Klaar voor de klim: Tekst

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bron:  D66
Datum: 15 maart 2007
URL:   http://www.d66.nl/9359000/1/j9vvhc6cwgbojx9/vhj2vhpwlbn5/f=/vhj2vi25bxpi.pdf


Klaar voor de klim - D66 werkt aan 2010
---------------------------------------
Conceptnotitie

-----------------------------------------------------------------------------
Hfdst 1. Inleiding en aanleiding
--------------------------------

Het jaar 2006 was een uitzonderlijk jaar voor D66. We vierden het 40 jarig
jubileum en kregen 2 verkiezings nederlagen te verwerken. Dat doet pijn. Waar
we 12 jaar geleden nog met 24 kamerzetels, talloze gemeenteraads zetels en
statenzetels en bestuurders op alle niveaus het CDA uit het centrum van de
macht wisten te verdringen zijn we nu terug bij af. Reden genoeg voor het
bestuur om zich te bezinnen. Op wat er fout ging en (dus) beter kan en moet.
Want een ding staat voor ons wel als een paal boven water. Het D66 geluid is
en blijft nodig in de Nederlandse politiek. Dat was het 40 jaar geleden en
dat is het nu, zo mogelijk, nog meer.

Om door te kunnen met de toekomst moeten we kort het verleden op ons in laten
werken. En dan aan de slag. In deze notitie hebben we gemeend dat eerste te
doen aan de hand van observaties. Deze observaties zijn voor ons denken over
de toekomst leidend geweest.

Vervolgens stelt het bestuur concrete projecten aan de partij voor. Dit is
hoe wij zien dat D66 weer de bruisende ideeenpartij wordt, het redelijk
alternatief, met integere en pragmatische bestuurders en bevlogen en
geinspireerde vertegenwoordigers.

We willen weer investeren in onze inhoud en onze mensen. Aan de basis en de
top. Wij putten daarbij inspiratie uit ons programma. De richtingwijzers voor
sociaalliberale politiek wijzen ons ook de richting naar het herstel van D66.
Want wat voor het land goed is, dat ook voor de partij. Dus vertrouwen op
mensen, met een open blik de grens over, met respect voor het milieu en de
kwetsbaren in de samenleving

Proces
> Dit document 'D66 werkt aan 2010' is vanaf maandag 18 maart voor iedereen
  digitaal beschikbaar;
> Iedereen die een reactie wil geven of suggesties heeft kan dit doen tot 2
  april via a.hekker at d66.nl;
> Op basis van de reacties stelt het bestuur de notitie vast en legt dit
  voor aan het congres van 12 mei in Rotterdam.

De notitie wordt bijgesteld naar aanleiding van de inbreng vanuit de partij
en is vanaf 5 april als congres stuk beschikbaar, ook weer via de website.

-----------------------------------------------------------------------------
Hfdst 2. Observaties
--------------------

Observatie een
> twaalf jaar regeren kost kiezers

Tussen 1994 en 2006, met een kleine onderbreking in 2002/2003, hebben we deel
uitgemaakt van de regering. De eerste jaren van regeringsverantwoordelijkheid
is resultaat behaald op gebieden als euthanasie, winkel sluitingswet en
homohuwelijk. De laatste drie jaar is het accent komen te liggen op
hervorming van de sociale zekerheid en de gezondheidszorg.

Het dragen van regeringsverantwoordelijkheid heeft met zich meegebracht dat
er in de partij mechanismen zijn ontwikkeld om effectief te kunnen besturen.
D66 is altijd de partij geweest van 'het redelijke alternatief', de nuances,
intellectuele diepgang en niet ideologisch gedreven. Deze natuurlijke neiging
tot pragmatisme is doorgeslagen naar een grote vanzelfsprekendheid de
achtereenvolgende kabinetten steun te geven. De keerzijde hiervan is echter
dat per saldo het open debat binnen de partij - ondanks alle mooie
inspanningen - een ondergeschoven kindje is geworden.

Het mantra dat regeren D66 zetels kost is sinds 1994 bijna net zo
vanzelfsprekend geworden als het regeren zelf. Twaalf jaar zijn geen
verkiezingen meer gewonnen. Naast zetel verlies heeft dit ook een neerwaarts
effect gehad op het aantal leden, het actieve kader, de cultuur in de partij
en de sfeer rond de partij.

Politiek strategisch was de positionering van D66 altijd links van het
midden. Door deelname aan Balkenende II is dit naar rechts verschoven. Het
beeld van de partij werd hierdoor diffuus. Maar fundamenteler is dat de
geloof waardigheid van D66 en daarmee het vertrouwen in de partij heeft
ingeboet.


