Fwd: Re: Tien vernieuwingsstappen voor D66

[ReindeR Rustema]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

X-Sender: heinwvm at mail.chello.nl
Date: Mon, 03 Mar 2003 11:27:57 +0100
To: ReindeR Rustema <reinder at rustema.nl>
From: Hein van Meeteren <heinwvm at chello.nl>
Subject: Re: Tien vernieuwingsstappen voor D66
Cc: Hein van Meeteren <heinwvm at chello.nl>,d66 at nic.surfnet.nl

At 02:14 03/03/2003 +0100, ReindeR Rustema wrote:

>Het lijkt me een onmogelijke opgave om in te gaan tegen 'de wil van de
> kiezer'. Want wat wil de kiezer? Zoveel kiezers als er zijn, zoveel
> willetjes.

Toch lukt het opiniepeilers om al die willetjes te clusteren tot
onderwerp-gerelateerde uitspraken. Er zijn verbanden te leggen tussen
alle individuele wils -en opinie-uitingen. 

> Met zorgvuldige opiniepeilingen, panelonderzoeken en de laatste technieken
> op dat gebied kan je misschien wel met enige nauwkeurigheid zeggen wat
> bepaalde groepen waarschijnlijk willen. De ironie is alleen dat ze door
> politici op bepaalde ideeën zijn gebracht.

Dat is de vraag. Zéér de vraag. Neem het MKB. Dat heeft, gross modo, een
sterk belang bij minder regelgeving, administratieve en fiscale
verlichting, eerlijke concurrentie, lagere kosten, minder
ziekteverzuim...Het zijn onderwerpen die hen niet door politici zijn
ingefluisterd, maar die voortkomen uit de harde dagelijkse praktijk van
het ondernemen.  

>Wat ik wil is dan ook een politicus met visie. Eentje die net als de
> andere burgers goed om zich heen kijkt, veel vragen stelt en overal
> nieuwsgierig naar is.

Dat lijkt me een conditio sine qua non voor een politicus. 

>Omdat het zijn beroep is en hij daar voor is vrijgesteld heeft hij ook
> de tijd (en het talent hopelijk) om na te denken over wat goeie
> oplossingen zijn in het belang van het collectief, waarbij de vrijheid
> van de individuen voorop staat. Ga er maar aan staan.

Maar de vraag blijft: welke problemen zijn het meest urgent en welke
aanpak is het meest effectief? LPF zal roepen: veiligheid en immigratie!
D66 roept: onderwijs!! Er zal tóch een keus gemaakt moeten worden op
basis van wereldbeschouwing, en dan hebben uiteindelijk de kiezers
wederom het laatste woord (anno nu hebben ze kennelijk gekozen voor o.a.
veiligheid).  

>>Vreemd, jij bent ook een kiezer, en je wil dus kunnen vertrouwen op je
>> vertegenwoordigers. Terecht. Maar tegelijkertijd wil je GEEN
>> vertegenwoordigers die jou gelijk geven. Ik kan dat niet rijmen.
>
>Ik wel. Ik wil namelijk eentje die aangesteld is om na te denken in het
> belang van het collectief.

Dat is de taak van elke volksvertegenwoordiger. De pioniers onder de
democraten zoals de Tocqueville en J.J. Rousseau, maar ook Thorbecke,
hebben het ook zo bedoeld. 

>Dat is dus onvermijdelijk af en toe niet in mijn eigen belang. Maar ja,
> we leven nu eenmaal in een samenleving en dan moet je wat toegeven om de
> boel leefbaar te houden. Als iedereen alleen zijn eigenbelang voorop
> stelt hou je geen leefbaar Nederland meer over. En nu zie ik pas de
> grappige zin.

Goed punt. Alleen opereren vanuit eigenbelang is een oorlog van allen
tegen allen (Thomas Hobbes)

>Evengoed kan je de LPF-revolte aangrijpen als bewijs voor de stelling
> dat het electoraat geen wil heeft zonder politicus die het formuleert.
> Er was eerst een Pim en toen een Lijst Pim. Het is eerder een
> wisselwerking. De politicus formuleert zijn visie, het electoraat
> reageert daarop en die visie was weer gedeeltelijk gebaseerd op wat de
> politicus denkt dat het electoraat wil. Sommige politici voelen goed aan
> wat het electoraat wil (Pimmetje) en anderen zijn beter in het
> ontwikkelen van een visie voor de lange termijn (die slimmerikken van
> D66 die hun verhaal niet op de buis krijgen).

