Rapport-Dekker: Verdonk heeft gelijk

Tue Jun 12 23:25:03 CEST 2007

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bron:   Algemeen Dagblad
Datum:  12 juni 2007
Auteur: Job van de Sande Yvonne Wiggers
URL:    http://www.ad.nl/binnenland/article1433005.ece

VVD-studie hekelt hakken op Verdonk
-----------------------------------

DEN HAAG - Vooraanstaande VVD'ers hebben met negatieve uitlatingen over Rita
Verdonk schade toegebracht aan de partij. Dat concludeert VVD-prominente Sybilla
Dekker in het rapport 'Naar een nieuw liberaal elan' dat vandaag wordt
gepresenteerd.

Dekker heeft de verkiezingsnederlaag van november vorig jaar geevalueerd. Haar
rapport is uiterst kritisch over mensen die zich neerbuigend hebben uitgelaten
over Verdonk. Zo noemde de Friese commissaris van de koningin Ed Nijpels haar
'een brokkenpiloot'. Zulke opmerkingen schaadden volgens Dekker het aanzien van
de partij.

In het rapport krijgt de hele VVD-top een veeg uit de pan. VVD-leider Rutte kon
zich in de verkiezingscampagne te weinig tussen de rivalen Bos en Balkenende
wringen. Verdonk had zich moeten neerleggen bij de overwinning van Rutte in de
lijsttrekkersstrijd. En partijvoorzitter Jan van Zanen had meer regie moeten
voeren bij de eerste lijsttrekkersverkiezing van de VVD.

Bovendien meent Dekker dat de partijtop van de VVD meer aandacht had moeten
besteden aan het ongekende aantal voorkeurstemmen dat Verdonk bij de
verkiezingen haalde.

'De kou is nog niet uit de lucht'

De VVD-Kamerleden houden elkaar dezer dagen van minuut tot minuut per sms op de
hoogte. Ze willen niks missen van de laatste schermutselingen tussen Mark Rutte
en Rita Verdonk. Op hoge toon heeft de VVD-leider Verdonk maandag een laatste
waarschuwing gegeven nadat zij hem in een interview 'niet echt rechts' noemde.
Dus voor de wekelijkse fractievergadering op dinsdagochtend houden de liberalen
nog met alles rekening. Barst nu definitief de bom en zet Rutte zijn rivale dan
toch uit de fractie?

Niets van dat alles. Twee minuten, meer besteden de VVD'ers niet aan de jongste
rel. Zegt Mark Rutte tenminste. En daarmee is de kous af. 'Twee minuten' zegt
een Kamerlid verbaasd. 'Zo zal het wel verteld zijn, maar het duurde natuurlijk
veel langer.'

Het is tekenend voor de huidige toestand binnen de VVD. Wat Rutte ook doet om te
laten zien dat hÃj en niet Verdonk de baas is in de VVD, het beeld van een
verdeelde partij blijft bestaan. Ook de liberalen zelf worden er langzamerhand
doodmoe van.

Na weer een week ruzie in de tent lijkt het jongste brandje geblust. Alleen de
vraag is voor hoe lang? 'Als ik eerlijk ben, denk ik niet dat de kou nu uit de
lucht is. Dat is sinds de lijsttrekkersverkiezing niet meer gelukt,' zegt een
VVD'er.

Voorlopig lijkt de rust weergekeerd. Rutte eiste maandag in de Telegraaf dat
alle Kamerleden alleen nog over hun eigen onderwerpen spreken. Verdonk zegt na
de fractievergadering dat ze daar prima mee kan leven. 'We hebben afspraken
gemaakt en binnen die afspraken kan ik uitstekend werken.' Maar of ze zich nu de
mond heeft laten snoeren? 'Nee, natuurlijk niet. Nooit.'

