Gezondheidszorg (2)

[Henk Vreekamp]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Marc en Gerard,

Ook ik vind Smalhouts kruistocht in De Telegraaf zeer interessant. Echter,
ik mis een alternatief voor zijn terechte conclusie dat de institutionele
gezondheidszorg in het moeras zakt door een overgewicht aan managers. Hij
vergeet de oorsprong van de ellende: de vele koninkrijkjes en geldzakken van
hoogleraren en specialisten destijds. De huidige misere is een gevolg van de
vorige. Waarom pleit hij niet voor een lichte organisatievorm:
kwaliteitsgroepen in semi-autonome, plat georganiseerde groepen. Maar
Smalhout uit dit alternatief niet omdat hijzelf dondersgoed weet dat een van
de meest hierarchische bedrijfsculturen - de medische dus, het leger lijkt
me nog minder erg - dit nooit wil accepteren. Smalhouts betoog: mij
sympathiek, maar onaf.

In de nog niet verschenen ESB berekenen Van Praag en Van de Ven (NRC
gisteravond) dat Nederland qua biomedische zorg tot de meest
onderontwikkelde landen van het Westen behoort. Alarmerend. Koerswijziging
zal veel tijd en geld vergen, want zorg is net een mammoettanker. Het
huidige Paars lijkt mij totaal ongeschikt om daar een begin mee te maken.
Else Borst houdt zich als keurig burgermeisje aan de afspraken. En die zijn
van de VVD en de neoliberalen in de PvdA.

Tekenend vind ik intussen dat de term 'wachtlijsten', van oorsprong een
indicatie voor sociale en persoonlijke ellende, is beland in de sfeer van de
machtswoorden. Wachtlijsten bij inburgeringscursussen, vakbonden die het MKB
opzadelen met 'wachtlijsten vol niet uitgevoerde opdrachten' door de
weigering tot een langere werkweek, e.d. De term 'wachtlijst' treft met name
D66-ministers (Borst, Van Boxtel). Critici zagen permanent de poten onder
D66 weg: aardige mensen, hart op juiste plaats, maar ze bakken er niks van.
Echt grote klungels als Van Aartsen en Jorritsma en Sociale Zaken, waar de
WAO-misere doormoddert, blijven merkwaardig genoeg al tijden buiten schot.
Verder zijn Borst en Van Boxtel qua bestuurder toch niet zulke zwakke
poppetjes als Sorgdrager en Kohnstamm. Mijn idee: ze zouden zich wat
politieker kunnen gedragen, de kunst moeten afkijken van Brinkhorst.

Verkiezingstactisch staat D66 tegen de muur. Het referendum was een
regeringscrisis waard. Waarom gezondheid, migratie en onderwijs niet? Als
zelfs hoogleraren oproepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid zijn de rapen
gaar. Ik denk dat het publiek een einde wil zien aan de
rijke-particulier-versus-arme-collectiviteit situatie. Wat heb je er aan als
je ondanks een welgevulde loonzak steeds op alles moet letten en steeds meer
zelf alles moet regelen?! Vrijheid verkeert dan in onvrijheid.

Gerard pleit bij herhaling voor veel meer zeggenschap van patienten. Ik denk
dat zoiets bij de extramurale gezondheidszorg - mede dankzij de verfoeide
jaren zestig en zeventig - intussen aardig is gerealiseerd. Maar ook deze
sector wordt nu bedreigd door neoliberalen en marketiers: minder contacttijd
e.d. en sinds een paar jaar gebrek aan thuiszorg. Een hard probleem blijven
de instituties, zie Smalhout. En hier speelt het geld wel degelijk een rol,
zie maar de tweedeling met voorrangsbeleid via particulier geld voor
directeuren, sporters, politici en koninklijk huis (en bij een enkel
grootbedrijf ook het personeel). Dus hier zit qua dienstverlening nog rek
als er geld bij komt. Daarbij zou ik de diagnose en behandelvolgorde uit
handen van patienten willen houden. Laat professionelen maar voorkomen dat
het ikke-eerst gaat domineren in zaken van leven en dood. Er heerst al
genoeg Baskisch en Fries etnocentrisme, om maar te zwijgen van de
victimisatie van negers, barbaren, etc.

Gerard, je betreurt nog steeds dat Kohnstamm in 1994 jullie gezondheidsnota
tegenhield. Troost je, van veel nota's die wel door de partijcensuur kwamen,
hoor je ook niks meer. Nota's schrijven vormt gewoon onderdeel van interne
concurrentie. Inhoud als stof voor macht. Dus wat let je om die nota,
voorzover nog actueel of strategisch van belang, in tien korte punten te
presenteren aan dit forum! Mogelijk heb je dan nog meer lezers ook!

Henk Vreekamp, Utrecht

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********