Leden D66 snappen 'hun' Medy niet

[Dr. Marc-Alexander Fluks]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bron:  NRC handelsblad
Datum: 6 juli 2005
URL:   http://www.nrc.nl/binnenland/artikel/1120627457934.html


Leden D66 snappen 'hun' Medy niet
---------------------------------
Door onze redacteur Petra de Koning

Actieve leden van D66 zijn ongelukkig met het plan om de NPS op te heffen. Die
omroep was toch juist tegen de verzuiling?

ROTTERDAM, 6 JULI. Jan Sevenstern uit Loosdrecht hield van D66 omdat die partij
van mening kon veranderen als dat 'nuttig en heilzaam' was. Hij was voorzitter
van de lokale partijafdeling, hij voelde zich 'uitdrager van het gedachtegoed'.
D66, vond hij, evolueerde. D66 kende geen dogma's.

Maar waarom zou het heilzaam en nuttig zijn om de omroeporganisatie NPS af te
schaffen? Jan Sevenstern (56), importeur van delicatessen en wijn uit Spanje en
Italie, zegt dat hij het niet snapt. 'Wij vinden toch dat mensen recht hebben op
informatie uit een neutrale bron?' Hij vindt het 'hoogmoedig' dat D66-staatsse-
cretaris Medy van der Laan de andere omroepen minder geld wil geven en wil bepa-
len wat die moeten gaan uitzenden en wat niet. 'Ik vind dat ook niet echt
democratisch.'

In het plan voor de publieke omroepen, dat anderhalve week geleden werd
gepresenteerd, staat dat de NPS zal verdwijnen. De andere omroepen krijgen minder
geld en het is de bedoeling dat ze daar programma's van maken die 'opinie«rend'
en 'gekleurd' zijn. Vier prominente leden van D66 - oud-fractieleiders Van Mierlo
en Wolffensperger, oud-staatssecretaris voor media Nuis en Rinnooy Kan, die
voorzitter was van een visitatiecommissie voor de publieke omroep - schreven
meteen een brief aan de Tweede-Kamerfractie van D66. Die zou niet moeten
accepteren dat de NPS, opgericht om onverzuilde omroepjournalistiek te bedrijven,
wordt opgeheven. In een spoeddebat deden de D66-Kamerleden eind vorige week, op
de laatste vergaderdag voor de vakantie, alsof ze zich er niets van zouden
aantrekken. Kamerlid Bert Bakker noemde de verdedigers van de NPS 'die lui uit de
grachtengordel'. Na het reces praat de Tweede Kamer inhoudelijk over het plan.

Zal de fractie zich dan net zo gedragen als vorige week? De Jonge Democraten, de
jongerenorganisatie van D66, zeggen dat ze deze zomer in de partij zullen lobbyen
tegen het plan. En uit gesprekken met actieve D66-leden, van negentien partijaf-
delingen in Nederland, blijkt dat niet alleen bewoners van de grachtengordel het
een slecht idee vinden dat de NPS verdwijnt. Gemeenteraadsleden en leden van
lokale besturen zeggen wat Jan Sevenstern uit Loosdrecht zegt. Ze begrijpen Van
der Laan niet, en ze maken zich zorgen over het voortbestaan van programma's die
nu nog mede door de NPS worden gemaakt: Nova, Buitenhof, Andere Tijden en Zembla.
Want dat zijn programma's, denken ze bijna allemaal, waar hun kiezers graag naar
kijken.

Het is natuurlijk wel 'dapper', zeggen ze ook, dat hun staatssecretaris met een
plan komt dat het publieke omroepbestel volledig zal veranderen - dat is al heel
lang de bedoeling. En er is een enkeling, wethouder Rob Blom uit Doetinchem
bijvoorbeeld, die zegt dat er 'waardevolle elementen' in zitten. Het kan geen
kwaad, vindt hij, dat omroepen leren om met minder geld programma's te maken.

En: 'Niemand heeft mij nog kunnen uitleggen dat Talpa geen goeie nieuwsprogramma's
kan maken. Maar er zijn een heleboel andere programma's, over kunst en cultuur,
die het bij een commerciële zender nooit redden. Laat die danover aan de publieke
omroep.'

