Een cursus economische filosofie in 30 minuten

[Peter Hoopman]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Maar is het niet een beetje raar om "de" concurrentie of "de" samenwerking
als wenselijk uitgangspunt te nemen.

Er zijn tal van terreinen waar het geen enkele vraag is of de vrije,

marktgewijze produktie, met een markt van vragers en aanbieders waarop de
prijs tot stand komt, en waarbij de overheid hooguit ervoor zorgt dat de
concurrentie eerlijk verloopt, de meest preferente vorm is. Van
supermarkten

tot en met mobieltjes, dat gaat allemaal prima zo.


En er zijn andere vormen waar overheidsproduktie het meest effectief én
efficiënt is - die niet door de markt, maar door het democratisch principe
wordt bepaald. Het beste voorbeeld van een echt collectief goed in die zin
is defensie, maar er zijn talrijke andere te noemen.

En in de werkelijkheid zijn er tal van vormen tussenin. Van onderwijs tot
en met reïntegratie van werklozen, er wordt steeds een verschillende mix
gekozen van vraag- en aanbodsturing, van overheidsaanwijzingen versus
samenwerking, en van marktprikkels in een situatie waar geen reële markt
bestaat (maar sommige prikkels wel toepasbaar zijn).

Er is geen zinnig mens die beweert dat concurrentie in alle gevallen altijd
de beste wijze van organisatie is. En zeker niet bij D66.
Maar 'samenwerking' kan ook slecht uitpakken. Denk eens aan de dure,
vrijwel volledig overbodige publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie. Pure
samenwerking, maar lijdend aan een volstrekt tekort aan gezonde
marktwerking, puur corporatisme, waarin op oneigenlijke gronden de markt
wordt gereguleerd ten gunste van de georganiseerde ondernemers. Of de
CAO's. De bouwfraude - prachtige vorm van 'samenwerking' - lekker samen de
markt verdelen, de belastingbetaler draait

ervoor op.

Ik zag je vragen ook eerder deze week al op de mail, Peter, maar ik weet
echt niet wat ik ermee aan moet. Je uitgangspunt is kennelijk dat
er 'marktistisch' (zoals Henk Vreekamp altijd zegt) wordt gedacht binnen
D66. En dat is niet zo.

Soms is er te weinig markt, soms te veel overheid. Markt waar het kan,
overheid waar overheid (of andere vormen van collectieve organisatie en

-samenwerking) moet.

Groeten, Bert Bakker.


De wereld is niet zwart/wit, toch probeer ik "onderlinge concurrentie"
en "samenwerking" scherp naast elkaar te zetten.



Wat zal een individu doen om zijn concurrentiepositie te verstevigen?

Wat is de "winst" uitgaande van onderlinge concurrentie?

Wat is de "winst" uitgaande van onderlinge samenwerking?

Wat is de rol en wat zijn de gevolgen voor de overheid, kiezend voor één
van beide?



Bert, jouw voorbeeld van "samenwerking" past prima in de context van
de "belabberd funktionerende overheid".


Voorbeeld 1:
Bert, jij en ik winnen samen de lotto onder de voorwaarde dat we gaan
samenwerken. Dus beginnen we in allerlei enthousiasme 'samen te werken'.
Dit gaat "goed", tot de buit op is of ruzie hebben gekregen over de
invulling.

Voorbeeld 2:
We zijn door het noodlot ergens in de 'bush' gedropped, onze kans op
overleving stijgt waneer we in staat zijn om samen te werken.


Hoewel de voorbeelden wat zwart/wit zijn creeert voorbeeld
1, "schijnsamenwerking", het is dermate ver van de realiteit verwijderd dat
van een dergelijke vorm van samenwerking in negen van de tien gevallen
weinig tot niets positiefs is te verwachten.

Voorbeeld 2, is de "stimulans" een geheel andere. Toch is het voor het
geheel, dit laatste de realiteit. Duizenden mensen sterven dagelijks de
hongerdood. Is dit te voorkomen? Ja, er is voldoende voedsel als we dit
beter zouden distribueren.

Waarom doen we het niet?


En dit is 'psycholgish trickie'.................



omdat we bang zijn "politiek-economisch" tekort te komen.

In een wereld die uitgaat van onderlinge concurrentie en je vandaag
je "voorsprong" inlevert, dan weet je dat je morgen "aan de beurt bent" op
achterstand bent gezet en haal dat maar weer eens in!  Concurrentie is in
dit opzicht BIKKELHARD.

Dus is het politiek-economisch in de huidige context vrijwel onmogelijk om
te werken aan structurele en duurzame oplossingen. Omdat "onderlinge
concurrentie" de bikkelharde eis heeft dat er altijd een "winnaar" moet
zijn. Dus je kunt je voorsprong niet inleveren voor "de goede zaak".


Misschien om over na te denken Bert:

De vrije en open markt streeft naar transparantie.
Streeft iemand die een voorsprong heeft op zijn concurrentie, naar
transparantie?

Verklaart dat misschien waarom de vijfhonderd grootste bedrijven 75% van de
totale wereldhandel voor hun rekening nemen?


Ach we kunnen altijd blijven dromen over "volkomen concurrentie" ook als is
een open, vrije en transparante markt volledig in tegenspraak
met "onderlinge concurrentie".   ;-))

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********