Primaries (Was:: Marjet van Zuijlen)

[Michiel Scheffer]

REPLY TO: D66 at nic.surfnet.nl

Beste Hein e.a.,

Het systeem van primaries bestaat in de VS, overigens niet alleen voor presidentskandadten maar ook
voor vele andere functies. Overigens maken de amerikanen er "een potje van" aangezien er meerdere
systemen per staat bestaan. Het principe is dat de kandidaat die voor een partij in de verkiezingen
mag optreden gekozen wordt door kiezers. Daarbij bestaan er drie vormen:

1.   De caucus (o.a. in Iowa). Geregistreerde aanhangers van een partij (maar niet alleen leden) komen
in regionale bijeenkomsten bij elkaar waar gestemd wordt op de verschillende kandidaten. De caucus
heeft het karakter van peiling voor het bepalen van de voordracht door de staat.

2. De gesloten primary. Geregistreerde aanhangers stemmen via een stembus voor een kiesman die op de
partijconventie voor een bepaalde kandidaat zal stemmen.

3. De open primary. Alle kiezers mogen via een stembus stemmen voor een kiesman die een op de
conventie op een bepaalde kandidaat mag stemmen.

Om het moeilijker te maken geldt in de VS afhankelijk per staat of een "winner takes all" telsysteem
of een proportioneel stelsel. Dat komt omdat elke staat naar eigen inzicht het systeem vaststelt.

In Nederland hanteert alleen D66 een soort van primary, deelname is alleen beperkt door leden.
Bovendien is D66 de enige partij waarbij leden effectief iets over kandidaatstelling
te zeggen hebben. Een bredere primary - een open primary zou of neer kunnen komen op een electronische
consultatie of zou gekoppeld kunnen worden aan de gemeenteraadsverkiezingen die doorgaans twee maanden
voor de TK verk. worden gehouden.

Het gaat er me even niet om de vormgeving, het gaat om het versterken van de band tussen kiezer en
gekozene en het verlevendigen van de parlementaire democratie.

Michiel

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********