Observatie twee
> de positie van D66 in Balkenende II was minder gelukkig

Kabinetten zijn in het meest gunstige geval effectieve verstandshuwelijken.
Zeker in de Nederlandse situatie waarin altijd een coalitie van meerdere
partijen een regering moet vormen.

Deelname van D66 aan het kabinet Balkenende ii was niet vanzelfsprekend,
aangezien de partij zich altijd links van het midden had begeven en nu een
centrumrechts kabinet instapte. In de relatie tussen twee hechte partners CDA
en VVD, bleef de derde partner getalsmatig de junior. Bovendien had de
coalitie van CDA, VVD en LPF ook na de verkiezingen in 2003 nog een
meerderheid. De Christenunie en SGP vormden een blok dat in de Tweede Kamer
getalsmatig de plaats van D66 kon overnemen. De fractie kon weliswaar meer
politieke ruimte claimen, maar voor het regeringsbeleid deed het er weinig
toe. Ten slotte hadden CDA en VVD D66 ook niet nodig voor een meerderheid in
de Eerste Kamer.

Over de deelname aan Balkende ii is een apart boek te schrijven. En dat komt
er misschien ook wel. Hier volstaan we hier met de opmerking: als je
deelneemt aan een kabinet moet je niet op twee gedachten hinken. We straalden
te veel uit: we zitten wel in het kabinet, maar voelen ons er niet echt in
thuis. Oppositie voeren tegen je eigen kabinet is moeilijk. Het was lastig om
de successen van het kabinet - zoals de hervormingen die in ons eigen
verkiezingsprogramma stonden - voldoende uit te venten als eigen successen.

Met het hoofd waren de keuzes goed te beredeneren, maar het hart wilde vaak
niet volgen. De minpunten werden vergroot. En wankelmoedigheid en
ambivalentie wordt door de kiezers nooit beloond. En als iets ons is
opgebroken is in het kabinet is het wel het asiel en vreemdelingen beleid,
zoals vormgegeven door de minister van Integratie en Vreemdelingenbeleid.


Observatie drie
> het verlies van lokale vitaliteit tast de partijbasis aan

Op lokaal en regionaal niveau was het begin jaren 90 niet ongebruikelijk dat
D66 de tweede partij was. Van al die grote fracties met dikwijls wethouders
of gedeputeerden, zijn nu vooral nog eenmansfracties over.

Onze actieve volksvertegenwoordigers hebben vaak nog maar een overzichtelijke
groep actieve meedenkers en medewerkers om zich heen. Ook bij de laatste
gemeenteraadsverkiezingen en provinciale statenverkiezingen is talent en
vakkennis voor het publieke domein verloren gegaan. Voor niet herkozen raads
en statenleden, niet herbenoemde wethouders bestaan geen vanzelfsprekende
prikkels om in een steunfractie of raadscommissie deel te nemen.

Het aantal actieve afdelingen is afgenomen waardoor de structuur van de
partij onder druk staat. In die omstandigheden lukt het veel afdelingen niet
meer om regelmatig politiek inhoudelijke discussies te organiseren, vacatures
vervuld te krijgen, congressen voor te bereiden en interessante sprekers een
gehoor te bieden. En dat terwijl het politiek inhoudelijke debat van
levensbelang is voor de partij.

Er is grote diversiteit tussen de afdelingen en regio's. Er zijn gelukkig
energieke, grote bruisende afdelingen en regio's die alle partijfuncties
uitstekend bemensen. Daarnaast zijn er afdelingen en regio's die draaiende
worden gehouden door een handjevol hardwerkende actieve leden.

Gelukkig zien we dat - nu D66 ontslagen is van regerings deelname - actieve
afdelingen kans zien een gestage stroom nieuwe leden op gang te brengen. Er
komen ook leden binnen, die graag de handen uit de mouwen willen steken.

Een structurele begeleiding van deze nieuwkomers is nog onvoldoende
georganiseerd. Mensen worden in feite in het diepe gegooid: er is nauwelijks
georganiseerde kadervorming, er zijn geen duidelijke opleidingstrajecten,
coaching, scouting en inwerktrajecten. Ook de platforms zijn van belang om
thematische clustering en horizontale verbanden in de partij aan te brengen.

Het verlies aan de basis is waarschijnlijk de grootste bedreiging voor het
toekomstig functioneren van de partij. Er moet de komende periode fors
geïnvesteerd worden in de afdelingen en de leden. De basis van de partij moet
breder.


Observatie vier
> Niet de bal maar de persoon

D66 is een partij van integere en open politiek. Door buitenstaanders vaak
getypeerd als: 'een clubje nette mensen'. De wijze waarop in de afgelopen
periodes binnen D66 met elkaar is omgegaan was niet altijd congruent met het
beeld van 'dat clubje nette mensen'.