Het één sluit het ander niet uit. Als D66 in staat is aan te voelen wat
het electoraat wil (maar dan wel het voor D66 relevante deel van het
electioraat...) én in staat is een visie voor de lange termijn te
ontwikkelen, dan zit het wel goed met D66.

>Nu gaan we analyseren waarom 95% van de kiezers D66 niet overtuigend
> genoeg vindt. Ik stel het een en ander voor:
>
>- de rest is extremer, makkelijker herkenbaar
>- D66 als partij is te onduidelijk
>- er kleven bezwaren aan D66 die andere partijen niet hebben
>
>Wat mij betreft zijn dit allemaal nog geen redenen om je oren te laten
> hangen naar wat het electoraat wil. Het lijkt me beter te bouwen aan een
> loyale achterban.

Je oren laten hangen is nooit zo'n goed idee, tenzij je een konijn
bent...En ja, het werken aan een bredere, loyale achterban is precies
hetgeen in bepleit in mijn tien punten. 

> Als je wilt luisteren naar wat electoraat wil, dan heb ik hier wel een
> puntje (ik ben immers ook kiezer). Schaf die 40 jaar oude dogma's
> overboord en ontwikkel een aansprekende visie die niet gaat over
> middelen (bestuurlijke vernieuwing) maar over doelen, een visie. Iets
> als een liberaal erin klinkt mij al heel snel prima in de oren.

Hier volg ik je niet zo. Je pleit voor een visie maar je wil dat dogma's
worden afgeschaft. Ik wil niet zeikerig doen, maar de vraag is: wat is
een dogma en wat is een visie? Iemand kan ook beweren dat het hele
liberalisme een ouderwets dogma is en afgeschaft moet worden. Wat ik ook
niet kan volgen is die tegenzin tegen iets dat al wat ouder is. De
democratie gaat terug naar de Griekse stadstaten, is dus duizenden jaren
oud, is het daardoor minder waard? 

>>Aha, dat is het punt: kieslijst of partij! Wees gerust, ik ben ook 
>> voor kieslijsten. Veel meer ruimte voor de individuele kandidaten op
>> die lijst, veel minder ruimte voor bobo's, intern partijpolitiek 
>> gekonkelefoes en partijpolitieke vriendjespolitiek.
>
>
>Deal. We hebben dus bij deze al een kieslijst van twee voor de volgende
> verkiezingen? Weet je nog meer die we over kunnen halen?

Hoho, je loopt wel erg hard. Vooralsnog ben ik een loyale D66-er die
kritische kanttekeningen maakt. Eerst moet  ik er 97% van overtuigd zijn
dat D66 niet meer functioneert, en niet meer zal functioneren, voordat
ik met je meega die kieslijst in. 

> Ik kreeg 4 dagen voor de deadline (10 december) het idee dat ik ook als
> kieslijst mee kon doen. Ik heb een persbericht [1] verstuurd, andere
> kandidaten gezocht, maar ik bleef steken bij 4. Dat was niet genoeg om
> te voldoen aan de eisen die de kieswet stelt. Ik had namelijk 11500 euro
> nodig (mijn idee was om dat te delen met z'n 30-en, ieder 383 euro). Als
> we nu beginnen voor de volgende verkiezingen, dan moeten we wel op tijd
> zijn. Het gaat er vooral om een goede band op te bouwen met het
> electoraat. Internet leent zich daar goed voor.

Reinder, je bent dus gewoon een beetje aan het werven voor je kieslijst
bij D66 ers!! Prima, hoor, maar ik denk dat vele D66-ers vooralsnog
staan waar ik sta: wel willen vernieuwen, de partij reactiveren en
reanimeren, bínnen D66 kijken wat er veranderen moet. Dan naar buiten
met een overtuigend verhaal.

>> > Internet kan daarbij van dienst zijn, waar vroeger politieke
>>>partijen nodig waren.
>>
>>Ik wil wil wel enige vorm van kwaliteitsbewaking. Hoe ga je dat
>>aanpakken?

>Op internet kan je goed aantonen dat je geschikt bent omdat je
>transparant kan maken wat je doet, wat je hebt gedaan en wat je denkt.
>Het risico dat iemand zich de Kamer in*koopt* door bijvoorbeeld
>radiospotjes voor en na een radiodebat te kopen, moet je maar voor lief
>nemen.

