Populisme: overgang of vernieuwing?

[Henk Vreekamp]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Ernst,

Dat het alleen maar een protestbeweging is, vind ik toch wat kort door de
bocht. Ze doen immers mee aan verkiezingen. Je doelt mogelijk op feit dat
hen slechts kort leven is beschoren. Ik weet dat niet zo, Nagel en Westbroek
komen uit politieke milieus als VARA en PvdA. De sociaal-democratie kan in
al haar verscheidenheid best nog een lang leven leiden.

Je tweede argument, de Hollandsche Volkschaard ('beroepskankeraars'), geldt
misschien voor sjacherijnige (ex)protestanten en hun Heidensche Nazaten die
zich alom hebben verspreid over de Geldersche, Friesche en Randstedelijke
drijvende Veenen. Maar zoals je weet, veranderen de demografie en het
landschap nogal. Niet alles hoeft zo af te lopen als met de
bejaardenpartijen enz.

Kortom, ik volg alles wel serieus.

Henk V.
----------
At 06:02 14-03-01 -0500, you wrote:
>REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
>Henk,
>
>Leefbaar X zijn in mijn ogen protestbewegingen, geen politieke partijen.
Zij staan alleen maar in negatieve zin over allerlei onderwerpen te zeuren,
zonder met goede alternatieven te komen.
>Zo ontstaat het idee dat zij alleen maar tegen zijn om het "tegen zijn".
Dit is inderdaad erg populistisch. Het is in Nederland heel makkelijk om als
je roept: "ik ben tegen!" een gedeelte van de bevolking op je hand te
krijgen. Wij zijn nu eenmaal beroepskankeraars....
>
>Ernst Debets
>
>------Original Message------
>From: Henk Vreekamp <vreekamp at knoware.nl>
>To: D66 at nic.surfnet.nl
>Sent: March 13, 2001 9:36:43 PM GMT
>Subject: Populisme: overgang of vernieuwing?
>
>
>REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl
>
>Zwaluwen,
>
>Gaat het bij 'populisme' om een overgangssituatie in de ontwikkeling van
>politieke verhoudingen, of, vormt het op zich een zelfstandige, nieuwe
beweging?
>
>Mijn hernieuwde inspiratie in deze vraag vond ik gister bij het lezen van de
>column van de Dominicaanse ex-president Leonel Fernandez (conservatief
>technocraat, opgeleid in USA) in de lokale NRC van Santo Domingo, de Listin
>Diario, getiteld Populisme En Ideologie.
>
>Fernandez:
>- populisme mist een eigen ideologie,
>- is eclectisch (haalt overal wat vandaan) en kan zowel links als rechts
>uitvallen, communistisch of neoliberaal.
>Basisovereenkomsten zijn er wel volgens Fernandez:
>- personalisme rond een charismatisch leider die intelligent en
>organisatorisch bekwaam is,
>- appel aan de behoefte naar een leider (eventueel in de figuur van een
>voetballer, zangeres etc.),
>- nadruk op nationalistische trots en een eigen culturele identiteit,
>- en een opvallende actie richting bepaalde stromingen (ostracisme) en een
>positieve of negatieve symbolisering van bepaalde marginale groepen, zowel
>van machtelozen als een bestaande, tradionele oligarchie.
>- Kenmerk ook: ze loopt vast in een eigen bankroet juist wegens het
>ontbreken van een eigen ideologie. Aldus de Caribische technocraat Fernandez.
>
>Binnen deze criteria past D66 niet erg. Met name kenmerken als het
>nationalisme en het ostracisme (hectisch marginaliseren van sociale klassen,
>groepen e.d.) ontbreken geheel. In het verleden domineerde Van Mierlo, dit
>personalisme bracht critici er wel eens om D66 'populistisch' te noemen.
>Maar dat is ruim onvoldoende om D66 te bestempelen als populistisch.
>
>De discussie op deze lijst ging echter Leefbaar Nederland en Leefbaar
>Utrecht, mede naar aanleiding van een uitspraak van een D66-corifee. Als we
>het rijtje afgaan, komt Leefbaar aardig in de richting: geen lijn in idee
>van 'macht aan de mensen', idee van zowel links als rechts maar in hoofdzaak
>de sociaal-democratische variant van het populisme, sterk personalisme (3
>publieke personen waarvan 2 miljonair), opvallende bekwaamheid inzake
>doelgroepenbeleid, nadrukkelijk ostracisme (vooral richting progressieven
>die in de implementatie een steekje laten vallen: D66, Groen Links) terwijl
>de conservatieven geheel buiten schot blijven. Alleen de kenmerken
>nationalisme en etnocentrisme ontbreken Leefbaar-X. Mogelijk komt dit omdat
>ze nog op lokaal niveau opereren, en dan lijkt strijd tussen Tukkers en
>Stichtenaren wel wat erg antiek en komisch. Leefbaar bezondigt zich ook niet
>aan het elitaire multiculturalisme van bijv. Groen Links.
>
>Conclusie: Leefbaar voldoet niet geheel aan alle criteria van Fernandez. Zij
>is overwegend populistisch qua thematiek en geheel qua stijl van opereren.
>
>Rest de vraag: gaat om een overgangssituatie of om vernieuwing? Volgens mij
>hangt dat mede af van de strategie die de PvdA zal kiezen. Als zij ook
>overgaat tot programmapunten als gekozen functionarissen (uitgezonderd
>staatshoofd) en zoveel mogelijk referenda, zal zij veel potentiele aanhang
>wegzuigen bij Leefbaar omdat in de praktijk veel standpunten overeenkomen.
>Aangezien dit een kwestie van tijd is, denk ik toch dat je kunt spreken van
>een overgangspartij. Er zal wel weer de nodige discussie komen over een
>Progressieve Volkspartij, de idee waar ook D66 twintig jaar terug aan meedeed.
>
>Henk Vreekamp, Utrecht
>
>**********
>Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
>Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
>Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SIGNOFF D66
>Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
>**********
>
>**********
>Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst
(D66 at nic.surfnet.nl).
>Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het
tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
>Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld
alleen: SIGNOFF D66
>Het on-line archief is te vinden op:
http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
>**********
>

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********