Illustratief hiervoor zijn sommige discussies op de BV-mail. Op de BV-mail,
een mailinglijst waar alle gekozen en benoemde (oud)vertegenwoordigers en
bestuurders zich op kunnen aansluiten, zijn onze eigen politici geregeld
onderwerp van discussie geweest. Daarbij wordt niet op de bal gespeeld, maar
op de persoon. En dat veilig thuis van achter beeldscherm en toetsenbord.
Sommige BV-mailers onderschatten het effect van hun handelen op de cultuur
binnen de partij.

Ook heeft de rivaliteit en de strijd om het leiderschap van de partij een
cultuur aangewakkerd waarin discussies over persoon, de echte discussie over
de zaak ernstig in de weg zaten.

De beslommeringen rond het politieke leiderschap heeft in de afgelopen jaren
de schoonheidsprijs niet gewonnen. Oude en soms vermeende rivaliteiten van
voor en tegenstanders van verschillende stromingen waren een con stante bron
voor kritiek. Enerzijds hoort dit bij een strijd om het leiderschap in een
politieke partij. Anderzijds heeft het sporen nagelaten op het aanzien van
D66.

Wat we ons wel moeten realiseren is dat D66'ers leiderschap slechts tot op
zekere hoogte willen accepteren. Leiderschap moet worden gecontroleerd en
beheerst. De statuten en het huishoudelijke reglement van de partij bevatten
juist op dit punt paginalange artikelen die de 'checks en balances'
afdwingen. De geschreven en ongeschreven regels in de partij maken dat
leiderschap met argwaan wordt gevolgd. En de grens tussen argwaan en
wantrouwen is slecht te trekken en arbitrair.

De soms geringe bereidheid om leiderschap loyaal toe te kennen en te erkennen
is een van de cultuurkenmerken in de partij. Degenen die verantwoordelijkheden
toevertrouwd hebben gekregen willen die ook serieus uitoefenen. Niet alleen
de politieke leider en de kamerfracties, ook een partijvoorzitter, het
Landelijk Bestuur en elk regiobestuur of afdelingsbestuur moet ervan uit
kunnen gaan dat zij of hij kan opereren op basis van het gegeven vertrouwen.

Dit alles leidt niet alleen binnen D66 tot een verbeten en krampachtige
sfeer, maar het heeft ook zijn weerslag op het imago van D66 naar de kiezer
toe, zeker als het via de media wordt gespeeld.


Observatie vijf
> regie, coordinatie en afstemming is hard nodig

Wanneer het goed gaat met een partij is het werven van leden, de toestroom
van kader en het betrekken van denkers en opinieleiders gemakkelijker dan
wanneer het minder goed gaat. Mensen willen zich identificeren met winnaars
en hebben minder op met verliezers.

Als een partij jarenlang achtereenvolgende verliezen incasseert heeft ook
iedereen een eigen recept voor herstel. En er zijn veel suggesties gegeven.
Dit vraagt om luisteren, een heldere analyse, herkenbare regie en
coordinatie.

Ook het bestuur heeft de regie onvoldoende kunnen voeren. Hierbij speelde
mee, dat de gebeurtenissen in de laatste jaren elkaar dermate snel op
volgden, dat alleen het bijhouden ervan al bijna niet te doen was. Daarnaast
is de samenstelling van het bestuur (mix van portefeuilles, beschikbare tijd
en affiniteit) op dit moment niet vol doende uitgebalanceerd om leden te
activeren, kader te vormen, contact met de afdelingen te onderhouden en in de
breedste zin van het woord, ondersteunend bezig te zijn. En we stellen ook
vast, dat de focus op het gewenste resultaat en de communicatie onvoldoende
was.


Observatie zes
> de regels binnen de partij zijn niet meer van deze tijd

Er zijn weinig politieke partijen in Nederland, die haar eigen organisatie zo
heeft dichtgetimmerd als D66. D66 is in omvang een overzichtelijke partij,
maar wel met een huishoudelijk reglement van meer dan 60 pagina's. Dit
uitdijende aantal is ontstaan door een langzaam maar zeker gegroeide gewoonte
allerlei zaken niet gewoon af te spreken bij congres of bestuursbesluit, maar
alles ook algemeen verbindend verklaard te willen hebben voor alle
omstandigheden en in alle details.

De balans tussen besturen op basis van vertrouwen of het volgen van regels is
onevenwichtig. Ieder actief lid in de partij heeft daar mee te maken. Dat
heeft het bestuur goed gemerkt in alle verkiezingsprocedures van de afgelopen
jaren. Het ene dispensatieverzoek volgde op het andere.

Dit bestuur wil energie steken in de inhoud met daarbij een passende set
regels dat dient om te toetsen. Regelgeving is een middel en geen doel op
zichzelf. De partij wil in alle geledingen energie steken in inhoud in plaats
van in procedures.