Ook andere Kamerleden zeggen voor de camera geen moeite te hebben met 'de lijn
Rutte' Kamerlid Hans van Baalen voelt zich in elk geval niet gemuilkorfd: 'Over
alles wat Nederland aangaat, moet je kunnen praten. We zijn een liberale club.'

Maar in de beslotenheid van hun kamers vragen verschillende VVD'ers zich even
later hardop af waar alle tumult voor nodig was. Weer is de partij een week lang
negatief in het nieuws geweest. Met alle gevolgen van dien in de peilingen.

Maar wat de liberalen vooral radeloos maakt, is dat dezelfde machtsstrijd elk
moment weer kan losbarsten. 'Hoe lang het rustig blijft? We weten het echt
niet.'

Bovendien is het laatste akkefietje de geloofwaardigheid van Rutte niet bepaald
ten goede gekomen, zegt een VVD'er. 'Mark heeft gedreigd Verdonk uit de fractie
te zetten. Maar als je zoiets roept, moet je het ook durven waarmaken. En dat
kan hij niet, want iemand met 620.000 voorkeursstemmen zet je er niet zomaar
uit.'

Oordeel: Rutte moet nu tonen of hij wonderkind is of total loss
---------------------------------------------------------------
Door Raymond Vermeulen (chef van de redactie parlement)

Tot een jaar geleden lukte vrijwel alles voor Mark Rutte. Succes in het
bedrijfsleven, zomaar gevraagd als staatssecretaris en plotseling partijleider
van de VVD. In een tumultueuze verkiezing versloeg hij Rita Verdonk - tot zijn
eigen verrassing.

Maar het jaar dat sindsdien is verstreken, is een annus horribilis, een
verschrikkelijk jaar, geworden voor het wonderkind van de VVD. In de
verkiezingsstrijd kon Rutte geen potten breken.

Maar achteraf bezien was het verlies van zes van de 28 Kamerzetels nog niet het
ergste. Uitgerekend Verdonk bleek meer stemmen te hebben gehaald dan
lijsttrekker Rutte.

Sindsdien eist 'IJzeren Rita' op gezette tijden een hoofdrol voor zichzelf op,
laat ze zich in de fractie tot de orde roepen en verklaart Rutte binnen een
etmaal het incident voor gesloten.

Maar die strategie van pappen en nathouden verliet Rutte maandag. Toen schoot
hij door en waste zijn populairste fractiegenoot in de krant de oren. Verdonk is
verstandig genoeg om zich nu even koest te houden. Maar voor hoe lang?

Voor Rutte is het te hopen dat hij vandaag, met de presentatie van de
verkiezingsevaluatie, zijn louteringsjaar kan afsluiten. Nu moet hij bewijzen
dat hij de leider van de rechtse oppositie is. Het overwicht in de fractie volgt
dan vanzelf.

Rutte heeft geluk dat een voor iedereen acceptabele concurrent niet direct voor
handen is. Maar hij heeft niet eeuwig de tijd om te tonen of hij een wonderkind
is, of toch een total loss.

Tot nu toe

Op 5 april 2006 kondigde Rita Verdonk aan dat ze in de race was voor het
VVD-lijsttrekkerschap. Op 31 mei 2006 werd Mark Rutte met 51 procent van de
stemmen tot lijsttrekker gekozen. In november2006 bleek dat Rita Verdonk bij de
Tweede Kamerverkiezingen aanzienlijk meer stemmen had gehaald. Ze deed een gooi
naar de macht.

Vorige week uitte Verdonk in HP/DeTijd twijfels over het leiderschap van Rutte.
Hij zou niet echt rechts zijn.

Afgelopen maandag riep Rutte Rita Verdonk in de Telegraaf tot de orde. Verdonk
mocht van hem als woordvoerder onderwijs alleen daarover praten.

Gisteren steunde fractie de lijn-Rutte. Vandaag verschijnt het rapport-Dekker
over de oorzaken van de verkiezingsnederlaag.

--------
(c) 2007 PCM

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********