Zomaar, een iets

[Kaj Leers]

>Hieronder een plan, voorstel, initiatief - de naam van het beestje doet er
>niet zo toe.
>
>Als nu bekeken wordt hoe de partij erbij staat, kun je je afvragen: wat
>doet die partij nog in het huidige politieke bestel? Wat voegt de partij
>toe, en belangrijker nog: wat kan deze partij nog betekenen, nu zij het
>duidelijk verliest van GroenLinks? Belangrijker nog, wat laat D66 liggen
>dat GroenLinks zo makkelijk oppikt?  
>
>Want wat heeft GroenLinks nu de afgelopen tijd anders gedaan of laten zien
>dan D66? Niet veel, in ieder geval, behalve dan dat Paul Rosenmoller vaak
>catchy oneliners weet te bedenken. Maar dat doet Thom de Graaf ook.
>
>Waarschijnlijk ligt het aan een combinatie van twee factoren. Factor 1 is
>het feit dat een regerende partij per definitie vrijwel altijd zetels
>verliest. Er zijn uitzonderingen (zie de VVD). Factor 2 is de commotie en
>beroering die D66 toch teweegbrengt in de media en onder de kiezers. Of
>anders gezegd, het feit dat D66 iedere keer op een of andere manier direct
>betrokken raakt bij problemen. Noem het maar op: de Bijlmerenquete, de
>eigen bijdrage in het ziekenfonds, het vallen van Paars II, het aftreden
>van een D66-minister, wat zo'n beetje iedere politiek-geinteresseerd mens
>minstens de wenkbrauwen deed fronsen. Wellicht belangrijk is dat al deze
>problemen elkaar razendsnel opvolgden. Thom de Graaf had nog niet uitgelegd
>waarom D66 ging lijmen, of Borst kwam (even) in de problemen i.v.m. het
>Bijlmerdebat, en een minister trad kort daarna af. De kiezer kreeg
>nauwelijks tijd om te bekomen van de krantenkoppen, en D66 zelf eigenlijk
>ook niet. Maar de kiezer is en blijft het belangrijkst, en die moet na al
>die problemen wel zoiets gedacht hebben als: wat een zootje is die partij!
>Alle problemen zullen de factor Vertrouwen flink hebben laten dalen.
>
>Maar intussen blijkt uit de peilingen wel dat D66 nog altijd schommelt
>tussen de 8 en 9 zetels. Natuurlijk, peilingen geven nooit zekerheden, maar
>wel indicaties. Die indicaties geven aan dat er dus nog steeds genoeg
>kiezers zijn die wel vertrouwen hebben in de partij.
>
>Waar komt dat vertrouwen vandaan, wat drijft deze kiezers, die nog steeds
>D66 stemmen? Is het niet belangrijk dat dat onderzocht wordt?
>Hoogstwaarschijnlijk kunnen we er lering uit trekken, hopelijk nog voor de
>komende verkiezingen.
>
>Want D66 is nog altijd de partij van het redelijke alternatief. Als D66
>zich goed zou profileren, zou het misschien duidelijk worden dat met een
>sterk D66, partijen als de PvdA en de VVD niet eens meer nodig zijn. Van
>beide partijen verenigt D66 de beste punten in zich. Een conclusie die in
>1966 ook al getrokken werd door de oprichters van de partij. In 1967 was er
>even de angst bij PvdA en VVD dat D66 deze beide partijen ook inderdaad
>overbodig zou maken - D66 kwam in een keer met 7 zetels in de Kamer, een
>ongehoord debuut dat zelfs internationaal hoge ogen gooide.
>
>Maar je kunt niet blijven rondrennen, jezelf op de borst kloppend dat je
>het redelijk alternatief bent. Dat werkt niet. Profileer jezelf door ook
>duidelijk te zijn in wat je vindt en denkt. Durf het aan om te zeggen: met
>een sterk D66 zijn de PvdA en de VVD niet meer nodig. Herhaal dit vaak
>genoeg, laat mensen maar nieuwsgierig fronsen en leden van die beide andere
>partijen maar zweten. Schroom niet om het bijvoorbeeld te gaan hebben over
>een totaal nieuwe politieke constellatie, namelijk dat 'in de toekomst er
>nog maar drie blokken zullen bestaan: Links (SP, GroenLinks),
>Sociaal-Liberaal (het D66-blok) en het confessionele blok. Uiteraard -
>mocht het er van komen - zal een deel van de PvdA'ers zich afscheiden van
>het huidige PvdA om die partij voort te zetten, en dat zal bij de VVD ook
>zo zijn.
>
>Ik durf hier de stelling aan te gaan dat het juist deze duidelijkheid is
>die mensen graag willen, zeker in een tijd waarin verkiezingen lijken te
>gaan om korte geheugens en aantrekkelijke gezichten & karakters. Laat het
>balonnetje van wat ik het Drie Blokken-stelsel noem maar eens op, je start
>in ieder geval een discussie die de aandacht trekt.
>
>Maar dan uiteraard wel met een echt offensief, niet zomaar een
>persberichtje hier en daar. Haal alles en iedereen inderdaad maar eens uit
>de kast, overspoel de media met mensen als Thom de Graaf, Roger van Boxtel,
>Hans van Mierlo, Jan Terlouw, Laurens Jan Brinkhorst, Edo Spier, Schuyer.
>Om meer aandacht te krijgen, zou het beter zijn om zo'n plan ook echt
>daadwerkelijk te lanceren door het Drie Blokken-idee ook echt voor te
>stellen, bijvoorbeeld tijdens een partijcongres.
>
>Maar dat vereist durf, lef en enige drang om ook echt iets te willen
>bereiken. Het wordt tijd dat D66 zich eens echt gaat profileren, en dat de
>partij nadrukkelijk(er) gaat wijzen op het feit dat de verschillen tussen
>PvdA en VVD inmiddels zo klein zijn geworden dat zo'n sociaal-liberaal blok
>een reële mogelijkheid moet kunnen zijn.
>
>Vriendelijke groet,
>
>Kaj Leers.
>