Een eerste ronde van opschoning van de statuten en reglementen is inmiddels
al op gang gebracht: vanuit de afdelingen kwamen met name veel verzoeken de
procedures voor kandidaatstellingen en benoemingen te vereenvoudigen.

De volgende stap is om snel te komen tot een robuust, transparant en
vereenvoudigd set van spelregels, die als toetsingskader werkt voor de
processen en procedures binnen de partij. We willen veranderen en
transformeren. Welke spelregels zijn nodig vanuit de huidige visie.


Observatie zeven
> de parels voor vernieuwing liggen aan de basis

De recente 'Grand tour' langs provincies en afdelingen in het kader van de
Statenverkiezingen heeft duidelijk gemaakt dat aan de basis van de partij een
aantal afdelingen en regio's hun vitaliteit hervinden.

Enthousiaste afdelingen die week in week uit op de markt staan om kiezers te
benaderen. Eenmansfracties die door een inhoudelijke inbreng en creatieve
voorstellen gezag hebben in gemeenteraden en staten. Het aantal lokale en
regionale parels in de partij neemt gestaag toe in bijvoorbeeld Utrecht,
Breda, Nijmegen, Roosendaal, Tilburg, Leiden, Gelderland, Zuid Holland,
Gennip, etc, etc, etc.

Dit succes is gebaseerd op een andere manier van politiek bedrijven en
campagne voeren. Nieuw voor D66. De rode draad daarbij is: van buiten naar
binnen denken en actief handelen.
> Permanent opzoeken van kiezers op markten of in de straat;
> Opvallende politieke voorstellen in raden en staten;
> Persoonlijke gedrevenheid en inzet van lokale en provinciale leiders;
> Verstand van zaken en volharding;
> Tell and sell: het actief benaderen van media met originele acties;
> Het houden van zogenaamde masterclasses naar Utrechts voorbeeld.

Daarnaast is onze jongerenorganisatie, de JD, een van die parels. Een actieve
en flexibele groep, die zowel een eigen en eigenzinnig geluid laat horen en
bij de campagnes altijd weer een grote rol speelt. De JD behoort tot de
grotere niet confessionele politieke jongerenorganisaties in dit land en is
een bron voor jong talent. Veel JD'ers stromen door naar actieve functies
binnen D66.


Observatie acht
> Alexander Pechtold is onze herkenbare leider

Na het aftreden van de vorige door het congres gekozen leider is een vacuum
ontstaan, dat sinds juni 2006 is opgelost. Alexander Pechtold is de politiek
leider. Een leiderschap dat breed wordt erkend en gedragen. Vanuit deze
positie kan het gezag en vertrouwen in de persoon en de partij worden
opgebouwd. Een uitgelezen kans om een herkenbaar politiek profiel neer te
zetten.


Observatie negen
> het debat moet terug in de partij

Na 12 jaar regeren zijn er mechanismen in de partij ontstaan die het
inhoudelijke debat aan de basis hebben ondermijnd. En dat terwijl het debat
diep zit in de genen van ieder lid van de partij. Zo veranderde de
ideeenpartij D66 van een bevlogen pragmatische beweging naar een bestuurlijke
partij. Debat, kennisuitwisseling en kennis-ontwikkeling zijn de kerntaken
van een politieke partij, zeker van de onze. En daarom gaan we het debat
opnieuw organiseren.


Observatie tien
> de congressen hebben een belangrijke functie

In de geschiedenis van de partij spelen de congressen altijd een belangrijke
rol. Niet alleen als hoogste besluitvormend orgaan, maar ook als politiek
forum en ontmoetingsplaats voor actieve of nieuwe D66 leden. Of het nu goed
of slecht gaat met de partij, het aantal bezoekers schommelt altijd tussen de
400 en 800 personen. Er zijn qua programmering uiteraard altijd verbeteringen
mogelijk, maar per saldo geven congressen de leden energie en vergroot het de
binding aan de vereniging.


Observatie elf
> de fouten uit het verleden zijn erkend

Zelfreflectie is D66 niet vreemd. In 2006 hebben de politieke kopstukken van
D66 hun fouten erkend. Verkeerde besluiten of strategische blunders die met
de inzichten van nu niet meer zouden worden gemaakt. Het erkennen hiervan
heeft op een natuurlijke manier plaats gevonden. In toespraken op congressen
en afdelingsvergaderingen, in interviews of via persoonlijke gesprekken. Het
verleden is niet doodgezwegen of onder het tapijt verdwenen. Er is gezegd wat
er gezegd moest worden. Pijn, verdriet en teleurstelling zijn gedeeld en voor
een belangrijk deel opgeruimd.

