De brief verklaard

[Fritz van Rikxoort]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Prettig weekend allen, hou ze in de gaten :)

Een brief als fatwa
door Romana Abels en Kustaw Bessems
2004-11-06

http://www.trouw.nl/nieuwsenachtergronden/theovangogh/artikelen/1099636109538.html


"De moordbrief bevat ook een verwijt aan de Amsterdamse burgemeester Cohen, die wel Joods is. ,,Wat vindt u van het feit dat een burgemeester in Amsterdam aan het roer staat die een ideologie aanhangt waarin Joden leugens ('listen') mogen gebruiken om een Gentile te misleiden?'' Volgt een Talmoed-citaat waarin Joden wordt toegestaan niet-Joden met listen te misleiden.
Deze passage is navrant. Hirsi Ali en Cohen wisselden afgelopen juni in deze krant open brieven met elkaar. Hirsi Ali schreef onder andere dat veel moslims in Cohen geen goedbedoelende burgemeester ziet die moskeeën wil inzetten voor integratie, maar een listige Jood die de boel wil overnemen."


De vijf pagina's tellende brief die de moordenaar in het lichaam van Theo van Gogh stak, is gericht aan Ayaan Hirsi Ali en heeft de opbouw van een fatwa, een islamitisch decreet. Het begint met een openingsgebed, somt haar 'misdaden' op, en velt dan het doodvonnis.

De brief opent met een lofzegging op de profeet Mohammed. Daaronder staat: ,,Er is geen agressie behalve tegen de agressors.'' Radicale moslims vinden de djihad, volgens hun betekenis gewapende strijd, gerechtvaardigd wanneer de moslimgemeenschap wordt bedreigd of aangevallen. De discussie gaat erover wanneer dit het geval is. Radicalen leggen de drempel laag. Niet alleen de Palestijnse zaak, Irak, Tsjetsjenië, Kasjmir, Zuidoost-Azië: in hun ogen is een wereldwijde oorlog tegen de islam aan de gang. Ook 'aanvallen' op de islam in Nederland -van beschaafde kritiek tot beledigingen- passen in dit oorlogsbeeld.
De opsteller of opstellers van de brief -het is niet zeker dat verdachte Mohammed B. hem zelf schreef- hebben de publieke optredens van Ayaan Hirsi Ali goed gevolgd. ,,U wordt gebruikt om allerlei vijandigheden over de islam en de meest edele mens Mohammed (...) te spuien'', staat er. Dit is een verwijzing naar het interview dat Hirsi Ali begin vorig jaar gaf aan Trouw, in de reeks De Tien Geboden. Zij noemde Mohammed toen 'naar westerse maatstaven een tiran en een perverse man' en betoogde dat Mohammeds voorbeeld moslimmannen van vandaag de dag de mogelijkheid geeft om geweld te gebruiken.

De brief noemt ook het voorstel dat Hirsi Ali in juni in het politieke discussieprogramma 'Buitenhof' deed om moslims bij sollicitaties 'ideologisch te screenen'. Dit laat volgens de brief 'het rotte gezicht van de politieke meesters' van Hirsi Ali zien. Eind vorig jaar bezocht Hirsi Ali met een cameraploeg van 'Nova' een islamitische school. Ze vroeg kinderen daar wat ze belangrijker vonden: de gelijkheid van iedereen voor de Grondwet, of de leer van Allah. De kinderen kozen Allah. ,,U heeft de laffe moed gehad om islamitische kinderen op school te vragen om een keuze te maken tussen hun Schepper en de Grondwet'', herinnert de auteur van de brief zich.

Het lijkt vreemd dat al in een van de eerste alinea's niet Hirsi Ali, maar de oemma ervan langs krijgt, de islamitische wereldgemeenschap. ,,Zij heeft haar taak van verzetten tegen het onrecht en het kwaad laten liggen en ligt haar roes uit te slapen.'' Dit is stereotiep voor de huidige radicale beweging. Moslims delven in de wereld het onderspit, is de gedachte, omdat zij niet hard genoeg, niet puur genoeg geloven. En omdat zij niet de wapens ter hand nemen, terwijl ze van alle kanten worden aangevallen.

Theo van Gogh wordt in de brief niet genoemd. Toen Hirsi Ali en Van Gogh onlangs hun film 'Submission' maakten, veronderstelden zij dat Hirsi Ali als afvallige gevaar liep, omdat zij een afvallige moslima is. Ze dachten dat extremisten zich om ongelovigen niet zouden bekommeren. De brief kan hiervan een bevestiging zijn: de moord op Van Gogh is enkel gepleegd om Hirsi Ali te pakken. Daarentegen: radicalen van dit kaliber voeren strijd tegen alle ongelovigen, niet alleen tegen afvalligen.

De VVD, de partij van de aangeschreven Ayaan Hirsi Ali, wordt een thaghoet-partij genoemd. Thaghoet is een begrip uit de Koran, en betekent 'alles wat afleidt van de aanbidding van Allah'. Volgens radicalen is het daarom de bron van alle kwaad.

