maar dat hoger beroep 'waarschijnlijk' is.

Advocaat Edy Engels, die de gedaagde Stichting de Thuiskopie
vertegenwoordigt, sluit een hoger beroep ook niet uit, maar gaat er
vanuit dat de tegenpartij dat zal doen, want over het algemeen is
Thuiskopie bijzonder content met het vonnis.

Engels noemt de uitspraak over het illegale downloaden 'vrij
revolutionair' en erg gunstig voor de rechthebbenden. "De rechter
zegt, het valt niet onder de thuiskopieregeling want het is illegaal,
maar je mag er wel vergoeding voor vragen. Dat is dubbel mooi
meegenomen. Maar dat zal allemaal wel in appel ter discussie komen,
denk ik."
"

Hoe moeten we zo´n maffe uitspraak nu weer zien? Overheid(Rechtelijke
macht) weet niet waar ze het zoeken moet, en dus doet men maar wat?

Henk Elegeert

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********