Nee, volstrekt met je oneens. Op internet kan je de meest gekke dingen
doen, ongecontroleerd. Iemand die een hele vent (of meid) op internet
is, kan in het echte leven een rare kwast zijn die niets presteert.
Internet wordt ook bevolkt door psycho's, frustro's, ruziezoekers en
fantasten. Internet is geen goed middel om menselijke en/of politieke
kwaliteit te meten en te bewaken.  

>>Heel goed. De Griekse agora in moderne vorm. Maar wat doe je aan
>>ochlocratie? Massahysterie? machtsspelletjes?
>
>Je bedoelt het lobbyisme, de mediahypes en de koehandel in de Kamer?
> Het lijkt me dat al deze kwalijke constanten minder greep hebben op een
> boel individuen dan op een hele partij. Stel dat er bij een partij flink
> gelobbyd is voor het een of ander. De partijlijn wordt daaraan
> aangepast. Dan heeft zo'n lobby meer succes dan wanneer het zich moet
> richten op allerlei eigenwijze individuen.

Die individuen moeten toch op één of andere manier met en op elkaar
worden afgestemd. Er ontstaat dan zoiets als een lijst-lijn, het begin
van een lijst-programma. het is mijns inziens echt niet reëel om te
verwachten dat die eigenwijze individuen los van elkaar blijven
opereren. Je krijgt óf partijvorming, óf gigantische ruzie, wat ik je
brom.

 >De machtsspelletjes zijn onvermijdelijk. Maar wel inzichtelijker. In
> plaats van coalitiebesprekingen en formaties zijn er permanent
> allianties nodig om iets gedaan te krijgen. Het ene moment steun je die
> en het andere moment steun je de ander op een punt waar je zelf
> onverschillig over bent. Immers, als politicus met visie heb je zo je
> prioriteiten.

Zo ging dat in het begin van onze parlementaire democratie. De
geschiedenis leert dan dat er toch coalitievorming plaatsvindt, die weer
op haar beurt leidt tot (vroege) partijvorming. Ik vrees dat je, zolang
er een parlement is, het moet doen met vormen van politieke partijen. Ik
ga met je mee dat die partijen minder dwingend moeten werken op de
individuele leden en vertegenwoordigers. Meer vrijheid voor het individu
bínnen de partijen, is mijn idee. 

>> >Bovengenoemde individuen die een eigen achterban hebben, laat ze per
>>> e-mail de band aanhouden.
>>
>>Dan moet wel iedere kiezer een internet aansluiting hebben én weten
>> hoe de krengen werken.
>
>OK, als je denkt je doelgroep te bereiken door praatjes te houden voor
> de regionale televisie kan je dat ook doen. Je kan ook een SMS versturen
> naar je kiezers of een toespraakje van 3 minuten naar hun voicemailboxen
> sturen. Ze hebben voor je gekozen, dus hebben ze ook het recht (plicht
> misschien wel) om te weten wat je aan het uitspoken bent. Via de
> massamedia lukt dat niet omdat die (de naam zegt het al) op de massa
> gericht zijn. Zoals gezegd, een concept uit de 20e eeuw.

Besef je, Reinder, dat je hiermee een heleboel mensen uitsluit? Praatjes
voor de regionale televisie, weet je wat dat kost? SMS-jes versturen,
dat kost je euro 0,15 per bericht! En tienduizend kiezers bereiken via
de voicemail kost je 10 minuten per gesprek, dat is 10.000 maal tien
minuten, dat  is 100.000 minuten, dat is 1666.66 uur, dat zijn 208
werkdagen vol-continu bellen!

>> Je hebt dan ook het gevaar van electronisch clientelisme. Hoe ga je
>> dat tegen?
>
>Yep, alle varkensboeren in Nederland stemmen massaal op 1 persoon die 
> daardoor gegarandeerd een zetel krijgt.

Als álle varkensboeren op die ene man stemmen, hoeveel stemmen heb je
dan? Hoeveel varkensboeren heb je in Nederland? Genoeg voor de kiesdeler
(zouden zo'n slordige 16000 stemgerechtigde varkensboeren moeten wezen)

>Ook die spreekwoordelijke varkensboer in de Kamer moet namelijk een 
> visie ontwikkelen over andere onderwerpen. En daarmee vervreemd hij vast
> wel een boel varkensboeren van zich. Een varkensboer als kandidaat die
> voor de doodstraf is (of juist niet) lijkt me een groot dilemma voor een
> varkensboer die moeite heeft z'n bedrijf draaiende te houden maar het op
> dat punt totaal oneens is met die kandidaat. Boeiend.

Ja. En hoe komen we dan nog aan besluiten toe? Al die varkensboeren in
persoonlijke dilemma's gevangen dragen niet bepaald bij aan een
voortvarend landsbestuur, lijkt me. 


