Oostelijke en zuidelijke provincies komen door bestuurlijke conflicten nauwelijks aan beleid toe

[Henk op xp]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

http://www.ru.nl/onderzoek/instituten/vm_nieuws/jaar_2007/management/oostelijke_en/
Radboud Universiteit - Oostelijke en zuidelijke 
provincies komen door bestuurlijke conflicten 
nauwelijks aan beleid toe


"
Onderzoek onder Provinciale Statenleden en 
provinciale ambtenaren:
Oostelijke en zuidelijke provincies komen door 
bestuurlijke conflicten nauwelijks aan beleid toe

Onlangs beval de commissie Kok nog een 
‘randstadbestuur’ aan, boven gemeenten en 
provincies, om de bestuurlijke problemen van die 
regio het hoofd te kunnen bieden. Uit nieuw Nijmeegs 
onderzoek blijkt echter dat de bestuurlijke 
problemen buiten de randstad minstens even groot en 
soms zelfs groter zijn. Belangentegenstellingen 
zorgen er met name in de oostelijke en zuidelijke 
provincies voor dat daar nauwelijks provinciaal 
beleid tot stand kan komen. Dat blijkt uit een 
onderzoek van bestuurskundigen van de Radboud 
Universiteit Nijmegen.

Belangentegenstellingen tussen de provincie, het 
Rijk, zogenaamde WGR-plusregio’s en belangengroepen 
zorgen er met name in de oostelijke en zuidelijke 
provincies voor dat daar nauwelijks provinciaal 
beleid tot stand kan komen. In de oostelijke en 
zuidelijke provincies worden dergelijke conflicten 
door de helft van de provinciale statenleden en 
provinciale topambtenaren als zeer belemmerend voor 
de totstandkoming van beleid gezien, in de 
westelijke provincies door  20 procent, en in het 
noorden slechts door 13 procent. Dat is één van de 
opvallende conclusies van een enquête onder 289 
provinciale politici en topambtenaren. Het onderzoek 
werd verricht door Maarten Dijk, Willem Dittrich en 
Gersom Smit, alle drie masterstudenten Bestuurskunde 
aan de Radboud Universiteit Nijmegen, onder 
supervisie van hoogleraar Bestuurskunde prof. dr. 
Michiel S. de Vries (Institute for Management 
Research). Het onderzoek is een herhaling van een 
zelfde onderzoek dat vier jaar geleden werd verricht.

Wegen, werk, wonen – en armoede
Uit dit onderzoek blijkt ook dat de problemen in de 
noordelijke, oostelijke en zuidelijke provincies 
anders, maar zeker niet minder groot zijn dan in de 
randstad. Over het geheel genomen zijn de meest 
urgente provinciale problemen voor provincies de 
infrastructuur, verkeer en vervoer en 
werkgelegenheid. Maar er zijn duidelijke 
verschillen. Zo worden in de noordelijke drie 
provincies armoede en economische ontwikkeling 
veelvuldig als urgente problemen genoemd, en in het 
westen de bereikbaarheid en huisvestingsproblematiek.

Effectiviteit van beleid
Vergeleken met vier jaar geleden blijken de 
provinciebestuurders tevredener te zijn over het 
door de provincies gevoerde beleid, maar ook 
bescheidener over de bestuurlijke vormgeving waarin 
de provincies functioneren en de toekomst van de 
provincie. De tevredenheid betreft de urgentie van 
beleidsproblemen, het oordeel over de effectiviteit 
van het gevoerde beleid door de provincies, en de 
provinciale autonomie op die beleidsterreinen waar 
provincies belangrijk zijn. Provinciale 
beleidsproblemen worden, vergeleken met vier jaar 
geleden, door steeds minder provinciale politici en 
ambtenaren als urgent bestempeld.
Behalve in Zeeland en Overijssel is de tevredenheid 
over de effectiviteit van het beleid van de 
afgelopen jaren, toegenomen. Het gemiddelde 
rapportcijfer over 14 beleidsterreinen steeg van een 
duidelijke onvoldoende (4,9) vier jaar geleden naar 
een minimale voldoende (5,6) nu. Uitermate tevreden 
zijn de ondervraagden over de autonomie op de 
beleidsterreinen waar zij verantwoordelijk voor zijn.
Ten slotte bestaat bij iets meer dan de helft van 
provinciale politici onvrede over de afname van het 
aantal Statenleden (na de verkiezingen van maart 
2007 zullen alle Provinciale Staten maximaal 55 
leden tellen; in totaal daalt het aantal Statenleden 
van 760 naar 564). Alleen in de westelijke 
provincies is daar een duidelijke meerderheid voor 
te vinden (58 procent). Het overgrote deel van de 
provinciale ambtenaren (meer dan 80 procent) is 
juist wel goed te spreken over de afname van het 
aantal Provinciale Statenleden.

Toekomst van de provincie
De toenemende bescheidenheid in het provinciale 
bestuur uit zich in een afnemend aantal provinciale 
politici dat voorziet dat de twaalf provincies over 
twintig jaar nog zullen bestaan. Nu is dat nog 26 
procent tegen 30 procent vier jaar geleden. Vooral 
in de oostelijke provincies is men hier sceptisch 
over (20 procent van de ondervraagden aldaar ziet de 
twaalf provincies over twintig jaar nog bestaan) 
tegen gemiddeld 30 procent in de andere provincies. 
Anno 2007 denkt 63 procent van provinciale politici 
dat de landsdelen op termijn de provincies zullen 
vervangen. Voorts denkt een ruime meerderheid van 59 
procent dat dit een goede ontwikkeling is. Opvallend 
is dat het grootste aantal voorstanders te vinden is 
in Friesland. Daar zijn de meeste provinciale 
politici overtuigd van de voordelen van een 
ontwikkeling naar landsdelen (82 procent).
Ook wil slechts een kleine minderheid van de 
ondervraagden grotere bevoegdheden voor de provincie 
op beleidsterreinen die nu primair aan gemeenten en 
Rijk zijn voorbehouden. Het gaat daarbij om 
beleidsterreinen als gezondheidszorg (16 procent van 
de ondervraagden wil op dat terrein meer 
bevoegdheden), werkgelegenheidsbeleid (19 procent), 
welzijn (12 procent), minderhedenproblematiek (8 
procent), onderwijs (7 procent), immigratiebeleid (3 
procent) en armoedebestrijding (3 procent).

Overige conclusies
Het onderzoek van de Nijmeegse bestuurskundigen 
levert nog meer interessante conclusies op: zo 
blijkt de meerderheid van de provinciale bestuurders 
in een andere provincie te zijn geboren dan waar ze 
werken en is de helft van de provinciale politici en 
ambtenaren op zoek naar een andere baan. Ook 
identificeren zij zich meer met de gemeente waarin 
zij wonen en met Nederland dan met de provincie 
waarin zij wonen en die zij vertegenwoordigen.

Het volledige onderzoek met tabellen is te 
downloaden via de link 
(http://www.ru.nl/contents/pages/473443/14achtergrondartikelprovinciesmichieldevries270207.pdf) 
hiernaast.
"

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********