Daarmee ontstaat ruimte voor nieuwe ideeen en voorne mens. En wie de kiezer
op markten en in straat aanspreekt voelt merkbaar weer iets van de vernieuwde
sympathie die kiezers voor ons hebben. Eind 2006 en begin 2007 zijn zo de
eerste voorzichtige stappen naar herstel ingezet. De uitslag van de
Provinciale Statenverkiezingen geeft moed. Het landelijke percentage kiezers
dat op D66 heeft gestemd is hoger dan bij de verkiezingen in november 2006.


Observatie twaalf
> D66 in de oppositie biedt nieuwe kansen

Sinds medio 2006 maakt D66 geen deel meer uit van de regering. Dit biedt een
kansen om het politieke profiel te versterken en het eigen gedachtegoed
verder tot ontwikkeling te brengen. Het juk van coalitieafspraken is van D66
afgevallen. De kamerfracties hoeven geen moeizaam verkregen compromissen meer
te verdedigen. Hierdoor ontstaat ruimte voor een eigen geluid en koers.

We hebben vele jaren geregeerd, onze verantwoordelijkheid genomen. En in de
toekomst is dat beslist weer een mogelijkheid om invloed uit te oefenen. Maar
ook vanuit democratisch oogpunt is het goed om een tijdje in de oppositie
zitten.

-----------------------------------------------------------------------------
Hfdst 3. Visie op de toekomst
-----------------------------
D66 is een partij die de laatste verkiezingen in durfde te gaan met
een progressief verkiezingsprogramma. Daar waar steeds meer partijen kiezen
voor het bedienen van de conservatieve kiezer, blijft D66 koersvast:
verandering en innovatie staat voorop. Moet D66 dan haar boodschap
fundamenteel aanpassen? De opvatting van het Landelijk Bestuur is dat D66
vooral zichzelf moet blijven. D66 is de progressief, sociaal, of zo u wilt
linksliberale partij van Nederland. Dat zijn we en dat willen we blijven.

Het Landelijk Bestuur is trots op het verkiezingsprogramma waar we de Tweede
kamerverkiezingen mee zijn ingegaan. Het heeft de toets der kritiek goed
doorstaan bij de instanties die maatschappelijk en financieel de partij
programma's doorlichten en doorrekenen.

In de vijf richtingwijzers voor een progressieve sociaal liberale visie geeft
D66 helder aan waar wij voor staan. En waar wij in het politiek krachtenveld
staan:
> Vertrouw op de eigen kracht van mensen
> Denk en handel internationaal
> Beloon prestatie en deel de welvaart
> Streef naar een duurzame en harmonieuze samenleving
> Koester de grondrechten en gedeelde waarden

Om vanuit deze richtingwijzers verder te ontwikkelen, zijn verandering in
bestuur, structuur en cultuur nodig, in de latere voorstellen staat
beschreven hoe het Landelijk Bestuur zich dat voorstelt.

-----------------------------------------------------------------------------
Hfdst 4. Conclusies
-------------------

> Achtereenvolgende regeringsdeelnames hebben ertoe geleid dat de herkenbaar-
  heid van D66 minder is gewor den en het politieke debat binnen de partij op
  een laag pitje heeft gestaan. De nieuwe rol als oppositiepartij geeft
  kansen om het tij te keren. Het herkenbare politieke leiderschap van
  Alexander Pechtold en de fractieleden Fatma Koser Kaja en Boris van der Ham
  geeft ons het vertrouwen dat dit lukt.

> De eerstvolgende verkiezingen zijn in 2009 voor het Europees parlement; dat
  is de eerstkomende lakmoesproef. Het jaar daarna is de krachtmeting bij de
  verkiezingen voor de gemeenteraden. Het bestuur ziet die verkiezingen als
  ijkpunt voor de opbouw van de partij, het aantal actieve leden en afdelingen,
  de kadervorming en het inhoudelijke debat in de partij.

> Het verkiezingsprogramma biedt prima handvatten voor de toekomst. De
  uitgangspunten zijn solide, de koers is helder en het is extern
  goedgekeurd. Wel moet de ideeenmachine grondiger functioneren. De partij
  moet vernieuwing van politieke ideeen stimuleren.

> Een kleinere fractie en minder leden betekent ook minder geld voor
  ondersteuning voor de vereniging. We zullen de beschikbare middelen heel
  gericht moeten inzetten en dit veel meer koppelen aan afrekenbare resultaten.
  Veel bestaande initiatieven moeten worden verbonden aan een beperkt aantal
  prioritaire projecten die we dan wel gaan realiseren.

> Kadervorming aan de basis van de partij is cruciaal. Mensen maken de
  partij. Die moeten we veel beter werven, opleiden, coachen, binden en boeien.

