Inhoudelijke discussie over software patenten

[Martijn Meijering]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

(hier en daar snips)

>> Terechte octrooien zijn er juist om marktfalen recht te zetten: free
>> riders duiden op marktfalen.
>
> Ik denk dat dit een fundamentele (en breed voorkomende) misconceptie is.

Dit is standaard economische theorie hoor. Niet dat ik daar nu zoveel
verstand van heb, maar ik heb me onlangs een beetje zitten inlezen in het
vak economie. Je kunt hier gewoon een inleidend leerboek economie op
naslaan.

> Het overnemen van andermans goede ideeen bewijst de maatschappij juist
> een grote dienst. Of je er nu voor betaalt of niet.

Klopt, maar het argument is erop gebaseerd dat dit gratis overnemen zozeer
ten laste gaat van het rendement op de investering van de uitvinder dat
deze in het vervolg geen onderzoek meer doet. En niet zozeer omdat dit
zielig zou zijn voor de uitvinder ofzo, maar omdat de maatschappij als
geheel dan netto minder goed uit is.

Of beter gezegd, dat dit het resultaar KAN zijn. En in die gevallen waarin
dat het geval is, zijn octrooien een goed idee. Misschien een onvolkomen
idee, waar nog genoeg aan te verbeteren valt, maar niettemin een goed
idee. Een zo'n geval is naar mijn mening het patenteren van nieuwe
medicijnen.

Je kunt natuurlijk ook te ver naar de andere kant doorschieten. Software
patenten zijn daar een heel sterk voorbeeld van. Ik las vandaag in de NRC
het stukje in de economische bijlage over software patenten. Ik vind het
werkelijk te schandalig voor woorden dat Philips het idee van de
"pixelplusmethode" probeert te patenteren.

> Als de 'rules of the game' maar voor iedereen gelijk zijn , dwz niet
> toegesneden op een bepaalde groep, en kansen biedend aan mensen van
> diverse mate en soort talent, staat het eenieder vrij om er een eigen
> weg naar voorkeur in te vinden, inclusief de geldelijke en/of morele
> beloning die daaraan vast zit.

Met die morele beloning snij je een belangrijk punt aan. Volgens
simplistische economische modellen zou open source software helemaal niet
kunnen bestaan. Hetgeen dus aantoont dat die simplistische modellen niet
kloppen. Open source programmeurs worden blijkbaar (mede) op een andere
dan een financiele manier beloond. Jij noemt morele beloning, andere zijn
prestige, het gevoel nuttig te zijn voor de maatschappij, onderdeel uit te
maken van een groep gelijkgestemden. Maar ook: reclame maken voor je eigen
technische kunnen, marktaandeel verwerven voor een open library/applicatie
waarvoor je dan consultancy kunt gaan verkopen (dat doen Zend en MySQL AB
bijvoorbeeld).

> Degene die de computer uitvindt heeft geen recht op een hogere beloning
> dan degene die hem goedkoop genoeg kan maken om er de hele wereld mee te
> transformeren. In het verre Oosten heeft men er voor gezorgd dat velen
> zich goede en goedkope electronica, auto's, textiel, speelgoed,
> huishoudelijke artikelen, enz kunnen veroorloven.
>
> De bekende IBM-uitspraak over dat er in de hele wereld maar een markt
> voor slechts enkele computers zou zijn illustreert wat er zonder de
> 'bezige bijen' terecht zou komen van alle briljante ideeen.
>
> Iedereen bouwt voort op degenen voor hem, en betaalt de wereld terug met
> de inzichten of de producten die daarbij tot stand komen.

Helemaal mee eens.

> De discussie over octrooien hoort er een te zijn over die 'rules of the
> game', d.w.z. zo goed mogelijk met het oog op het maatschappelijke
> nut/welzijn. Vermeende onrechtvaardigheid (een briljant idee dat niet
> genoeg beloond wordt) is een hersenspinsel, gebaseerd op het hoge
> prestige van de uitvinder ten opzichte van degene die sneller en
> goedkoper is met de omzetting naar de toepassingen ervan.

Helemaal mee eens. Het gaat niet om vermeende onrechtvaardigheid, maar om
effectiviteit. En het financieel minder rendabel maken van R&D, maakt dat
er minder van gebeurt. Maar als er desondanks nog steeds genoeg gedaan
wordt, zijn er geen octrooien nodig.

> Standaarden komen voornamelijk tot stand als uitkomst van de markt
> (Windows, en Microsoft vaart er wel bij) en van de dynamiek van de
> technologische onwikkelingen.

Dat vind ik nu juist een voorbeeld van hoe dingen kunnen ontsporen. Ik
vind het bijna-monopolie van Microsoft een zeer kwalijke zaak.

>> Helemaal mee eens. Het is mij ook nog niet duidelijk hoe dat zou moeten.
>> Maar ook voor allerlei netwerken als de telefoon, de kabel, gas en water
>> etc. hebben we toezichthouders. Heel belangrijke standaarden als
>> operating
>> systems en allerlei protocollen lijken me vergelijkbaar.
>
> Ik denk dat er een paar goed gekozen algemene principes een hoop te
> bereiken is.
>
> Primair zouden prijzen en contracten tussen commerciele partijen *nooit
> meer geheim* mogen zijn. Dus wijzig 'the rules of the game' in die zin.
> Deze wijziging geldt voor iedereen en is dus eerlijk.

Maar niet per se wenselijk. En bovendien een wel heel radicale optie. Ik
kan me niet voorstellen dat zoiets er ooit doorkomt.

> Vervolgens zou het verboden moeten zijn om oneigenlijk gebruik te maken
> van commerciele macht. Niet van de werkgever ten opzichte van de
> werknemer (niet-gerechtvaardige eisen stellen onder dreiging van ontslag
> of andere sancties). En niet van bedrijf ten opzichte van andere
> bedrijven (als je spullen van concurrent AMD verkoopt krijg je geen
> korting meer).

Ook dit is wel een heel vergaande ingreep hoor!

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********