Laat volk burgemeester kiezen én wegsturen

[John Wijsmuller]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Op de site van Trouw kan n.a.v. de stelling: Laat volk burgemeester kiezen
en wegsturen worden gediscussieerd. Tot nu toe waren er geen reacties.

Hier het door Erik van den Muijzenberg genoemde artikel uit Trouw:
http://www.trouw.nl/podium

Als we de voormalige burgemeester van Leeuwarden Loekie van Maaren-van Balen
(PvdA) mogen geloven, lag het aan de lokale politiek -en in het bijzonder
van haar eigen partijgenoten- dat zij in 2001 het veld moest ruimen.

Haar verhaal is dat de wethouders, en vooral die van de PvdA, zich gedroegen
als haar werkgever en haar wilden voorschrijven wat ze moest doen. Toen ze
dat weigerde, is er aan haar stoelpoten gezaagd en over haar geroddeld.
Uiteindelijk rapporteerden de wethouders volgens Van Maaren aan de Friese
commissaris van de koningin dat zij geen vertrouwen meer in haar hadden.
,,Ik ben naar huis gestuurd door de wethouders, is dat niet krankzinnig?
Niet door de raad, de enige instantie die daartoe staatsrechtelijk bevoegd
is.''

Van Maaren was in 1999 nog door de Kroon tot burgemeester benoemd. In
gemeenten als Leiden, Vlaardingen en Best heeft de burgerij zich recent per
referendum kunnen uitspreken over hun favoriete kandidaat. Als de wens tot
bestuurlijke vernieuwing gestalte krijgt, worden burgemeesters in de
toekomst door de bevolking gekozen. Van Van Maaren mag dat: zij hoort
geluiden dat mensen haar wel terug willen. ,,Met de kiezers hier is niets
mis.'' Als de bevolking straks bepaalt wie er burgemeester wordt, zou zij
zich dan ook niet gewoon na vier of zes jaar moeten kunnen uitspreken of de
burgemeester voldoet en mag blijven of niet? En niet alleen in Leeuwarden,
maar ook in Enschede, Volendam of Maastricht waar burgers over hun
burgemeester ongetwijfd een mening hebben.
De stelling van de week is: Laat volk burgemeester kiezen én wegsturen

En er worden nog drie artikelen bij genoemddie bij Trouw kunnen worden
ingezien:
Interview Van Maaren / Goh Loekie, wat sneu
Loekie van Maaren moest in 2001 gedwongen opstappen als burgemeester van
Leeuwarden. Haar wethouders zagen samenwerking niet meer zitten. Later bleek
dat de bom was gebarsten omdat Van Maaren een vernietigend rapport openbaar
wilde maken. Na een lange periode van zwijgen rekent ze nu in een boek hard
af met Leeuwarden. En met haar eigen partij, de PvdA. ,,Ik was hun bezit.''
Commentaar / Burgermeestersbenoeming: Een vlees noch vis burgemeester
Er is niks mis met een burgemeesterskandidaat die tijdens zijn campagne
stemmen probeert te winnen met het voorlezen van bingogetallen in een
buurthuis, zoals gisteren te zien was op een foto in deze krant over de
burgmeestersverkiezing in Leiden. Lijsttrekkers van landelijke partijen
doens soms wel gekkere dingen. Het wordt echter wat anders als diezelfde
kandidaat, i.c. de Amsterdamse wethouder Harry Groen, opbiecht dat hij na
een week campagnevoeren zegt zo ongeveer wel uitgepraat te zijn.
Voordracht / Opstelten: gekozen burgemeester komt er
Burgemeester I. Opstelten van Rotterdam is in zijn nopjes. Het kabinet wil
na ruim een jaar alweer af van de openbare voordracht van
burgemeesterskandidaten, al dan niet voorafgegaan door een referendum. 'Een
heel goeie beslissing', noemt Opstelten dat. Neem het referendum: je reinste
kiezersbedrog. Want wat valt er voor de burger nou helemaal te kiezen? ,,Een
prettige man of vrouw die er netjes uitziet, meer niet.''


Beste Lijsters,

Hoe kan D66 noe een voorstander zijn van direct gekozen functionarissen
zoals de burgemeester?