Het boek 'De ware moslim' gaat hierop in. Het is een extremistische uitleg van een aantal koranverzen die onlangs in het Nederlands werd verspreid. ,,Thaghoet kan een ideologie zijn, niet afkomstig uit het boek van Allah. Het kan ook iemand zijn die zichzelf het recht heeft gegeven om wetten en grenzen op te stellen.'' Zo schrijft de auteur van dit werk, die zich 'Abu Zubair' noemt. ,,Allah vertelt ons dat wetgeving, regeren en oordelen alléén aan hem zijn voorbehouden en dat hij daarin geen deelgenoot accepteert.''

Vele Joden domineren de Nederlandse politiek, ook de VVD, meent de briefschrijver. VVD-fractieleider Jozias van Aartsen wordt als Jood geïdentificeerd, al is hij van protestantse huize. Maar radicale moslimjongeren in Nederland hebben nogal een ruime opvatting van het begrip Joden. Amerika bijvoorbeeld, is een Joods land. 'Nova', een programma dat zeer kritisch bericht over de radicale islam, noemen zij een Joods programma. De Telegraaf, dat in hun ogen minderheden stigmatiseert, is ook Joods genoemd.

De slechtheid van de Joden wordt in de brief aangetoond met enkele citaten uit de Talmoed, de verzameling aan Joodse wetten en tradities. Voorbeelden: ,,Alleen Joden zijn mensen.'' En: ,,Heidense vrouwen zijn dieren''. De Talmoedcitaten zijn hoogstwaarschijnlijk afkomstig van internet. Op Engelstalige extreem-rechtse en islamitische websites staat steeds precies hetzelfde rijtje passages. In de brief is het Engelse woord voor heiden (gentile) onvertaald. Deze passages staan in de Talmoed, maar de Talmoed heeft de vorm van een discussie. De meningen van geleerden zijn er eeuwenlang in opgetekend. De in de brief gebruikte citaten zijn geen gemeengoed.

De moordbrief bevat ook een verwijt aan de Amsterdamse burgemeester Cohen, die wel Joods is. ,,Wat vindt u van het feit dat een burgemeester in Amsterdam aan het roer staat die een ideologie aanhangt waarin Joden leugens ('listen') mogen gebruiken om een Gentile te misleiden?'' Volgt een Talmoed-citaat waarin Joden wordt toegestaan niet-Joden met listen te misleiden.

Deze passage is navrant. Hirsi Ali en Cohen wisselden afgelopen juni in deze krant open brieven met elkaar. Hirsi Ali schreef onder andere dat veel moslims in Cohen geen goedbedoelende burgemeester ziet die moskeeën wil inzetten voor integratie, maar een listige Jood die de boel wil overnemen.

Minister Remkes van binnenlandse zaken schreef eergisteravond aan de Tweede Kamer dat de brief aan Hirsi Ali een duidelijke weerspiegeling van de ideologie van de Takfir Wal Hidjra. ,,Volgens deze extremistische ideologie mogen afvallige moslims, die partij kiezen voor de vijanden van de islam, worden gedood. De brief bevat een duidelijke waarschuwing aan het adres van moslims voor de afschuwelijke gevolgen van het heulen met de vijand.''

In februari 2003 stuurde Remkes informatie van de inlichtingendienst AIVD naar de Tweede Kamer over deze beweging. In Nederland zouden enkele tientallen aanhangers actief zijn en zich inlaten met criminaliteit en het ondersteunen van terrorisme. Takfir is volgens de brief geen organisatie met een bepaalde structuur, maar meer een ideologie, die op sekteachtige wijze aanhangers werft.

De AIVD vertaalt Takfir wal Hidjra met 'Excommunicatie en Emigratie'. 'Takfir' betekent dat je anderen tot kafir, ongelovigen, verklaart. Dat gebeurt ook met moslims die niet strikt genoeg in de leer zijn. Wanneer een moslim tot kafir wordt verklaard, staat daar de doodstraf op. De brief aan Hirsi Ali hamert op de ongelovigheid van Hirsi Ali. Het langste koranvers dat in de brief staat, gaat over de dag des oordeels, over de duisternis die ongelovigen dan zal omhullen. En de auteur gelooft dat Hirsi Ali het zweet zal uitbreken als ze dit leest.

'Hidjra', het tweede deel van de naam van deze beweging, slaat op het vertrek van de profeet Mohammed uit het heidense Mekka naar de stad Medina. Volgens deze leer kun je het beste niet tussen ongelovigen wonen. Als je dat wel doet, moet je je volledig van hen afzonderen. De leer verwerpt de sjaria, de islamitische wetten op grond van de Koran, en doceert dat moslims uitsluitend volgens de teksten van de islam moeten leven. Interpretatie van die teksten is blasfemisch.

In Nederland wonen volgens de AIVD ook Takfiri's, vooral Noord-Afrikanen. De meeste moskeeën in Nederland vinden zij veel te heidens. Zij vinden het geoorloofd om te stelen van ongelovigen en houden zich dan veelal in leven met criminaliteit. Vooral in de creditcardfraude is een buitenproportioneel aandeel Noord-Afrikanen te vinden.