> Het bestuur van de partij zal zich moeten omvormen tot een kleinere en
  slagvaardigere eenheid. De afzonderlijke bestuursleden krijgen de
  verantwoordelijkheid om meetbare doelen te realiseren. Zij leggen hierover
  in de eerste plaats verantwoording af aan de voorzitter van het bestuur.
  Die legt dan weer verantwoording af aan het congres.

> De statuten en het huishoudelijk reglement moeten kritisch worden bezien.
  De fundamenten ervan zijn gebaseerd op denkbeelden uit de jaren zeventig.
  De wijzigingen van de afgelopen jaar zijn te marginaal geweest. De structuur
  moet flexibeler en gebaseerd zijn op vertouwen in plaats van op louter
  regels.

-----------------------------------------------------------------------------
Hfdst. 5 Voorstellen
---------------------

Het bestuur wil na besluitenvorming op het mei congres zo spoedig mogelijk
onder de titel 'Klaar voor de klim' vijf essentiele projecten inrichten en
gaan uitvoeren. Deze vijf projecten zijn de fundamenten voor
partijvernieuwing: van huiskamer naar burgerbeweging.

'Klaar voor de klim' heeft een duur van drie jaar. Van mei 2007 tot mei 2010.
We kiezen nadrukkelijk voor een projectaanpak die niet verankerd is in
statuten en reglementen van de partij. Hierdoor kunnen we snel handelen en
bijsturen als dit nodig is.

Om de projecten te kunnen starten hechten wij aan het committent en de steun
van de leden. Daarom worden vijf besluiten aan het congres voorgelegd.

Over de voortgang en het realiseren van de benoemde doelen vindt elk congres
verantwoording plaats.

De projecten zijn:
> Het Debat Centraal;
> Parels Aan de Basis;
> D66 Academie;
> Winnen 15.000;
> Herziening werkwijze.


Het Debat Centraal

Het Debat Centraal is een project dat als doel heeft het debat binnen de
partij relevanter maken. We stellen dan ook voor om de positie van het
inhoudelijke debat binnen de partij op verschillende manieren te versterken:
> Permanente programmacommissie;
> Platforms;
> Peilingen;
> Kenniscentrum.


Permanente Programmacommissie

D66 heeft een permanente programmacommissie. Deze heeft als taak het
verkiezingsprogramma permanent up to date te houden, te verdiepen en nader
uit te werken. De permanente programmacommissie werkt met tijdelijke
expertpanels die zich buigen over maatschappijrelevante vragen. De
programmacommissie waakt over de kwaliteit en hanteert daarom een strenge
ballotage.

De ingredienten zijn:
> Werken met expertpanels
> Aanjager voor artikelen in de media
> Organiseren van publieke debatten


Platforms

De Platforms van D66 zijn toegankelijk voor iedereen die zich betrokken voelt
bij bepaalde thema's. Zij zijn het forum voor laagdrempelig debat over
uiteenlopende onderwerpen. Dat laagdrempelige debat heeft een belangrijke
bindende functie in de partij. En met de kwaliteit die D66 op elk terrein
binnen haar gelederen heeft verwachten wij dat vanuit de Platforms een
belangrijke bijdrage aan het inhoudelijke debat wordt geleverd.

De ingredienten zijn:
> Iedereen kan meedoen
> Initiatieven van onderaf
> Verbinding van wetenschap en praktijk


Peilingen

De nieuwe D66 website en het voor leden toegankelijk intranet geeft ons de
mogelijkheid om snel te peilen hoe over bepaalde zaken wordt gedacht. Het
Landelijk Bestuur en de fracties zullen veelvuldig van deze mogelijkheid
gebruik gaan maken. We verwachten langs deze weg het debat in de partij los
te maken.

De ingredienten zijn:
> Digitale gedachteontwikkeling
> Snelheid
> Breed bereik


Kenniscentrum

Het Kenniscentrum wordt in dit project de plek waar alle lijnen samenkomen.
De permanente programmacommis sie, de platforms, de fora, het inhoudelijke
werk van de fractie en daarnaast de al bestaande activiteiten als
bijvoorbeeld IDEE. Het is daarom van belang dat iedereen bij inhoudelijke
activiteiten het Kenniscentrum informeert. In het Kenniscentrum houden we het
overzicht, leggen we de dwarsverbanden en identificeren we ontbrekende
schakels.

Het kernteam dat verantwoordelijk is voor het realiseren: Mark Sanders
(Voorzitter Kenniscentrum), de medewerkers van het Kenniscentrum en een
derde.


Parels Aan de Basis

Er zijn steeds meer actieve afdelingen binnen D66 die op een wervende manier
permanent de kiezers benaderen en een uitstekende inbreng hebben in raden en
staten. Bijna altijd hangt een sterke afdeling samen met de rol van een
actief raads of statenlid. Een aantal van deze raads en statenleden brengen
we bij elkaar. Met een vertegenwoor diging van deze pareltjes gaan we een
netwerk vormen voor de duur van drie jaar, tot de volgende
gemeenteraadsverkiezingen.