>> Mijn vernieuwingsplan gaat nu juist over deze functie: D66 als
>>vehikel voor progressief liberale burgers om in de politiek invloed te
>>verwerven. Jammer dus dat D66 een bestuurders en carrieremakerspartij
>> lijkt te worden.
>
>Maar wat voor carrière als het slecht gaat met die partij. Liever heb
> ik ook carrièrepolitici die het zonder politieke partij aandurven.

Ratelband? Winnie de Jong? Het zijn recente voorbeelden. Zelf denk ik
meer aan netwerk-achtige structuren, iets dat tussen een politieke
partij en een losse groep op een lijst inzit. Meer aandacht voor de
individuele kandidaten, meer eigen achterbannen mobiliseren etc. Maar
dan nog blijft het gevaar alleen maar popi jopi's op een lijst te
krijgen. In een parlement moeten ook die grijze, hardwerkende,
betrouwbare en deskundige politici van jou zitten. En die genereren nu
eenmaal weinig support met hun saaie uitstraling. Hoe los je dat op? 


>>Dat zou ik wel eens nader uitgewerkt willen zien. The Kieslijst
>>Formerly Known As D66 (DKFKAD).
>
>FKAD bekt dan beter, maar nee! gewoon liberalen, dat lijkt me beter.

Je zit al dicht bij: democraten! (Juist Nu!)

>Maar die bestuurlijke vernieuwingen? Mijn vrienden kunnen het mij niet
>uitleggen, mijn NRC kan het me niet duidelijk maken en als ik het
>probeer te begrijpen op de website van D66 dan dansen de lettertjes me
>al snel voor de ogen.

Toch is het niet zo moeilijk: een overheid die dichter bij de burger
staat en effectiever werkt. Minder bureaucratie, meer openheid, meer
overzicht, meer invloed van gewone mensen. Dat soort dingen. 


>> >Bij deze meld ik mij aan bij de liberalen.
>>
>>Welke? Je hebt ook de VVD. Die noemen wij D66-ers de conservatieven,
>>niet te verwarren met de conservatieven van onze nationale politieke
>>pinup Winnie. D66 is een *progressief* liberale partij. Hou dat in de
>>gaten!
>
>Kunnen we mooi kiezers halen bij de VVD lijkt me. Hopelijk krijgt
> Nederland dan ook eindelijk eens een echt conservatieve stroming, dat
> zal veel beter zijn voor de discussies in de kamer.

Dat ben ik met je eens.

>> >Maar wel onder de voorwaarde dat D66 zich opheft.
>>
>>"Zich opheft"is een lastig begrip. Er kunnen hoogstens zoveel
stemgerechtigde leden warm worden voor opheffen dat een volgend congres
het laatste congres is. Bij meerderheid van stemmen dragen zij D66 ten
grave. Geen andere procedure is te rijmen met het vereniginsrecht.
>
>Het lijkt me dan wel goed om bij elk congres een uitgewerkt voorstel
> daartoe in te dienen. Het bestaan van zo'n voorstel alleen al zal goed
> zijn voor D66 en de media-aandacht voor die partij. En als ze afwerend
> zijn, is het alleen goed voor de indieners van het voorstel. Wie
> schrijft er mee aan het voorstel?

Ben benieuwd. Waarom richt je niet gewoon je eigen lijst op: de
liberalen. En laat D66 gewoon kijken hoe ze de eigen sores oplost?
Misschien stappen wel wat D66-ers je lijst in. Maar misschien ook niet.
Life's a bitch. 

>>Nee, maar wel sterk des D66's. Zoals gloeilampen bij Philips horen, zo
horen de kroonjuwelen bij D66.
>
>Nu wordt ik wel nieuwsgierig naar het waarom van die kroonjuwelen. Ik 
> hoop dat ooit iemand me dat eens kan uitleggen. Misschien kan ik me
>voordoen als middelbare scholier die met een werkstuk bezig is en krijg
>ik iemand van D66 voorlichting zo gek het mij op kindertoon uit te
>leggen...

Kijk, als je in de zandbak speelt, dan wil je graag je eigen
zandvormpjes bakken. Niet het vormpje dat iedereen bakt, op bevel van de
meester, maar gewoon je eigen vormpje. Daarom die kroonjuwelen. Die gaan
allemaal over zelf kiezen en zelf beslissen. 


