Kinderen en overheidsbemoeienis

[Fritz van Rikxoort]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Een goed punt breng je weer, je bent informatiever dan het krantenoverzicht
:)

Maar waarop bezuinigt wie nu?

Op zich is het prima dat degene die zich zelf kunnen redden niet meer de
touwtjes al bij voorbaat uit handen genomen wordt. Belangrijk is hoe te
bepalen wie die touwjtes niet voldoende in handen kan houden of te veel
touwtjes in handen heeft, zoals bij sommige (chronisch)zieken en sommige
(veel) alleenstaande ouders het geval is, en werkenden met een laag inkomen
(meestal richt de aandacht zich op degenen met een uitkering, laat staan
degenen zonder, die krijgen geeneens kwtijschelding van
gemeentebelastingen). Ook in dit rapport van het CPB blijkt weer dat het
klassieke denken in traditionele groepen niet meer klopt. Waren ooit de
kostwinners met een laag loon het slechtst af, ook sociaal, nu zijn zij
veelal op eigen initiatief tweeverdiener geworden (ook vrouwen hebben
daardoor meer sociale contacten en niet alleen een eigen inkomen). De
groeiende groep alleenstaanden heeft het gemiddeld zwaarder en er zijn
minder sociale en sociaal-fianciële regelingen om hen de touwtjes weerstevig
in handen te geven.

Voorstellen (niet nieuw) zouden kunnen zijn kinderbijslag en dergelijke meer
te richten op de ouders met kinderen, die het door omstandigheden meer nodig
hebben gesteudn te owrden dor de samenleving dan zomaar alle ouders.
Gelukkig is de algemene nabestaandenwet waarvan ook alleenstaande miljonairs
tot het sociaal minimum het dubbele van de bijstand ontvingen al bijgesteld,
maar extra steun voor alleenstaande ouders in het algemeen of een betere
regeling en werking van alimentatie na scheiding of algemene extra steun
voor alleenstaande ouders die dat echt nodig hebben is er nog niet
(kinderopvang is nog steeds slecht geregeld ivm omringende landen,
overblijven op school is hier niet standaard mogelijk).

Er zijn meer moderniseringen van de verzorgingsstaat te bedenken om ons meer
te richten op de individuën die sociaal-economische en sociale steun echt
nodig hebben. Sommige bezuinigingen zoals op de AWBZ voor therapeutische
gesprekken zijn kortzichtig of te scherp (als men denkt dat misbruikt wordt
gemaakt om gezellig dure gesprekken te voeren zou een toets bovenop de
indicatie door huisarts en psycholoog meer voor de hand liggen dan rigoreus
inperken van de algemene regeling, nu al kijken huisartsen en psychologen
zelf wie het minder heeft en via de AWBZ kan praten, maar een algemene toets
op indicatie en inkomen en vermogen is er niet).

Overigens is het voorstel in de maak voor het ziektekostenstelsel geen
algehele privatisering, maar het ophefen van het onderscheid tussen
ziekenfonds onder de loongrens (boven modaal) en particulier, en worden
kinderen er voor iedereen gratis meeverzekerd (is dat nou wel weer nodig
eigenlijk, of zou een inkomensafhankelijke steun voor ouders met een laag
inkomen of vermogen om basisbehoeften van kinderen niet beter zijn dan de
touwtjes van alle ouders uit handen te nemen bij de financiering van hun
kinderen in deze).

Hoe dan ook, het ligt allemaal niet zwart wit en de kritiek van het SCP
richt zich in feite inhoudelijk niet alleen tegen somige
kabinetsvoorstellen, maar tegen de wijze waarop bestaande regelingen zich
ook al deels te generiek op bepaalde groepen richten ipv op degenen die
feitelijk solidaire steun uit de gemeenschap behoeven. Maar ik vind het heel
goed dat je dit nieuws en het rapport zo toegankelijk onder de aandacht
brengt hier.

En nu een stapje naar de andere discussies. Stel de alleenstaande ouder
werkt gelukkig toch. Herinnner je je het argument tegen de gedwongen
collectieve financiering van vroegpensioen (extra duur want tot het sociaal
minimum is er nog geen AOW en dat deel moet dus onderop het deel van het
loon boven het sociaal minimum ook gefinancierd worden). Veel alleenstaanden
kunnen zich de luxe van vroegpensioen niet eens permitteren, de extra hoge
pensioenpremies door gedwongen verzekeren van de nabestaandenpensioenen van
partners van anderen zouden alleenstaande ouders ook beter kunnen gebruiken
om beter rond te komen of voorzieningen voor hun kinderen of het combineren
van werk en zorg beter te kunnen combineren. ook hier grijpt ales weer in
elkaar, helaas zijn de gedwongen collectieve arrangementen boven het sociaal
minimum nog veel te veel op de traditionele groepen gericht en nog
nauwelijks op de nieuwe zoals alleenstaanden. Alleenstaande ouders zullen
ook vaker dan gemiddeld door de zorg alleen voor de kinderen niet aan de
voorwaarden voldoen gericht op werknemers met lang een vaste baan, om bij
werkloosheid iets terug te krijgen zoals ww voor de betaalde premies.