Het doel van dit parelnetwerk is om vanuit goed lopende afdelingen een
olievlekwerking te realiseren naar andere afdelingen. Daarnaast is een doel
om met elkaar kennis en ervaring uit te wisselen over zowel de politieke
inhoud als de do's en dont's voor het versterken van de afdelingen.

Ingredienten zijn:
> Maximaal 25 vertegenwoordigers;
> Deelnemers committeren zich voor drie jaar;
> Kraamkamer en uitvoering van lokale en regionale versterking: focus op de
  40 grote steden/afdelingen;
> Informeel netwerk met ongeveer 4 formele bijeen komsten per jaar;
> Elke vertegenwoordiger 'adopteert' een minder actieve afdeling voor de duur
  van 1,5 jaar;
> Afhankelijk van het succes van de eerste ronde met een duur van 1,5 jaar
  start er een tweede;
> Het structureel betrekken van de Jonge Democraten

Het kernteam dat verantwoordelijk is voor het realiseren: bestuurslid Bart
Robbers, de ledenmanager van het Landelijk Bureau en een derde.

De ambitie is om in 2010 tientallen nieuwe raadsleden te mogen begroeten. In
gemeenten waar D66 het bovengemiddeld goed heeft gedaan zal dat ook leiden
tot wethouders. We zijn ervan overtuigd dat uit deze groep nieuwe talent zich
verder zal ontwikkelen.

Veel energie zal dan ook tot 2010 gestoken worden in talentontwikkeling van
potentiele gemeenteraadsleden. Maar vanaf 2007 zal ook energie gestoken
worden in kadervorming van afdelingsbestuursleden.


D66 Academie

De partij heeft nieuw bloed nodig. Het ontwikkelen van nieuwe talenten moet
meer structuur krijgen. Het alleen aanbieden van cursussen en training is
vaak niet voldoende. Wij willen een D66 talentenklas starten waarin jonge en
oudere talenten hun politieke en bestuurlijke kwaliteiten verder tot
ontwikkeling kunnen brengen. Het doel van de D66 academie is een
aantrekkelijk en exclusief opleidingsprogramma te realiseren voor potentiele
vertegenwoordigers van D66.

Ingredienten zijn:
> Maximaal 30 deelnemers;
> Deelname op basis van sollicitatie en selectie;
> Hechte betrokkenheid deelnemers onder andere door eigen financiele
  bijdrage van EU 200;
> Duur 1,5 jaar, ongeveer 10 dagdelen per jaar;
> Opleiding koppelen aan stage lokale afdeling (verbinding Parels aan de basis);
> Afhankelijk van het succes van de eerste ronde met een duur van 1,5 jaar
  start er een tweede ronde;
> Doorontwikkeling van het project Stimulans;
> Masterclasses voor 100.000+ gemeentes naar het voorbeeld van de afdeling
  Utrecht, die deze master classes georganiseerd heeft voor de gemeenteraad
  verkiezingen van 2006.
> Leergang afdelingsbestuur: voor huidige en toekomstige bestuurders, waarin
  alle aspecten aan de orde komen: verhouding fractie - bestuur, werkplannen,
  financien, verkiezingsprogramma, etc.
> Het huidige aanbod training en opleiding wordt vraag gericht en waar nodig
  vernieuwd.


Het kernteam dat verantwoordelijk is voor het realiseren: Roelof van Netten,
medewerker kadervorming en een derde.


Winnen 1.000

De afgelopen jaren is er een ledenverlies geweest. Dit verlies wordt zonder
gerichte acties niet goedgemaakt. Het werven van leden is wezenlijk voor de
vereniging om nieuw kader en potentieel aan te boren. Bovendien zijn de
inkomsten van de partij - en daarmee dus ook de middelen om afdelingen te
ondersteunen - sterk afhankelijk van het ledenaantal. Een intelligente
marketingstrategie en het werven van nieuwe leden gaan hand in hand.

Het doel is de komende drie jaar, met weer als ijkmoment mei 2010, in totaal
15.000 betalende leden te hebben.

Ingredienten zijn:
> Bedenken en invoeren van aantrekkelijke vormen van partijlidmaatschap;
> Ontwikkeling en uitvoeren gerichte PRcampagne;
> Iedereen belang van ledenwerving laten uitdragen;
> Aantrekkelijke ledenwerf materiaal ontwikkelen en verspreiden;
> Afdelingen verbinden met ledenwerfacties en incentives inbouwen;
> Best practices uitwisselen: jaarlijkse prijs voor de afdeling met de beste
  ledencampagne.

