Freedom!

[Hein van Meeteren]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

At 05:43 08-10-2002 +0200, Herman Beun wrote:


>Is dat zo? Ik denk het eerlijk gezegd niet. Wat de laatste verkiezingen
>volgens mij hebben laten zien is dat mensen blijkbaar een enorme
>behoefte hebben aan (moreel) leiderschap.

Dat ben ik absoluut niet met je eens. Mensen (over wie hebben we het eigenlijk?) hebben behoefte aan eerlijkheid. Ze willen geen betutteling meer, geen PvdA die zegt wat goed voor u is, geen paars dat vanuit Den Haag verordonneert wat wel en wat niet op de politieke agenda moet, geen "achterkamertjes" meer die de openheid en dus de invloed van het volk onmogelijk maken. Kortom: "mensen" kiezen juist voor zichzelf, voor hun eigen sores en belangen, en niet voor de politieke alwetendheid en bedillerigheid van een onbereikbare kaste.

>Iemand met overtuigingskracht en aanzien, die ze vertelt welke keuzes goed zijn en welke niet.

Een Nieuwe Leider? Ik bewtijfel het ten zeerste.

>(knip) ik ben niet zo naief om te denken dat mensen vanzelf wel de goede keuzes maken.

Ik ook niet. dat noem ik dus faciliteren. In open en toegankelijke debatten kunnen mensen stapje voor stapje hun belangen gaan afwegen. Door open en eerlijke confrontaties wordt duidelijk welke keuzes er zijn. Wanneer de politiek dus opener wordt, en blijft, dan wordt het maken van dat soort keuzes vanzelf makkelijker. De afgelopen jaren zijn de "mensen" veel te veel weggehouden van de politieke besluitvorming, stond "de politiek" fderhalve veel te ver van hen af. Dat neem ik ook ons, d66, kwalijk. We hadden dat nooit mogen laten gebeuren, maar we waren kennelijk teveel met onze eigen hobies en agenda's bezig.

>Willen we mensen dus zelf laten kiezen, dan is goed moreel leiderschap
>onontbeerlijk.

het is maar wat je daar onder verstaat. De Chinezen (erg in tegenwoordig, vooral Kung Fu Tze) hebben het over *dienend* leiderschap. daar voel ik wel wat voor, hoewel ik het gewoonweg democratisch leiderschap zou willen noemen. Belangrijk is dat de leider zich niet door ego en eigenbelang laat leiden, maar door bezieling en wijsheid. Kom daar maar om bij de tegenwoordige politieke kaste die carrieremaken op de eerste plaats heeft staan.

> Daarom heb ik dat 'keuzevrijheid'-verhaal van D66 altijd zo plat
>gevonden.

Het is wel onze core-business. Goed bedoelde vraag: wat trekt je dan aan in D66?

> (knip) ...daarmee schrikken we kiezers dubbel af: niet
>alleen doordat ons vrijheid-verhaal geen antwoord biedt op hoe om te
>gaan met verkeerde keuzes, maar ook doordat we zélf niet aangeven wat
>onze keuzes zouden zijn.

Lijkt me niet. Als democraten accepteren we ook verkeerde keuzes. We accepteren bijvoorbeeld dat de kiezers 26 kibbelaars in de TK hebben gezet. We accepteren dat de kiezers thans de keuze maken voor veiligheid en waarden en normen. En tegen immigratie. Goede keuze? Slechte keuze? Jij vooronderstelt dat er mensen zijn die weten wat goed is en wat fout is. Zelf ben ik minder van die denkrichting. Het enige dat ík weet is dat mensen heel goed *voor zichzelf* weten wat goed is voor zichzelf en hun directe omgeving. Laat mensen daarin dan zoveel mogelijk hun eigen keuzes maken. Sorry voor mijn platheid.

>We pleiten voor minder dwang, maar verschaffen
>geen moreel leiderschap (sterker nog: dat hebben we jarenlang afgewezen,
>we hadden immers "geen ideologie"). Geen wonder dat het ons zo moeilijk
>lukt om kiezers aan ons te binden, ook al worden onze keuzes (ja, we
>hebben ze wel) gedeeld door een aanzienlijk deel van het electoraat.

De wezenlijke vraag is: is die groep mensen in de huidige samenleing die hunkert naar (moreel) leiderschap en voorbeeldgedrag óns electoraat? Zelf meen ik van niet. Ons electoraal type is de man of vrouw die wars is van centralistische en bureaucratische betutteling, die het eigen leven zoveel mogelijk naar eigen smaak wil inrichten, die zelfstandigheid en uitingsvrijheid grote waarden vindt. Die moreliteit in het *eigen* geweten vindt, en niet in een preek vanaf de kansel of in een normen en waarden-oprisping van een of andere gezagsdrager. Ik denk dat zo'n electoraat vrij groot is, eerlijk gezegd.

>Die 'vrijheid' kan wat mij betreft dus overboord als centraal
>D66-begrip - dat is immers maar de helft van het verhaal.

Tja, ik vraag me af wat er dan nog D66 aan D66 is.

>(knip) Wat willen we eigenlijk met die vrijheid?

dat is de vraag niet. De vraag is: wat doe ík met mijn vrijheid, en wat doen wij met onze vrijheden. Dat zijn private kwesties. De politiek moet er slechts voor zorgen dat ik die kwesties naar tevredenheid voor mezelf kan en mag oplossen en beantwoorden. Natuurlijk in samenspraak en samenwerking met anderen. Van atomisme houd ik niet.

>Behalve de Verlichting komen ook de eeuwen daarna dan nadrukkelijker als
>inspiratiebron in beeld. Ik kom zo uit op iets als "individuele
>waardigheid" als centrale streven van D66 (maar een betere term blijft
>uiteraard welkom)....(knip)

Individuele waardigheid is een mooie term, maar blijft net zo ongrijpbaar als vrijheid of zelfstandigheid. Uiteindelijk is individuele waardigheid een *resultante* van de mogelijkheid het eigen leven naar eigen inzicht in te richten.

>Overigens volgt uit bovenstaande dat zeker D66 behoefte heeft aan een
>heel ander soort politicus. Waar D66-ers in het verleden de keuzes
>alleen maar bij de burger legden zonder zelf daarbij een standpunt in te
>nemen (vrijheid, vrijheid!), zal er voortaan moreel leiderschap getoond
>moeten worden. Dat betekent niet alleen standpunten innemen, maar morele
>kleur bekennen en met *waarden* (niet het ontbreken ervan) de discussie
>in gaan - en winnen!

Mooi streven, maar je vooronderstelling is dat er een voorhoede is van moreel ontwikkelde en een massa van moreel onderontwikkelde mensen. De onderontwikkelden moeten zich dan door de ontwikkelden laten beschaven, laten opvoeden. De voorhoede geeft het voorbeeld, de massa volgt. Nee, ik voel me hier niet erg prettig bij. Het is een soort cultureel, of intellectueel imperialisme. Het is een elite-massa-model. Ik sluit me liever aan bij de ontwikkelingswerkers die stellen dat het de mensen zèlf zijn die zich dienen te ontwikkelen. Met onze hulp, binnen de faciliteiten die wij hen bieden, dat wel. Geef mensen geen vis, maar een hengel om zèlf te vissen. Onze overleden Prins Gemaal was een goed voorbeeld in dezen, hoe paradoxaal dit ook klinkt.

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********