Fritz

----- Original Message -----
From: "Henk Elegeert" <hmje at home.nl>
To: <D66 at nic.surfnet.nl>
Sent: Monday, October 18, 2004 10:07 AM
Subject: Re: Kinderen en overheidsbemoeienis


> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
> Mark Giebels wrote:
>> REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>>
>> <-----Original Message----->
>>
>>>From: Henk Elegeert
>>>Het moet hier ook meteen het goedkoopste ..... althans dat
>>>denkt men. Heb je nog een tip voor onze bureaucraat Hoogervorst?
>>
>> Je slaat de spijker op zijn kop.
>
> Als je een vak leert kan dat altijd nog eens van pas komen,
> en zie. :)
>
> > Als iets me enorm is tegengevallen in
>> de VS dan is het wel de inefficientie en dus kosten van de
>> gezondheidszorg. De macht die verzekeringsmaatschappijen hier hebben is
>> gewoon onwaarschijnlijk en dat nekt iedere vorm van keuzevrijheid en dus
>> invloed van de gewone burgers.
>>
>> Naar mijn paar jaartjes hier ben ik dan ook veel terughoudender geworden
>> wat betreft het privatiseren van de gezondheidszorg. Ik denk dat het
>> bestaande stelsel in Nederland helemaal nog niet zo slecht is als men
>> vaak zegt in Nederland. Het is zeker niet optimaal, maar voordat we het
>> omgooien moet er wel een garantie zijn dat de gewenste vraagsturing ons
>> niet Amerikaanse toestanden gaat opleveren, waarbij de burger de dupe is
>> en de macht simpelweg verschuift van de overheid naar de
>> verzekeringsmaatschappijen. Gevolg, de kwaliteit wordt niet beter, maar
>> de kosten vliegen omhoog.
>
> {knipperde knip]
>
>>>>Grappig trouwens Henk Elegeert dat je vraagt naar het geslacht. In de
>> VS
>>>>vraagt zelfs de zwerver op straat ernaar, maar in Nederland hoor je
>>>> die vraag zelfs niet van je beste vrienden.
>>
>>>Rare vrienden heb jij hier in Nederland. ;)
>>
>> Dat zal het zijn :-)
>
> ;)
>
>> Zijn de zwervers ook al om, of zie je die niet meer
>> omdat ze zijn opgesloten? ;-)
>
> Ik ben blij dat je er naar vraagt. Al kan ik me voorstellen
> dat je andere dingen aan het hoofd hebt nu.
>
> Toevallig heeft het SCP:
> ...
> http://www.scp.nl/
> "
> 18/10/2004
> Sociale uitsluiting in Nederland
> Gerda Jehoel-Gijsbers
>
> Bekijk het persbericht van deze publicatie.
> (http://www.scp.nl/nieuws/persberichten/9037701604.html)
> Bekijk publicatie.
>
> (http://www.scp.nl/publicaties/boeken/9037701604-2.shtml)
> "
>
> (... en ik beperk me nu maar even tot het persbericht zelf.
> (als ik het binnen krijg, want het lijkt daar erg druk. Ah
> ja ...)
>
> "
> Sociale uitsluiting hangt vooral samen met een slechte
> gezondheid
>
> Sociale uitsluiting in Nederland.
>
>
> Sociale uitsluiting is in dit rapport gemeten als een tekort
> op drie dimensies:
>
>     * te weinig sociale participatie en/of sociale
> ondersteuning;
>     * een tekort op financieel en materieel gebied
> (materiële deprivatie);
>     * onvoldoende toegang tot aspecten van sociaal
> burgerschap zoals: onderwijs, huisvesting, zorg,
> maatschappelijke instanties, wonen en veiligheid.
>
> Op grond van deze dimensies werd voor dit rapport een
> algemene index voor sociale uitsluiting ontwikkeld. Hoe meer
> sociaal uitgesloten men is, des te hoger de score op de index.
>
>     * Eén op de tien volwassen Nederlanders  heeft te maken
> met één of meer vormen van sociale uitsluiting;
>     * Sociale uitsluiting hangt vooral samen met een
> slechte gezondheid en op de tweede plaats met een laag inkomen;
>     * Belangrijke risico-groepen zijn alleenstaande ouders,
> uitkeringsontvangers, mensen die werkloos zijn geweest,
> niet-westerse allochtonen en mensen met een slechte
> beheersing van de Nederlandse taal;
>     * Een combinatie van risicofactoren leidt tot een
> hogere mate van sociale uitsluiting;
>     * Ouderen en vrouwen behoren als zodanig niet tot de
> risicogroepen.
>
> Dit zijn enkele conclusies uit de SCP-publicatie Sociale
> uitsluiting in Nederland, die op maandag 18 oktober jl. is