Het kernteam dat verantwoordelijk is voor het realiseren: bestuurslid
Marketing en ledenwerving, medewerker marketing en communicatie en een derde
lid.


Herziening Werkwijze

Zoals aangegeven werkt het bestaande geheel van regels en de structuur
belemmerend op de innovatie en slagkracht van de organisatie. Er wordt daarom
een commissie ingesteld die alle reglementen van de partij fundamenteel gaat
herzien, los van en veel verder gaand dan de acute hersteloperatie van dit
moment, zodat er binnen de partij meer ruimte ontstaat om met verschillende
omstandigheden om te gaan en nieuwe ideeën niet direct in de kiem worden
gesmoord.

Het doel is nieuwe afspraken te maken voor de werkwijze van de
partijorganisatie.

Uiterlijk in 2008 zal het congres hierover besluiten.

Uitgangspunten zijn:
> Robuust maar flexibel;
> Gebaseerd op vertrouwen en het afleggen van adequate verantwoording;
> Geen commissie op commissie.

Het kernteam dat verantwoordelijk is voor het realiseren: Voorzitter bestuur,
Tessa Maas en een derde lid.

Tot zover de vijf projecten. Het komt nu aan op de uitvoering daarvan. In de
eerste plaats is het bestuur van de vereniging hiervoor verantwoordelijk. Een
herorientatie op de rol en de taken van het bestuur is nodig.


Liberal Democrats

Als sociaal liberale partij staan we er niet alleen voor. Er zijn ook tal van
sociaal liberale partijen in het buitenland, sommige van deze partijen
bereiken succes op verschillende vlakken. Van het succes van deze partijen
kan D66 nog wat leren, we hoeven het wiel niet zelf opnieuw uit te vinden.
Met de Liberal Democrats in Engeland hebben we dat gemeenschappelijk sociaal
liberale gedachtegoed. Naast dit gemeenschappelijke gedachtegoed zou er nog
iets moeten zijn dat ons zou moeten binden, namelijk succes. Naast het
electorale succes van de Liberal Democrats, zijn ze ook succesvol geweest om
dicht bij de mensen, aan de basis, een partijorganisatie op te bouwen waarmee
ze in staat zijn om acties te voeren, kader te vormen en een dynamische
partij te zijn. De Internationaal Secretaris gaat zich bezig houden met
analyseren en praktisch doorvertalen naar D66 van de campagne aanpak,
ledenwerving en partij dynamiek van de Liberal Democrats.


Herorientatie bestuur: een werk en doebestuur

De uitvoering van bovengenoemde vier projecten hangen met elkaar samen. Een
krachtige coordinatie en afstemming gericht op de uitvoering ervan in het
bestuur is een eerste vereiste om succes te realiseren. De komende drie jaar
zal terughoudend worden omgegaan met het invullen van
projectbestuurslidmaatschappen. Het Landelijk Bestuur moet een hecht team
zijn. Elk van de huidige bestuursleden, en de toekomstige leden, zullen zich
moeten committeren aan de resultaatsverplichtingen van de vijf projecten.

Het Landelijk Bestuur bestaat uit zeven leden:
1. Voorzitter (Herziening Werkwijze)
2. Penningmeester (financien en bedrijfsvoering Landelijk Bureau)
3. Bestuurslid Politiek (Democratisch forum)
4. Bestuurslid Kenniscentrum (D66 academie)
5. Bestuurslid Organisatie (Parels aan de basis)
6. Bestuurslid Marketing en Ledenwerving (Winnen 15.000)
7. Internationaal Secretaris (succes uit buitenland importeren in D66)

Ingredienten zijn:
> Per project is een bestuurslid verantwoordelijk voor het realiseren van de
  gemaakte afspraken
> Ondersteuning door een medewerker van het landelijk secretariaat
> De directeur van het Landelijk Bureau heeft hierover de dagelijkse en
  operationele leiding
> De voorzitter van het bestuur stimuleert de bestuursleden hun taken uit te
  voeren en ziet toe op een adequate uitvoering ervan
> De nieuwe voorzitter maakt nog voor het zomerreces met alle afzonderlijke
  bestuursleden afspraken over hun inzet en tijdsbesteding
> Na een meer gedetailleerde uitwerking van de projecten stelt het bestuur
  een uitvoeringsplan op
> Het bestuur organiseert tenminste eens per jaar een afstemmingsoverleg met
  regiovoorzitters en de voorzitters van de grote afdelingen over de vijf
  projecten

Tot slot, besluiten voor het congres:
1. Het instellen van het Democratisch forum
2. Het instellen van het project Parels aan de basis
3. Het instellen van de D66 academie
4. Het instellen van het project W(innen) 15.000
5. Het instellen van de commissie herziening werkwijze

--------
(c) 2007 D66

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********