Journalistiek meesterwerkje

[Henk Elegeert]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Journalistiek meesterwerkje, lijkt me.
Wilde ik jullie niet onthouden. :)

Gelukkig zijn ze met z'n tweeen ....

Dat 'lintje', zou hij er zelf een (willen) krijgen?
Afijn, veel lees plezier.


http://www.limburger.nl/Pagina/0,7090,31-1-2039--2768090-1471--,00.html
"
Jos Waals: waar nodig knip ik een lintje

Bert Albers en Peter Heesen
Venray -

Jos Waals (61) is 25 jaar burgemeester, waarvan 14 jaar in Venray. ?Het
stond als een paal boven water: ik word burgemeester.''


,,In Venray heb ik één grote uitglijer gemaakt. Ik fietste door de
winkelstraat. Dat was verboden. Er was geen hond op straat, maar het
werd gezien en het beeld was gemaakt: Waals trekt zich nergens wat van
aan.''

Jos Waals, burgemeester van Venray, kreeg meteen een etiketje opgeplakt.
,,Sindsdien ben ik de olifant die door de porseleinkast banjert. Dat
beeld is geschapen. Of je het kunt veranderen... Premier Balkenende
blijft Harry Potter, ik een lompe boer. Het zij zo.'' Om even later te
bekennen: ,,Natuurlijk is dat niet leuk.''

De burgemeester ontketende na het incident geen charmeoffensief.
Integendeel, zo leek het haast. Waals ontpopte zich als een meester in
het omver schoppen van heilige huisjes. Hij hekelde de wens van de
inwoners van de kerkdorpen om eigen volk voorrang te geven bij
woningbouw. Hij noemde het platteland een broeinest van criminaliteit.
Hij bestempelde de boerenstand als weinig innovatief. Als de stofwolken
waren opgetrokken, bleek vaak dat Waals' analyse juist was, maar dat
vooral zijn toon en woordkeuze voor beroering hadden bezorgd. Een tijdje
geleden vond de gemeenteraad het welletjes en eiste dat hij zich
voortaan diplomatieker uitdrukt. Waals: ,,Als burgemeester moet je
pijnlijke discussies niet uit de weg gaan.'' Hij voldoet nu eenmaal niet
aan het romantische beeld dat veel burgers van de eerste burger hebben.
Jos Waals is geen burgervader uit de tijd van Swiebertje, maar een
bestuurder. ,,Waar nodig ben ik burgervader en knip ik linten, maar ik
ben geen type dat hele dagen met de ambtsketting door het dorp loopt.
Als iemand uit Venray honderd jaar wordt, vraag ik of mijn bezoek
gewenst is. Als het een demente bejaarde is die helemaal niet beseft dat
de burgemeester komt, blijf ik thuis. Ik kom niet voor de familie van de
jarige.''

Bij de benoeming van Waals, in 1991, had Venray ook allerminst behoefte
aan een burgervader. Vanwege de grote financiële problemen stond Venray
onder toezicht van het Rijk. Waals: ,,Iedereen zat in zak en as en
dacht: het komt nooit meer goed. Industrieterrein Smakterheide was,
afgezien van de vestiging van Xerox, één groot bietenveld. Er kwamen
geen bedrijven en er werden geen woningen gebouwd.'' Veertien jaar later
stromen de bedrijventerreinen vol, is de werkloosheid in Venray laag en
worden op grote schaal woningen gebouwd. ,,Er waren weinigen die erin
geloofden, maar vier jaar na mijn aantreden waren we weer in staat onze
eigen boontjes te doppen.''