>Zelf ben ik er een voorstander van dat onze volksvertegenwoordiging af
> en toe ook blunders maakt. De Betuwelijn zou een mooie zijn als ik alles
> geloof wat ik er voor kwaads over hoor. Maar we weten het pas op
> termijn. En toen ik het stuk van Netelenbos laatst las in NRC hierover
> was ik wel overtuigd dat ding ermaar moet komen.

Het is je gewoon aangepraat dus. Heb je ook gelezen hioe duur dat kreng
wordt? En dat er alternatieven zijn die goedkoper en effectiever zijn? 

>> >In uitzonderlijke situaties, maar liever zie ik dat tijdens de
>>> verkiezingen mensen duidelijk maken wat ze willen.
>>
>>Eens in de vier jaar? En tussentijds je mond houden? Nee, ik zou graag
>>wat meer invloed zien voor de gewone mensen, voor de burgers dus.
>
>Die krijgen ze, via de persoon waar ze op stemmen.

Als die persoon maar één kamerzeteltje bemachtigt, dan stelt ie niets
voor en is de invloed nihil. 



>>>Een direct gekozen burgemeester of minister-president? Ja,
>>>ze komen nu wel via een vreemde procedure op hun plek, maar ik kan me
>>>ook een andere manier voorstellen. Bijvoorbeeld de kandidaat met de
>>>meeste stemmen is automatisch minister-president dan wel
>>>burgemeester.
>>
>>Ook nimby-kandidaten?
>
>Ja, ook die. Ik heb er namelijk een groot vertrouwen in dat dergelijke
> kandidaten niet overleven in het dagelijkse politieke bedrijf. Ofwel ze
> komen lelijk in de knoop en houden ermee op, geven de opdracht terug,
> ofwel ze ontwikkelen zich tot echte politici met een bredere visie. Maar
> wacht, *jij* was toch degene die het electoraat meer z'n zin wilde
> geven? Dit lijkt me juist de ultieme manier om het electoraat aan het
> woord te laten.

Nou...ik wil dat politici het electoraat serieus nemen. Geen deejays
alstublieft (u vraagt, ik draai). En brede visie, ja, daar ben ik voor.

>>>Wat mij betreft kan iedereen zo gekozen worden tijdens de
>>>verkiezingen.
>>
>>Uitnodiging voor populisten, als je het mij vraagt.
>
>Zo reageerde Femke Halsema ook op mijn plan. Zij was ervan overtuigd
> dan politieke partijen nodig zijn om ons land te beschermen tegen de
> populisten en de waan van de dag. Volgens mij is afdoende bewezen dat
> dit gevaar meevalt.

Leg uit. 

>>>> Het volksvertegenwoordigerschap mag dan ook niet meer dan twee
>>>> termijnen duren, en nieuwe mensen moeten gewoonweg een faire kans
>>>> krijgen.
>>>
>>>Bijvoorbeeld door D66 te vervangen door een kieslijst van liberalen
>>>die openstaat voor iedereen die zich liberaal noemt. Gesorteerd naar
>>>ancienniteit. Jongelui en nieuwkomers onderaan, succes!
>>
>>Dat laatste begrijp ik niet. En: wie sorteert? Wie heeft de macht de
>>volgorde op de kieslijst te bepalen? Hoe?
>
>Dat maakt niet uit, iedereen kan dat doen. Als ie maar zorgvuldig de
> vooropgestelde regeltjes uitvoert.

Wie stelt die regeltjes vast? 

>Zodra daarbij gesjoemeld wordt begint iedereen te krijsen en trekt 
>iedereen zich terug en richt men een andere lijst op.

Aha. Lijkt me niet echt een garantie voor stabiele politiek. Klinkt een
beetje LPF-erig, als ik zo vrij mag wezen. 

>Zo gedaan, die naam staat er toch al niet meer boven. Zo bepalen de
>mensen op de kieslijst gezamenlijk dat ze zich willen laten gehoorzamen
>aan die regel. Zo niet, dan moeten ze een concurrerende kieslijst
>opzetten. Veel succes gewenst. Het zal niet meevallen, want politiek
>talent is schaars in het land.

Een waar woord. En talent is kwetsbaar. Dat trekt zich terug en wil
niets meer met de gorigheid van de politieke slangenkuil te maken
hebben. Zo blijven de slechtsten over.

Enfin, het is me enigszins duidelijk wat je wil. Ga je dit nu forwarden
naar de D66 lijst? Daar zit ik niet op, zoals je weet. Maar je doet
maar. Ik kan wel een beetje voorspellen wat er daar gaat gebeuren....

Groet, Hein

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********