de gekozen burgemeester

[Ekko Krol]

Wolter zegt 2 dingen: 1) m'n verhaal is theoretisch/heeft geen
relevantie in gemeente van ca 40.000 inw. en 2) ambtenaren maken de
dienst uit.
Ik heb even de wet aangestipt (bgm heeft geen stemrecht in raad, raad
is de baas), maar voor de rest ontleen ik m'n opvatting aan de
praktijk. Bgm zit niet in fracties, vergadert niet met fracties mee
voorafgaand aan commissie-/raadsvergad. Speelt in raadscommissies geen
politiek inhoudelijke rol (omdat hij in de politiek/inhoudelijke, echt
interessante raadscommissies er niet bij zit, daar zitten de
vakwethouders; hij zit alleen z'n eigen commissie voor en die zal ook
in een gemeente met 40.000 inw. veelal geen politiek interessante
inhoud hebben). In fracties en raadscommissies worden m.i. de echte
politieke beslissingen genomen. En als het dan als afronding van dit
proces in de raad op stemmen aankomt, mag hij niet meestemmen. Wat nog
eens bevestigt dat hij een politieke buitenstaander is.
Qua invloed is de bgm m.i. een onbelangrijke figuur, waarvan het uit
democratisch oogpunt helemaal niet nodig is dat je die zou moeten
kiezen (dus volksvertegenwoordiger maken). Zeker niet (en dat is het
zwaarste argument) als die nieuwe gekozen bgm leidt tot een aantasting
en verstoring van het perfecte democratische model dat we in gemeenten
hebben: raad is de baas en bepaalt het beleid, wordt ook door ons
gekozen; wethouders uit de raad, die beleid voorbereiden en uitvoeren
en verantwoording afleggen in raad. Kan niet beter en helderder. Een
burgemeester met politieke macht, met een belangrijke
taak/portefeuille die weggehaald moet worden bij de wethouders (dat
kan niet anders en daar heeft niemand het over), betekent een enorme
verslechtering van de bestaande constellatie, die democratisch
contra-productief werkt.

Het tweede deel van Wolter's verhaal herken ik heel goed. De
frustratie van een raadslid dat, hoewel het zijn taak is en hij dat
ook wil, geen echte invloed kan uitoefenen op de gang van zaken. Te
veel ligt al vast, weinig vrije keuzes. Dat gevoel heb je zo, als je
even meedraait in het gemeentelijk gebeuren (ik heb ervaring als
gemeenteambtenaar en als lid van een steunfractie). En voor een deel
is het ook echt zo. Het is de kunst (en dat is vaak een hele kunst) om
uit de stukken de beleidskeuzes te halen of in het proces het juiste
moment te vinden om die keuzes nog te beinvloeden (dat is een aparte
discussie waard: ik ben minder somber dan Wolter). En voor sommigen
leidt dat o.m. tot de conclusie dat ambtenaren de macht hebben,
waardoor het nog moeilijker wordt om invloed uit te oefenen. Daar ben
ik het niet mee eens. Als een ambtenaar de macht heeft (meestal: lijkt
te hebben), betekent dat 2 dingen: 1) de wethouder doet het niet goed
en 2) de ambtenaar doet het niet goed. Dat wil m.i. echter niet zeggen
dat het systeem niet goed is. Dat is in mijn ogen perfect. Wolter
geeft aan dat er in zijn situatie sprake is van zwakke wethouders,
waardoor ambtenaren meer te zeggen krijgen. Heel lastig, maar
wethouders sterker maken en ambtenaren kop laten houden is enige
oplossing.
Burgemeester laten kiezen lost dit probleem niet. Maakt het
waarschijnlijk groter: want ook die bgm nieuwe stijl zal zich met zijn
zwaardere portefeuille moeten voorzien van meer ambt.bijstand, met
hetzelfde risico als Wolter ervaart.
Burgemeester wel of niet laten kiezen is misschien niet eens de
belangrijkste vraag. Maar omdat kiezen in mijn ogen automatisch leidt
tot een heel ander soort burgemeester (een burgemeester met meer
macht, een - uit democratisch oogpunt onnodig -nieuw gekozen orgaan
naast de raad en b.en w.) en daardoor tot aantasting en omverwerping
van het democratisch systeem in een gemeente, moeten we m.i. niet voor
de gekozen burgemeester zijn. Als het systeem dat het dichtst bij de
burger staat, ook al weer ondoorzichtiger wordt, vervreemden we de
burger nog meer van de politiek. En om dat te voorkomen ben ik D66'er.

mvg,

Ekko

**********
Dit bericht is verzonden via de informele D66 discussielijst (D66 at nic.surfnet.nl).
Aanmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SUBSCRIBE D66
Afmelden: stuur een email naar LISTSERV at nic.surfnet.nl met in het tekstveld alleen: SIGNOFF D66
Het on-line archief is te vinden op: http://listserv.surfnet.nl/archives/d66.html
**********