Takfir-aanhangers hebben op diverse plekken in de wereld aanslagen gepleegd. De Algerijnse GIA is beïnvloed door de takfir-ideologie. Maar het is de vraag of Takfir wal Hidjra vandaag de dag nog bestaat als duidelijk te onderscheiden beweging. In het jaarverslag over 2002 schreef de AIVD zelf al: ,,In het onderzoek naar islamistisch terrorisme heeft de AIVD naast Al-Kaida, nog steeds aandacht voor diverse andere islamistisch-terroristische groeperingen en stromingen, zoals de (...) Takfir wal Hidjra.'' Remkes schetst een beeld van groepen die zich verbonden voelen door religieuze geestverwantschap. Ze opereren in internationale netwerken. Sommigen hebben training in bijvoorbeeld Afghanistan ondergaan.

Het boek 'De ware moslim' illustreert deze ideologie: ,,Fundamentalistisch, dat is precies wat wij zijn. Wij, die ervan beschuldigd worden dat we de jeugd en anderen hersenspoelen; bij Allah, niets is minder waar. Wij hebben inderdaad onszelf van de leugen gespoeld en sporen anderen aan om ook voor die hersenspoeling te kiezen. Wij, die ervan beschuldigd worden dat we geweld (djihad) propageren; bij Allah, moge Allah ons eren om het bloed van de onrechtvaardigen te laten vloeien. Moge Allah onze lichamen uit elkaar scheuren en ons bloed over het zaad van het fundamentalisme gieten.''

Het korte briefje dat Mohammed B. op zak had toen hij werd gepakt, verschilt sterk van de lange brief op het lichaam van Van Gogh. Als gedicht heeft het het niveau van een Sinterklaasrijmpje. Al is het -in radicale ogen- religieus verantwoord. De boom van Tawheed is afwachtend/Naar jouw bloed smachtend (...) Hij geeft je de (hemelse, red.) Tuin/Niet het aardse puin.

Het lijkt niet op de testamenten die voorkwamen in eerdere Nederlandse djihadzaken. Die bevatten veel meer gebeden en afscheidsgroeten aan ouders. Het is mogelijk dat een persoonlijke groet van Van Goghs moordenaar, geschreven of op band, nog ergens berust. Maar het kan ook dat de dader daarvan heeft afgezien, wetend hoeveel publiciteit hij met zijn daad zou krijgen.

Het grote verschil in stijl en taal tussen de twee brieven doet de vraag rijzen wie eigenlijk wat heeft geschreven. Heeft Mohammed B. hulp gehad van een meer door de wol geverfde radicaal? Er zijn zes buitenlandse medeverdachten van de moord, aangehouden in panden waar Mohammed M. verbleef.

De open brief aan Hirsi Ali is tamelijk erudiet, maar er staan wel taalfouten in. Het gedichtje op de afscheidsbrief is knullig, maar wel duidelijk van iemand met Nederlands als eerste taal. De brief aan Hirsi Ali is ondertekend door iemand die zich een 'Muwahhied' noemt, een 'aanhanger van de eenheid'. Opmerkelijk: in de duidelijkste bekende bedreiging aan het adres van Hirsi Ali en Van Gogh vóór de moord, stond dat 'de legers der Muwahhidin op weg waren naar Hirsi Ali en Van Gogh. Het was net nadat zij de film 'Submission' tegen vrouwenmishandeling hadden gemaakt. Daarin werden vrouwonvriendelijke koranteksten op de huid van een vrouw geprojecteerd.

Die eenheid waarvan deze radicalen aanhanger zeggen te zijn, wordt in het Arabisch 'Tawheed' genoemd. Als dat al een bel doet rinkelen, denken veel Nederlanders tegenwoordig aan de gelijknamige moskee in Amsterdam-De Baarsjes, een notoir bolwerk van extremisme met terreurbanden. Het woord betekent echter de eenheid van Allah en van de wereldwijde moslimgemeenschap. Radicalen leggen op die oemma bijzondere nadruk. Landen, nationaliteiten erkennen zij niet. De hele wereld moslim is het ideaal.

De moordenaar van Theo van Gogh wou martelaar worden. Waarom joeg hij zich geen kogel door de kop? Radicalen zeggen net als andere moslims dat zelfmoord ongeoorloofd is. Maar het is een weegschaal die kan doorslaan. Een zelfmoordterrorist die met een bomaanslag veel vijanden meesleurt in de dood, doet juist iets goeds. Wie daartoe geen mogelijkheid heeft, kan alleen maar hopen dat hij wordt gedood. Dat is na de moord op van Gogh niet gelukt. In de ogen van de extremisten een prijzenswaardig, maar imperfect martelaarschap.

'Open brief aan Hirshi Ali', was de aanhef. Met de fout gespelde naam van Hirsi Ali staan Marokkaanse websites vol. Zo stond een tijd geleden op Marokko.nl de enquête 'Zal Hirshi Ali hetzelfde eindigen als Pim Fortuyn?'. Een ruime meerderheid (115 van de 171 die reageerden) koos voor het antwoord: 'Ja, zal niet lang meer duren'.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66 uwvoornaam uwachternaam
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********