Manifest: De zorg is geen markt

Tue Oct 26 09:23:51 CEST 2004

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Bron:  SP
Datum: 26 oktober 2004
URL:   http://www.zorggeenmarkt.nl/manifest.php
Opm:   Zie ook de Volkskrant van vandaag,
       http://www.volkskrant.nl/binnenland/1098702046569.html
       en uiteraard de begrotiongsdebatten 2005 voor VWS

MANIFEST: De Zorg is geen Markt
-------------------------------

De ondertekenaars van dit manifest spreken zich uit tegen de ingeslagen
weg van marktwerking in de zorg door dit kabinet. Marktwerking werkt niet
in de zorg. De zorgvrager is geen klant, maar is bezorgd over zijn
gezondheid, of ziek. Er is veelal sprake van een afhankelijke relatie. De
zorgvrager is afhankelijk van de kennis van de professionele zorgverlener.
Je kunt niet eerst weken rondkijken wat het beste â€˜productâ€™ is.
Oftewel: de zorg is geen markt.

Voor de heilzaamheid van de marktwerking, om problemen in de zorg op te
lossen is geen enkele aanwijzing, voor negatieve effecten wel. Indien het
marktprincipe verder wordt doorgevoerd zijn de volgende negatieve effecten
te verwachten.

* Minder samenwerking
  Samenwerking en samenhang zijn wat de zorg juist mÃ©Ã©r nodig heeft.
  Door samenwerking kan de zorg beter op de zorgvrager worden gericht,
  integraal worden gegeven en kunnen wachtlijsten beter worden aangepakt
  (ketenzorg). Bundeling van krachten is noodzakelijk evenals een goede en
  gewenste spreiding in het land (ziekenhuizen). Concurrentie werkt
  samenwerking tegen, is hier zelfs tegenstrijdig mee en zal leiden tot
  versnippering van de zorg. Transmurale zorg wordt moeilijker.
* De zorg wordt duurder
  De markt en de vraagsturing daarin zullen de kosten niet in de hand
  houden. Bij de huidige schaarste zullen de prijzen stijgen (bij het
  loslaten van de prijzen) en bij het opheffen van de schaarste zal de vraag
  stijgen. Marktwerking werkt consumptie in de hand. In de VS waar de zorg
  grotendeels is overgelaten aan de vrije markt, zijn de uitgaven aan zorg
  als aandeel in het nationaal inkomen het hoogst (14,8% BBP in 2002, OECD,
  Health data 2004). Uit vele recente Amerikaanse onderzoeken blijkt dat de
  kosten van de zorg toenemen bij marktwerking. Dat valt onder meer te
  verklaren uit meer bureaucratie, hogere salarissen managers en
  winstgerichtheid.
* Minder kwaliteit
  Het marktprincipe betekent zoveel mogelijk zorg leveren tegen een zo
  laag mogelijke prijs. Het risico is groot dat er bezuinigd wordt op
  kwaliteit, scholing en arbeidsomstandigheden van het personeel. Zoals bij
  de medio jaren negentig ingevoerde marktwerking in de thuiszorg. Ook de
  kritische conclusies van de Inspectie voor de Gezondheidszorg over de
  kwaliteit van privÃ©-klinieken geven alle reden tot bezorgdheid.
* Meer bureaucratie
  Marktwerking leidt tot meer bureaucratie. De overheid zal misschien
  minder regels stellen maar de marktspelers zullen verantwoording eisen tot
  in detail. Uit recente Amerikaanse onderzoeken blijken bureaucratie en
  overhead juist hoger te zijn dan in een niet-marktsituatie. De nieuwe
  ziekenhuisfinanciering (Diagnose Behandel Combinatie) als marktgericht
  instrument zal de bureaucratie enorm doen toenemen.
* Te weinig oog voor de lange termijn
  Preventie, bij uitstek dat onderdeel van de zorg dat zich richt op
  de lange termijn, zal minder aandacht krijgen. Meer investeren in
  preventie kan op termijn enorme gezondheidswinst opleveren. Omdat het niet
  op korte termijn geld oplevert voor de zorgverzekeraars, is de kans groot
  dat zij hier juist minder in investeren.
* Aantasting solidariteit
  De markt zal zich eerder richten op lucratieve zorg waar snel aan te
  verdienen valt. De markt zal zich eerder richten op klanten die het kunnen
  betalen zoals voorrangszorg voor werkgevers en mensen met hogere inkomens.
  Het risico bestaat dat wie niet bij kan betalen, langer moet wachten,
  kwalitatief minder zorg krijgt, of minder keuzevrijheid. Bovendien bestaat
  het gevaar van risicoselectie door zorgverzekeraars.

