nieuwe belangenorganisatie internetgebruikers?

[Hein van Meeteren]

At 03:05 27-11-1999 Saturday , B.Buma wrote:

>Neemt het bedrijfsleven internet over ?
>En is dat erg ?
>Is het onomkeerbaar?
>    * Het internet is (durven we er nog bij stil te staan) oorspronkelijk 
> een militair concept.
Klopt. Maar dat geldt voor meer technische innovaties. Feedback als 
principe is oorspronkelijk een militair concept (gebruikt bij effect-meting 
van artillerie). Inmiddels is feedback een van de belangrijkste tools of 
management geworden.
>    * Vervolgens is de wetenschappelijke elite er mee an de haal gegaan
Aan de haal gegaan.....de universiteiten en aanverwante organisaties 
(onderzoeksinstituten) hebben hun computers gekoppeld en zijn tot een 
netwerk gekomen.
>    * Dit is uitgegroeid tot een burger elite, de intelligentia of heet 
> dat de digilligentia ?
Dat zie je nog steeds. De digitale `voorhoede;'  bestaat nog steeds uit 
techneuten. Zij hebben een eigen lingo, onderhouden hun eigen netwerken en 
vormen een eiland binnen het internet-verkeer.
>    * Met de komst van de aandacht van het bedrijfsleven heeft internet 
> een enorme explosie doorgemaakt
>    * Het internet werd gepopulariseerd
Een ontwikkeling die niet uit kón blijven. Maar met de popularisering is er 
ook een vervlakking ingetreden (vergelijk het met de onwtikkeling van de 
massamedia). Die vervlakking draagt het gevaar in zich dat de digitale 
burger (de burger `aan de knoppen')  tot een passieve consument wordt 
teruggebracht. Het is belangwekkend die burger aan te sporen, en de 
mogelijkgheden te geven, aeen actievere rol te spelen. Daarmee komen 
democratie en digitaal burgerschap dichter bijeeen. De inter-activiteit van 
internet moet daarom m.i. gerichter worden ingezet ten bate van actief 
digitaal (teledemocratisch) burgerschap.
>    * Inmiddels doet het bedrijfsleven zijn vreselijke best om "acces for 
> all" (at no cost) te realiseren
>    * Dat doen ze uit hele lelijke motieven natuurlijk "ze" willen geld 
> verdienen
Geld verdienen is niet het primaire probleem. Dat willen en moeten we 
allemaal. Die `gratis' access is echter helemaal niet gratis, en er is 
sprake misinformatie. Deze week zat ik in een hotel in Rijssen. Via mijn 
laptop probeerde ik in te bellen op Het Net (KPN). De computer accepteerde 
mijn inbel niet, kickte me er steevast uit. Ik heb elk landelijk 
inbelnummer geprobeerd, steeds geen accesss. Aan mijn hardware ligt het 
niet. Resultaat: elke inbel werd getikt. Rekening: fl. 152,00, geen moment 
access. Een bedrag waarvan ik drie maanden comfortabele had kunnen surven 
bij een betaalde provider.  Conclusie: via dit soort technieken (denk ook 
aan de helpdesk á raison van fl 1,112 per minuut) zijn deze diensten verre 
van gratis en per saldo duurder dan een betaalde provider. Daarbij komt nog 
de handel in persoonsgegevens die de `gratis' providers drijven.
>    * Volgens mij leven we inmiddels in een tijd dat we ons realiseren dat 
> "ze" en "we" niet zover uit elkaar liggen
Hangt van je `rol' af. Ook ik werk in het bedrijfsleven. Maar ik ben óók 
democraat, en burger, en wens mijn democratische garanties (zoals privacy, 
en uitingsvrijheid). Het bedrijfsleven heeft niet als eerste doelstelling 
burgers rechten te geven of civiele vrijheden te verdedigen (afgezien van 
de vrijheid tot handeldrijven, maar dat is meer een belang). Daar zijn 
andere instanties en organisaties voor nodig. In die zin liggen `ze' en 
`we' (leuke vondst overigens)  ver uiteen.
>    * Het ene moment ben ik "ze" , het volgende moment ben ik "we"
Dat is al jaren zo. In de westerse wereld, democratieën, ben je nu eens 
(stemmende, beschermde) burger, dan weer werknemer (of werkgever). Lange 
tijd lag tussen de twee een gigantische kloof. Als *burger* werd je 
democratische rechten gegeven, als *werknemer* verkeerde je in een 
hierarchische niet-democratische omgeving waaraan je je op straffe van 
ontslag diende an te passen. Sinds 1950 (1e wet op de ondernemingsraden) is 
daar verandering in aan het komen, maar de kloof is nog steeds niet dicht.
>    * De explosie van internet (intranet,extranet) toepassingen heeft al 
> enigszins en voor de toekomste norme gevolgen voor hoe we onze 
> organsiaties vorm geven
Zonder meer waar. Toch is ons vermogen daar invloed op uit te oefenen en er 
richting aan te geven doorslaggevend voor wélke gevolgen zullen intreden en 
welke vormgeving van onze organisaties gaan aannemen.
>    * Vandaag zat ik "toevallig " (in een "ze" hoedanigheid) bij een 
> seminar over intranet toepassingen. De mogelijkheden welke dit geeft om 
> medewerkers daadwerkelijk free access tot informatie te geven en daarmee 
> te  "empoweren" zijn groot en vinden steeds vaker toepassing. (Power to 
> the people)
Dat is zonder meer een belangrijke ontwikkeling. Het zou daarom jammer zijn 
wanneer dit soort `empowerende' informatie in de toekomst een te betalen 
product zou worden waardoor alleen zij die over voldoende middelen 
beschikken toegang hebben tot die informatie. Dan wordt `empowerment for 
everybody' tot  `epowerment for a happy (and rich) few'....
>    * Nu lees ik in een "we" hoedanigheid een noodkreet over de enorme 
> invloed van het bedrijfsleven
>Ik weet oprecht niet of we hier nu moet treuren of moeten juichen.

Beiden. Maar wat het belangrijkst is: in de tijd van opkomende 
industrialisering en de daarmee gepaard gaande economische kloven tussen 
patronen en arbeiders, bezitters en bezitslozen -, kwamen vakbewegingen en 
politieke bewegingen op die de verschillen trachtten te verkleinen. Daarmee 
hebben we onze democratische samenleving gekregen waarin én geld verdiend 
kan worden én werknemers en burgers een zekere bescherming tegen uitbuiting 
en onderdrukking genieten.  Op het internet zal dezelfde ontwikkeling 
moeten plaatsvinden: massale ecommerce is okay, maar de digitale burger mag 
er niet door geplet worden.


Hein  van Meeteren
 Amsterdam
heinwvm at palm.a2000.nl