Achter het masker van de 'lompe boer', gaat een andere man schuil. Waals
verzorgde vier jaar lang zijn vrouw Birgit, die in 2001 aan kanker
overleed. ,,Ik zou het voor geen geld hebben willen missen. Uiteindelijk
was het een feest haar te mogen verplegen.'' In die periode ondervond
hij veel steun van zijn geloof. ,,Ik ben belijdend katholiek. Ik bezoek
geregeld de kerk, maar mijn geloofsbeleving uit zich meer in mijn
levenshouding. Ik hang christelijke waarden aan, zoals het respecteren
van andere mensen en meningen. Ik hoef niet te huilen als ik de paus in
Keulen zie, maar godsdienst speelt wel een belangrijke rol in mijn
leven.'' Waals, liefhebber van poëzie, beschouwt het lezen van gedichten
ook als een vorm van bidden. Bijna dagelijks neemt hij een dichtbundel
ter hand. Gedichten die hem raken, mailt hij naar vrienden. Ofschoon hij
een grote collectie heeft, leest hij meestal een gedicht uit de
verzamelde werken van Ida Gerhardt, die hij persoonlijk kende.

Jos Waals werd 61 jaar geleden geboren in Dreumel, een dorpje in het
land van Maas en Waal. Hij wist al op jonge leeftijd wat hij wilde
worden: burgemeester. Niet omdat zijn vader burgemeester was, maar omdat
hij besturen leuk vond. ,,Ik was voorzitter van het schoolparlement. Ik
was bestuurslid van de studentenvereniging. Het zat gewoon in me.'' Na
zijn studie sociale wetenschappen in Groningen ging Waals aan de slag
als directeur van de stichting Natuur en Milieu in Overijssel. ,,Het was
een nieuwe club. Ik begon met een secretaresse, een stencilmachine en
een leeg bureau. Ik moest de vrijwilligers in de jaren zeventig, toen er
nauwelijks aan milieu werd gedaan, leren actievoeren. Bij mijn vertrek
in 1980 werkten er vijf man.''

Waals vertrok om zijn droom waar te maken; hij werd in 1980
CDA-burgemeester van Nootdorp, een kleine gemeente bij Den Haag. Een
baan die weinig om het lijf had. ,,In twee dagen kon ik het makkelijk
af, en dan schreef ik ook nog de helft van de raadsvoorstellen.'' Om
zijn tijd te vullen, nam hij talloze bijbaantjes. Hij werd onder meer
bestuurslid van de Consumentenbond en de NOS. ,,Betaalde functies, dat
mocht toen. Ik vond het prachtig; verdiepte mijn kennis en vergrootte
mijn netwerk. Maar omdat ik vaak 'savonds moest vergaderen, was ik
nauwelijks thuis. Ik werd een slaaf van mijn werk. Mijn vrouw zei op een
gegeven moment dat ik me meer met mijn gezin met drie kinderen moest
bemoeien. Ik besloot te solliciteren bij een andere gemeente, waar ik
geen nevenfuncties zou aanvaarden. Het werd Venray.''

Jos Waals stond de afgelopen maanden in de schijnwerpers na de zoveelste
schermutseling tussen autochtonen en allochtonen in Venray. ,,Ik vind
dat in het lokale debat over de multiculturele samenleving de angst voor
het onbekende te zeer leidend is. En angst leidt tot het terugtrekken in
eigen kring, tot het afsluiten voor elkaar. Je kunt dat verrechtsing
noemen of fundamentalisme. Ik ben er een voorstander van dat we dat
debat op straat- en buurtniveau voeren. Mensen met elkaar confronteren.
Je maakt mij niet wijs dat hele volksstammen uit Venray op vakantie gaan
naar Turkije en Marokko en thuiskomen om hun gastheren hier als
minderheid links te laten liggen. De kennis en emotie van die vakanties
zou je thuis kunnen gebruiken om kennis te maken met de Turkse of
Marokkaanse buurman of - vrouw.''

Waals, een man met duizend-en-één-meningen. Hij vindt de herindeling te
ver doorgeslagen (,,Zeker als ik de financiële en sociale problemen van
een fusiegemeente als Horst aan de Maas zie'') en hij vindt de aanpak
van milieuproblemen verkeerd. Maar op 21 oktober 2008 wordt hij 65 jaar,
en moet hij met pensioen. Om zich voor te bereiden op het leven na het
burgemeesterschap gaat hij volgende maand een cursus mediation volgen.
De man die zoveel mensen tegen de haren in wist te strijken, gaat
bemiddelen bij conflicten.

Jos Waals als vredesduif - het zal even wennen zijn.
zaterdag 27 augustus 2005
"

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********