Eerste ondertekenaars van dit manifest:

* Drs. U.M. Aalbers, directeur GGZ-instelling
* Prof. dr H.E.M. Baartman, bijzonder hoogleraar preventie en
  hulpverlening inzake kindermishandeling, Vrije Universiteit Amsterdam
* Dr Jaap B. Bakker, psychiater en bestuurder in de gezondheidszorg
* Th.M.G. van Berkestijn, arts en bestuurder in de gezondheidszorg
* P.J. Brakenhoff, locatiedirecteur Diafaan locatie Thuvine, Parkflat
  en Wilgenplas
* Prof. Wim van den Brink, hoogleraar klinische epidemiologie
  verslavingszorg, Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam
* Mr dr M.A.J.M. Buijsen, universitair hoofddocent gezondheidsrecht,
  Erasmus Universiteit Rotterdam
* Ben V.M. Crul, arts, hoofdredacteur Medisch Contact en manager
  Artsennet a.i.
* Prof. dr E.J. Dorhout Mees, em. hoogleraar inwendige geneeskunde,
  Rijks Universiteit Utrecht en EGE Universiteit Izmir, Turkije
* Mr dr A.P. den Exter, gezondheidsjurist, Erasmus Universiteit
  Rotterdam en partner in de Solarisgroep
* Prof dr Carla Frederiks, em. hoogleraar verplegingswetenschappen,
  Nijmegen
* Prof. dr H. Galjaard, em. hoogleraar humane genetica, Erasmus
  Medisch Centrum Rotterdam
* Prof. dr Ad van Gennep, em. hoogleraar orthopedagiek UvA en em.
  hoogleraar zorg voor verstandelijk gehandicapten UM
* Prof. dr Erik de Gier, hoogleraar sociaal beleid UvA
* Marianne Goorhuis, voorzitter Raad van Bestuur Trias Jeugdhulp
  Zwolle
* Prof. W.J. de Gooijer, hoogleraar Universiteit Leiden
* Sjaak de Gouw, arts en directeur GGD Zuid-Holland Noord
* Prof. dr D.E. Grobbee, klinisch epidemioloog, UMC Utrecht
* Frank Gunneweg, huisarts en voorzitter stichting Vrije Huisarts
* Prof. dr J. van Gijn, hoogleraar/opleider neurologie, UMCU en
  hoofdredacteur Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
* J.S. van der Heide, lid Raad van Bestuur St. Zorgsaam (waaronder
  ziekenhuis Zeeuws-Vlaanderen)
* Jaap van den Heuvel, algemeen directeur Rode Kruis ziekenhuis
  Beverwijk
* Agnes Kant, epidemioloog, doctor in de gezondheidswetenschappen en
  Tweede-Kamerlid SP
* Prof. dr Paul Knipschild, hoogleraar klinische epidemiologie,
  Universiteit Maastricht
* Prof. dr Gerard Ligthart, em. hoogleraar klinische geriatrie, Vrije
  Universiteit Amsterdam
* Prof. dr Anton J.M. Loonen, hoogleraar farmacotherapie bij
  psychiatrische patiÃ«nten RUG, DeltaBouman Psychiatrisch Ziekenhuis
* Prof. dr Job F.M. Metsemakers, hoogleraar huisartsgeneeskunde,
  Universiteit Maastricht
* Hans Nobel, huisarts en voorzitter Eerste Landelijke Huisartsengroep
  (ELHA)
* Chris Oomen, voorzitter Raad van Bestuur zorgverzekeraar DSW
* Prof. dr Doeke Post, em. hoogleraar sociale geneeskunde, Rijks
  Universiteit Groningen
* Sjef Rambachs, lid Provinciale Raad van de Volksgezondheid in
  Limburg en ex-directeur Thuiszorg Noord-Limburg
* Drs Lucien E.F. van Ruth, algemeen directeur thuiszorg IJmond,
  Beverwijk
* J.A. Steeneveld, psychiater en bestuurder in de gezondheidszorg
* S. Thomas, hoogleraar huisartsgeneeskunde, Erasmus MC Rotterdam
* Arno Timmermans, huisarts en medisch directeur/bestuursvoorzitter
  Nederlands Huisartsen Genootschap
* Prof. dr P.J.M. van Tongeren, hoogleraar wijsgerige ethiek, Radboud
  Universiteit Nijmegen, buitengewoon hoogleraar ethiek, Katholieke
  Universiteit Leuven
* Prof. dr Koos van der Velden, hoogleraar Public Health, UMC St.
  Radboud Nijmegen
* Prof. dr Th. J. M. Verheij, hoogleraar huisartsgeneeskunde, UMC
  Utrecht
* Bas Vos, voorzitter Landelijke Huisartsen Vereniging
* Prof. dr C. van Weel, hoogleraar huisartsgeneeskunde, UMC St.
  Radboud Nijmegen
* Dr Joost Zaat, huisarts en hoofdredacteur Huisarts & Wetenschap
* Prof. dr Gerhard Zielhuis, hoogleraar epidemiologie, UMC St. Radboud
  Nijmegen

-------------------------------------------------------------------------
Mede-ondertekenen

De eerste ondertekenaars roepen alle beroepsgenoten in de zorg op dit
manifest mede te ondertekenen. Dat kan door het invullen van onderstaand
formulier. U ontvangt een e-mailbevestiging.

Naam:
(Eventuele) titulatuur:
Adres:
Postcode/plaats:
email:
Functie(s) in de zorg:
Instelling:
Plaatsnaam instelling:

--------
(c) 2004 SP

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********