> verschenen. In het rapport geeft drs. Gerda Jehoel-Gijsbers
> een theoretische uitwerking van het begrip sociale
> uitsluiting. Daarbij is onderscheid gemaakt naar kenmerken
> van sociale uitsluiting, alsmede naar de risicofactoren die
> de kans op uitsluiting verhogen. Op basis van deze
> theoretische uitwerking zijn in de zomer van 2003 mondelinge
> enquêtes afgenomen in 860 huishoudens. Extra aandacht is
> geschonken aan het bereiken van bewoners uit
> achterstandswijken en van allochtonen, omdat deze groepen
> vaker uitvallen bij enquête-onderzoek.
>
> Het onderzoek is tot stand gekomen in overleg met het
> Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kader
> van EU-afspraken ter bestrijding van armoede en sociale
> uitsluiting.
>
> De onderzoeksresultaten kunnen gebruikt worden voor het
> Nationaal actieplan ter bestrijding van armoede en sociale
> uitsluiting.
>
>
> Eén op de tien volwassen Nederlanders heeft te maken met
> sociale uitsluiting
> Ongeveer één op de tien volwassen Nederlanders heeft te
> maken met één of meer vormen van sociale uitsluiting. Zo
> heeft circa 10% van de volwassen bevolking slechts een
> beperkt informeel sociaal netwerk waar men ondersteuning van
> kan verwachten. Eén op de tien huishoudens (10%) heeft
> voortdurend zorgen over de financiële situatie; 9% heeft
> zeer veel moeite om de vaste lasten te betalen en 8% heeft
> betalingsachterstanden.
>
> Bij de belangrijkste risicogroepen liggen deze percentages
> duidelijk hoger, namelijk op 30% of meer.
>
> Van de alleenstaande ouders ervaart 36% een tekort aan
> sociale contacten, heeft 37% voortdurend zorgen over de
> financiële situatie, 36% zeer veel moeite om de vaste lasten
> te betalen en 27% minimaal één betalingsachterstand. Van de
> gezinnen met kinderen die onder het beleidsmatig minimum
> leven (veelal eenoudergezinnen), zegt 48% te weinig geld te
> hebben om regelmatig nieuwe kleren voor de kinderen te kopen
> en in 36% van deze gezinnen kunnen kinderen vanwege de
> kosten geen lid zijn van een sportclub of andere vereniging.
>
>
>
> Sterke samenhang tussen sociale uitsluiting en slechte
> gezondheid
> Sociale uitsluiting hangt vooral samen met een slechte
> gezondheid. Ook is er een sterk verband met het psychisch
> welbevinden. De samenhang met betaald werk is kleiner
>
> Voor werkenden geldt dat vooral een laag inkomen tot sociale
> uitsluiting leidt. Onder uitkeringsontvangers is de hoogte
> van het inkomen minder van belang. Bij hen leidt de positie
> van uitkeringsontvanger tot sociale uitsluiting en niet
> zozeer de hoogte van het inkomen.
>
>
>
> Cumulerend effect van risicofactoren
> Naarmate iemand meer risicofactoren kent, neemt de mate van
> sociale uitsluiting toe. Vooral de combinatie van een gering
> psychisch welbevinden, een slechte gezondheid, een laag
> inkomen en een werkloosheidsverleden geeft een zeer hoge
> mate van sociale uitsluiting. Daartegenover staan ook
> compenserende factoren: een goede gezondheid en een hoog
> inkomen compenseren het negatieve effect van  risicofactoren
> in sterke mate. Zo zijn uitkeringsontvangers met een zeer
> slechte gezondheid in sterke mate sociaal uitgesloten,
> terwijl de combinatie van uitkering met een zeer goede
> gezondheid niet erg afwijkt van de score van de gemiddelde
> burger. Alleenstaande ouders met een laag inkomen scoren
> hoog op sociale uitsluiting; gaat het om een eenoudergezin
> met een hoog inkomen dan is er in veel mindere mate sprake
> van sociale uitsluiting.
>
> Niet-westers allochtonen kennen een relatief hoge mate van
> sociale uitsluiting omdat zij – in vergelijking met de
> autochtone bevolking- over meer risicokenmerken beschikken:
> zij hebben een slechtere gezondheid, een lager
> opleidingsniveau, een lager inkomen, en een slechtere
> beheersing van de Nederlandse taal.
>
> Ouderen zijn geen risicogroep
> Ouderen worden vaak gezien als een kwetsbare groep. Toch
> blijken zij een lagere score op de index voor sociale