In het verkiezingsprogramma 1998:
X. Burger en bestuur
Nu de Europese samenwerking steeds meer invloed krijgt op de besluitvorming
in Nederland, zijn de voorstellen voor bestuurlijke vernieuwing, waar D66
dertig jaar geleden al op aandrong, actueler en noodzakelijker dan ooit. Een
democratie kan niet zonder een goed georganiseerd, helder bestuur dat
verantwoording schuldig is aan de kiezer. Daarom is D66 nog steeds een groot
voorstander van een gekozen Minister-President, een gekozen burgemeester en
een gekozen Commissaris van de Koningin. Daarnaast is D66 voor een
correctief referendum, ook voor planologische projecten. Om de band tussen
kiezer en gekozenen te versterken is het invoeren van een districtenstelsel
noodzakelijk.
En:
428. Daadwerkelijke invloed van de kiezers betekent zeggenschap over wie
gaat regeren en wie gaat besturen. Daarom wil D66 de kiezer een stem geven
in de regeringsvorming door de minister-president rechtstreeks te verkiezen.
Ook de burgemeester en de commissaris van de koningin (c.q. gouverneur)
dienen rechtstreeks gekozen te worden. In de huidige procedure van
kabinetsformatie dienen de adviezen van de voorzitters van de beide Kamers
en de vice-president van de Raad van State direct openbaar te worden
gemaakt.
439. Dualisme in raden en staten
In provincies en zeker in grotere gemeenten moet de bestuurlijke
verantwoordelijkheid gescheiden worden van de controle door de gemeenteraad
en provinciale staten. Dat vergt een forse aanpassing van het gemeentelijke
en provinciale bestel. Burgemeesters en commissarissen van de koningin
moeten gekozen worden. Wethouders en gedeputeerden vormen het dagelijks
bestuur van stad en provincie en zijn niet langer lid van de gemeenteraad of
de provinciale staten en kunnen tussentijds worden afgezet.

In het verkiezingsprogramma 2002 staat:
176. D66 wil een modernisering van het koningschap. Het lidmaatschap van het
Koninklijk Huis en de daarbij behorende ministeriële verantwoordelijkheid
wordt teruggebracht tot het Staatshoofd en de direct bij de uitoefening van
het koningschap betrokken verwanten. De Regering bestaat voortaan alleen uit
de ministers. Zolang Nederland geen rechtstreeks gekozen premier heeft,
kiest de Tweede Kamer zelf een (in-)formateur.

In het verkiezingspamflet van 12 december 2002 lezen we:
Politici, ik heb er genoeg van!
D66 kan zich goed voorstellen dat mensen zich nauwelijks nog herkennen in
wat politici doen. De laatste maanden was politiek Den Haag een genante
vertoning. Maar we realiseren ons dat veel mensen zich niet herkennen in
politici. Den Haag was vooral met zich zelf bezig. Ook D66 heeft te laat
erkend hoezeer de samenleving onder spanning stond. Maar wij hadden - en
hebben - wel een antwoord. Want D66 is altijd een voorstander geweest van
meer invloed van mensen op het beleid van de overheid en van instellingen.
Democratie is meer dan Haags geneuzel. Daarom willen wij dat de juiste
mensen zijn vertegenwoordigd in de besturen van scholen, van pensioenfondsen
en van ziekenhuizen. Daarom willen wij besturen van Kamers van Koophandel
rechtstreeks door ondernemers laten kiezen. Daarom zijn wij voor de gekozen
burgemeester en voor het referendum.

Samenvattend geeft D66 de volgende argumenten:
Een democratie kan niet zonder een goed georganiseerd, helder bestuur dat
verantwoording schuldig is aan de kiezer. Daadwerkelijke invloed van de
kiezers betekent zeggenschap over wie gaat regeren en wie gaat besturen. In
provincies en zeker in grotere gemeenten moet de bestuurlijke
verantwoordelijkheid gescheiden worden van de controle door de gemeenteraad
en provinciale staten.  D66 is altijd een voorstander geweest van meer
invloed van mensen op het beleid van de overheid en van instellingen.

Zijn dit argumenten voor direct gekozenen? Als u het begrijpt, begrijp ik
het ook, of niet?

Groeten,

John Wijsmuller

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********