Felle kritiek op 'prestigestrijd' OM

[Fritz van Rikxoort]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Henk,

Het blijft jammer dat net als bij de Italiaanse Buttiglione geen helder
onderscheid wordt gemaakt tussen het persoonlijke profiel en functioneren
van bestuurders (machtsuitoefenaars) en beleid dat ter discussie staat. Door
onheldere controle op de macht, al bij het selecteren en aanwijzen van
machtshebbers, en de gerechtvaardigde wens democratisch invloed te hebben op
door wie en hoe macht uitgeoefend wordt, vermengen zich de zorgen over de
inhoud van het beleid met oordelen over de persoonlijkheid en het
functioneren van de machtshebbers.

Ik zou ze beter willen scheiden door democratischer aanwijzing van
machtshebbers, de eerlijke verdeling van de macht, en een periodieke
afrekening op het functioneren en gevoerde beleid.

De scheiding der machten is geen waterscheiding tussen wie wel en niet mogen
meedenken en -praten over welk beleid, ook niet het beleid van
rechtsvervolgers en rechters of andere gescheiden machten, en geen excuus om
niet democratisch te mogen bepalen wie op welke post de beste
machtuitoefenaar zou zijn of wanneer een machtsuitoefenaar vervangen moet
worden door een ander.

Fritz

----- Original Message -----
From: "Henk Elegeert" <hmje at home.nl>
To: "Diskussielijst D66" <d66 at nic.surfnet.nl>
Sent: Saturday, October 30, 2004 10:26 AM
Subject: Felle kritiek op 'prestigestrijd' OM


> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
> http://www.om.nl/?s=4&p=pg&id=444
> Openbaar Ministerie - Parket Generaal
>
> "
> OM in hoger beroep in zaak Eric O.
>
> Het Openbaar Ministerie (OM) in Arnhem is het niet eens met
> het vonnis van de militaire kamer van de rechtbank in de
> zaak Eric O. en gaat in hoger beroep. De stellingname van de
> rechtbank schept te weinig ruimte voor een objectieve
> toetsing van het handelen van militairen en maakt daardoor
> het strafrechtelijk onderzoek naar geweldsgebruik moeilijk.
> Het OM vindt het mede daarom van groot belang dat ook het
> gerechtshof in Arnhem zich over de zaak uitspreekt.
>
> Bij het schietincident is een onschuldige burger om het
> leven gekomen. Hij was geen plunderaar. Het OM heeft zich
> terdege ook rekenschap gegeven van de positie van Eric O.
> (waaronder het gegeven dat hij langer geconfronteerd zal
> worden met de gehele situatie), van de omvangrijke
> maatschappelijke belangstelling en de discussie over de
> taken en de positie van het OM. In de Nederlandse
> rechtsstaat is het systeem van rechtspraak in twee
> instanties van wezenlijke betekenis. Het belang van een
> objectieve toetsing van het betreffende gebruik van geweld
> en de rechtsvraag die daarbij aan de orde is rechtvaardigt
> een gebruik van de bestaande rechtsmogelijkheden. De
> uitspraak van de rechtbank maakt normering van de hogere
> rechter noodzakelijk.
>
> Juridische en feitelijke gronden
> - De rechtbank geeft in haar vonnis aan dat, in de lijn van
> eerdere uitspraken van krijgsraden, van een militair niet
> meer bewijs voor de noodzaak van geweldsgebruik kan worden
> gevraagd dan dat hij een op zichzelf niet onaannemelijke
> verklaring geeft van zijn handelswijze. Alleen wanneer de
> onwaarheid van zijn verklaring aannemelijk wordt gemaakt,
> mag de onjuistheid daarvan worden aangenomen. De rechtbank
> baseert zich hierbij kennelijk op uitspraken van de
> Krijgsraad uit 1949 en 1950, naar aanleiding van het gebruik
> van geweld tijdens de politionele acties in Indonesië. Het
> OM vindt deze uitspraken in hun algemeenheid niet meer
> toepasbaar tegen de achtergrond van de ontwikkeling van het
> militair strafrecht sindsdien en de (latere)
> mensenrechtenverdragen. Het door de rechtbank gehanteerde
> rechtsvermoeden schept te weinig ruimte voor een objectieve
> toetsing van het handelen van betrokkenen. De rechtbank gaat
> bij het vaststellen van de aannemelijkheid van de
> verklaringen van Eric O. geheel voorbij aan het technische
> bewijs en diverse getuigenverklaringen.
>
> - De rechtbank heeft in haar vonnis de reikwijdte van de
> dienstvoorschriften te ver opgerekt. Vanwege het geheime
> karakter van de dienstvoorschriften en de Rules of
> Engagement wordt in dit persbericht niet op de inhoud
> daarvan ingegaan. De rechtbank oordeelt, net als het OM, dat
> er géén sprake was van een dreigende situatie op grond
> waarvan volgens de geweldsinstructie dodelijk geweld mocht
> worden toegepast. De rechtbank introduceert vervolgens
> echter het begrip “potentiële dreiging” dat het toepassen
> van een waarschuwingsschot, volgens de rechtbank, wel
> toelaat. Het OM is het daarmee niet eens.
>
> - De rechtbank heeft, naar het oordeel van het OM, ten
> onrechte geoordeeld dat Eric O. proportioneel en zorgvuldig
> heeft gehandeld tijdens het afvuren van het
> waarschuwingsschot. Uit het vonnis blijkt namelijk niet dat
> de rechtbank daarbij het (aanzienlijke) risico heeft
> meegewogen van een ricochet bij een waarschuwingsschot in de
> grond. Volgens getuige-deskundigen ter zitting bestaat er
> bij het schieten in de grond ricochetgevaar, waarbij het
> gedrag van (delen) van de kogel onvoorspelbaar is en er
> genoeg restenergie is om dodelijk te kunnen treffen.
> "
>
> En verlies ons land de Trias Politica, en daarmee de
> waarborg voor de democratie?
>
>
> "
>
> www.trouw.nl
>
> Felle kritiek op 'prestigestrijd' OM
> Ruzie in kabinet over hoger beroep tegen vrijspraak marinier
> Eric O.
> van onze verslaggevers
> 2004-10-30
>
> DEN HAAG - In het kabinet heerst grote wrevel over de
> beslissing van het openbaar ministerie in hoger beroep te
> gaan tegen de vrijspraak van marinier Eric O.
>
> Minister Donner van justitie kreeg gisteren, volgens
> ingewijden, vrijwel al zijn collega-bewindslieden over zich
> heen. Ook VVD en D66 in de Tweede Kamer uitten harde kritiek
> op de vermeende 'prestigestrijd' van Justitie tegen
> Defensie, die begon na het schietincident vorig jaar tijdens
> de stationering van mariniers in Zuid-Irak.
>
> Het openbaar ministerie heeft lang geaarzeld over het hoger
> beroep, maar vindt de zaak te principieel om te laten
> rusten. De vrijspraak van Eric O. door de rechters van de
> militaire kamer bemoeilijkt volgens het OM een objectieve
> toetsing van het gebruik van geweld. In vergelijkbare
> gevallen kan dat strafrechtelijk onderzoek hinderen. Dat
> belang moet zwaarder wegen dan dat van O.
>
> Minister Kamp van defensie zei na het verlaten van de
> ministerraad weliswaar dat hij respect heeft voor de rol van
> het openbaar ministerie, maar hij liet daar op volgen dat
> het hoger beroep Defensie belemmert bij buitenlandse
> missies. ,,Dit is complicerend voor de krijgsmacht.'' De
> VVD-minister houdt de vervolgde marinier inzetbaar, ook voor
> uitzending naar het buitenland.
>
> Buiten de ministerraad bleef Kamp op de vlakte over de
> discussie in het kabinet. Later werd echter duidelijk dat
> hij en andere VVD-, CDA- en D66-ministers zwaar getergd
> waren over de opstelling van CDA-minister Donner. Die heeft
> de bevoegdheid het openbaar ministerie af te houden van een
> hoger beroep. Donner ziet echter geen reden een dergelijke,
> politiek zwaar beladen, aanwijzing aan het OM te geven. Hij
> maande tot rust: ,,Juist op dit terrein moet de politiek er
> niet tussendoor gaan lopen.''
> ..
> "
>
> **********
> Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
> (D66 at nic.surfnet.nl).
> Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
> Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> Het on-line archief is te vinden op:
> http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> **********

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********