> uitsluiting te hebben dan jongeren. Alleen op de dimensie
> sociale participatie zijn ouderen meer uitgesloten. Zij
> ervaren daarentegen veel minder financiële en materiële
> problemen en zij hebben beter toegang tot de verschillende
> aspecten van sociaal burgerschap. De gunstige scores op deze
> laatste dimensies compenseren voor de ouderen ruimschoots de
> negatieve score op de dimensie sociale participatie. Voor
> 65-plussers blijkt het verrichten van onbetaalde arbeid een
> belangrijk middel om sociale uitsluiting tegen te gaan.
>
> Vrouwen niet vaker uitgesloten dan mannen
> Van vrouwen wordt vaak verondersteld dat zij zich in een
> achterstandspositie bevinden. Wat betreft sociale
> uitsluiting blijkt dit niet geval. Vrouwen scoren nauwelijks
> anders dan mannen. Wel is er een specifieke groep vrouwen,
> de alleenstaande ouders, die hoog scoort op de index voor
> sociale uitsluiting.
>
> Beleidsimplicaties
> In het beleid ter bestrijding van armoede en sociale
> uitsluiting worden vooral het hebben van betaald werk en/of
> een  inkomen als oplossing gezien. Uit het SCP-onderzoek kan
> worden geconcludeerd dat deze factoren minder belangrijk
> zijn dan in het Europese beleid wordt verondersteld.
> Onafhankelijk van werk en inkomen spelen gezondheid en een
> aantal vaardigheden een belangrijke rol. Om sociale
> uitsluiting tegen te gaan is vooral aandacht nodig voor
> verbetering van de gezondheidssituatie, ook de psychische
> component daarin. Daar waar verbetering niet mogelijk is,
> bijvoorbeeld bij ernstige chronisch zieken en ouderen, is
> compenserend beleid wenselijk om de leefsituatie van deze
> groepen op peil te houden.
>
> In nieuwe wetgeving en beleid wordt veel explicieter dan
> voorheen de eigen verantwoordelijkheid voorop gesteld. Zo
> heeft de Wet maatschappelijke ondersteuning (in
> voorbereiding) als uitgangspunt dat mensen zoveel mogelijk
> hun eigen problemen oplossen of hun eigen hulp organiseren,
> eventueel met hulp van familie, vrienden of vrijwilligers.
> Het is echter de vraag of de groep met een grote mate van
> sociale uitsluiting, die veelal gepaard gaat met een slechte
> psychische gezondheid, geringe vaardigheden en vaak ook met
> een gering sociaal netwerk, voldoende daadkracht én
> mogelijkheden heeft om deze eigen verantwoordelijkheid te nemen.
>
> SCP-publicatie 2004/17, Sociale uitsluiting in Nederland,
> Gerda Jehoel-Gijsbers, Den Haag, Sociaal en Cultureel
> Planbureau, oktober 2004, ISBN 90 377 0160-4, prijs EUR 16,50.
>
> De publicatie is verkrijgbaar bij de boekhandel of te
> bestellen bij het SCP via fax 070 – 340 7044, e-mail:
> bestel at scp.nl of via de web-site: www.scp.nl
>
> Bekijk publicatie
> (http://www.scp.nl/publicaties/boeken/9037701604.shtml)
> ..
> "
>
> Dat klinkt niet erg bemoedigend voor die groep, wel?
>
> D66, zo'n voorstander van 'eigen verantwoordelijkheid' en
> zo'n 10% van het Nederlandse volk dat eigenlijk wegens
> ziekte daaraan niet kan voldoen. Als gevolg daarvan zelfs in
> een uitkeringsituatie of daardoor onderaan de arbeidsmarkt
> bungelt.
>
> Nu wil dit kabinet (met D66) ook nog gaan bezuinigen, en
> daarnaast ook nog eens een ander verzekeringsstelsel ....
>
> Dat is wel heel wat anders dan in een communistisch land
> (Cuba) op zoek te gaan naar het/een ondernemersklimaat.
> Over kinderen en bemoeienis gesproken. ;) ;)
>
> Maar zonder gekheid, hoe krijgen we in dit land de zaken
> weer op het goede spoor, en waarbij recht wordt gedaan aan
> het grondrecht van goede gezondheidszorg?
>
> Henk Elegeert
>
> **********
> Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
> (D66 at nic.surfnet.nl).
> Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
> Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
> tekstveld alleen: SIGNOFF D66
> Het on-line archief is te vinden op:
> http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
> **********
>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********