Er zijn ook actieve D66-leden die zeggen wat hun fractieleider Boris Dittrich
afgelopen zaterdag zei tegen persbureau Novum: de NOS kan Nova ook wel gaan maken.
Jan Paternotte, voorzitter van de Jonge Democraten, vindt dat een vreemd voorstel.
'Als er geen probleem is, moet je ook geen oplossing gaan bedenken. Je hebt de
NPS, en dat loopt prima.'

De Jonge Democraten vonden het een goed idee van Medy van der Laan om publieke
omroepen geen amusementsprogramma's meer te laten maken. Maar dat was ook meteen
het enige onderdeel uit het plan dat ze goed vonden. Hun staatssecretaris,
schreven ze gisteren in een ingezonden brief in deze krant, was 'meegegaan in de
verzuilde manier van denken van het CDA'. Jan Paternotte: 'Het is heel raar dat
juist zij er nu voor zorgt dat omroepen gekleurde, opinierende programma's gaan
maken. En de NPS, de enige omroep die onafhankelijke programma's maakt, wordt
met het badwater weggegooid.'

Uit gegevens van de Stichting KijkOnderzoek blijkt dat tussen de vijf en de zes
procent van de kijkers van Nova, Buitenhof, Zembla en Andere Tijden een politieke
voorkeur heeft voor D66. Bij de Tweede-Kamerverkiezingen van 2003 stemde vier
procent op die partij. Van de kijkers naar Nova stemt 16,6 procent CDA (landelijk
stemde 28,6 procent CDA) en 8,8 procent VVD (bij de Kamerverkiezingen haalde de
VVD 17,9 procent).

De negentien actieve D66-leden die voor dit verhaal werden geinterviewd, zeggen
niet dat het CDA en de VVD de programma's van de NPS te links vinden en dat de
NPS misschien daarom moet verdwijnen. Ze zeggen soms wel dat er mensen zijn die
dat beweren. En de meesten denken dat het plan om de NPS af te schaffen in elk
geva; niet van hun staatssecretaris komt. Die is 'onder druk gezet' door de
andere partijen. Dat ze niet helemaal zeker weten of dat klopt, vinden ze
vervelend. D66 zou 'de partij van de openheid' moeten zijn.

Ger Parlevliet (65), raadslid in Wageningen: 'Die hele Haagse politiek, het
onderhandelen tussen de fracties, voltrekt zich in een schimmig wereldje. Felix
Flameling (63) uit Nederhorst den Berg, fractievoorzitter van D66 in de gemeente
Wijdemeren: 'Vroeger was D66 anders dan andere partijen. Het was een club van
vrijdenkers. Nu zijn er machinaties. Er zijn geplande, strategische optredens
tijdens congressen. En we krijgen de ideeen van de partijtop opgedrongen.' Het
'partijestablishment', zegt Felix Flameling, vindt meedoen aan het kabinet
belangrijker dan de oude idealen over vernieuwing van de democratie. 'De gekozen
burgemeester werd te makkelijk weggegeven door Dittrich.'

Maar er is ook een ideaal van vroeger waar Flameling zelf over is gaan twijfelen:
het referendum. De uitslag van het referendum over de Europese Grondwet vond hij
'ontmoedigend', maar ook lokale referenda die eerder werden gehouden verliepen
niet zoals hij had gehoopt. 'Je ziet steeds dat de tegenpartij beter in staat is
om mensen naar de stembus te krijgen.'

Flameling vindt dat kiezers een 'kort geheugen' hebben, hij denkt dat ze politiek
'consumeren' en dat ze al snel niet meer geinteresseerd zijn in een onderwerp als
het 'iets verder weg ligt'. In de gesprekken met andere actieve D66-leden blijkt
dat vooral het referendum over Europa een les was. De meesten hadden er eerder
wel aan gedacht dat bijvoorbeeld de vestiging van een asielzoekerscentrum geen
onderwerp zou moeten zijn voor een referendum.

En dan komen de actieve D66-leden bijna vanzelfsprekend weer op het plan voor de
publieke omroepen. Mensen moeten, vinden ze, onafhankelijke informatie kunnen
krijgen. 'Je moet als politiek van de NPS-programma's afblijven', zegt Henca
Hasper, raadslid voor D66 in Huizen. 'Ik hoop dat ze blijven bestaan, maar ik
hou m'n hart vast. Ik voel me er unheimisch bij.'

--------
(c) 2005 PCM

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********