[Re: fiscalisering omroepbijdrage?? ja toch??]

[Max Kok]

Beste Bert,

Dank voor je zeer uitgebreide antwoord !!

Enkele opmerkingen mijnerzijds:

"" het is een misverstand te denken dat ons
verkiezingsprogramma zich uitspreekt voor fiscalisering:  het programma
1998/2002 zegt dit: "Met het oog op
de langere termijn wordt onderzocht of de omroepbijdrage als grondslag van
financiering van de publieke omroep geheel moet worden vervangen door
financiering uit de algemene middelen. Gelet op het feit dat inmiddels audio
en tv in vrijwel elke woning aanwezig zijn, zou het voordeel van
financiering
uit de algemene middelen kunnen zijn dat de perceptiekosten voor het ophalen
van de omroepbijdragen vervallen, terwijl de individuele bijdrage via de
algemene middelen inkomensafhankelijk is.""
Max:
Dus laat het programma zich er wel degelijk over uit. En wel zo duidelijk
zelfs dat naar mijn mening de fractie dit hoort te volgen (tenzij in het
regeeraccoord duidelijk iets anders is afgesproken). Doet ze dat niet dan
lijkt me dit een vorm van kiezersbedrog -mild welliswaar, maar toch-.



"Naar analogie van de
omroepbijdrage zou je ook de vergelijking kunnen trekken met het abonnement
voor de telefoon, voor de krant of voor de kabel."
Max:
Nee, het is een duidelijke staatsbelasting en niet een privaat contract. Als
ik een telefoontoestel in huis heb en het werkt niet en ik wil geen KPN
abonnement kan een KPN controleur mij niet dwingen toch een abonnement te
nemen. De Dienst Omroepbijdragen doet dat wel. (Sterker, die dwingen je
zelfs ook een abonnement te nemen bij KPN als je via Britisch Telecom belt).
Omroepbijdrage vind ik dan ook een zeer misleidend woord: het is in wezen
geen bijdrage aan de omroep maar een belasting op het in bezit hebben van
een TV of radio toestel.
De vergelijking met de OZB vind ik beter: daar kom je ook alleen maar
onderuit als je geen huisvesting hebt.
Maar deze Nederlandse variant op de Engelse poll tax munt nou ook niet uit
in sociale rechtvaardigheid van belastinginning.
Zeker, aan iedere vorm van belastingheffing kleven nadelen, maar heffing via
de loon- en inkomsten belasting is nog steeds de sociaal minst
onrechtvaardige vorm.


"Overigens is dit het argument waarom vorig jaar in het regeerakkoord is
afgesproken dat een onderzoek zal worden gedaan naar fiscalisering;
eventuele
opbrengsten komen ten goede aan de jeugdzorg.
Max:
zie mijn eerste punt.



"4. Dat laatste is ook zeker reden voor de publieke omroep om voor
handhaving
van de omroepbijdrage te zijn. Zij wijst op de lage omroepbijdrage in
Nederland (inderdaad: het laagst van Europa, Duitsland, Engeland heffen,
hoewel het ook nog veel grotere landen zijn, twee keer zoveel)."
Max:
Dit ruikt zeer verdacht.
Hoe kan een klein land (dus veel overheadkosten) met nota bene meer netten
dan grote landen dit goedkoper doen ??  Zeer waarschijnlijk "vergeten" de
omroepen gemakshalve maar dat er naast de omroepbijdrage nog een hoop geld
uit de algemene middelen naar de omroep gaat. Als je die ook meerekent
geloof ik er niks van dat er per inwoner in Nederland totaal minder geld
wordt uitgegeven dan in bv. Engeland.
In die rekensom moet ook meegenomen worden dat er in een relatief dunner
bevolkt land meer steunzenders nodig zijn en dat dat helemaal geldt als er
ook nog heuvels in het landschap zitten. Hierdoor zullen de technische
kosten in bv, Duitsland hoger uitvallen dan in ons land, maar dat heeft niks
te maken met de wijze van heffing van de belasting.



"Maar er is nog een punt, en dat betreft de onafhankelijkheid van de
omroep."
"Max:
De hier genoemde argumenten vind ik op zich wel redelijk klinken. Anderzijds
stelt bij mijn weten de regering nu ook al de hoogte van de omroepbijdrage
vast, dus de financieële afhankelijkheid van de omroep verandert de facto
niet. Evenmin als volgens mij de invloed van de politiek op de omroep (en
omgekeerd ...) nu echt zal veranderen door wel of niet fiscaliseren.
Bovendien kun je je afvragen of het wel zo wenselijk is of instellingen voor
een algemeen belang (zeker als ze ook nog dwingend collectief gefinancierd
worden) onafhankelijkheid gegarandeerd krijgen. De ervaringen met bv.
woningbouwverenigingen via woningstichtingen tot
sloop-en-speculeer-bedrijven is vanuit het totale algemeen belang bezien nu
niet bepaald hoopgevend. Autonomie kan ook misbruikt worden. Het risico dat
de Gooise matras het voorbeeld van bv. de ambtenaren van justitie gaat
volgen lijkt me beslist niet denkbeeldig. En je moet er al helemaal niet aan
denken wat er kan gaan gebeuren als andere collectief gefinancierde
instituten als het leger gaan pleiten voor onafhankelijkheid ... Natuurlijk,
in een democratie is het mogelijk dat als er een andere partij door de
kiezer groot wordt gemaakt de collectieve instituten anders worden ingezet.
Maar dat is juist het wezen van de democratie! Als de SP en Groen Links nu
een meerderheid hadden gehad was het leger niet in Kosovo ingezet, maar dat
mag in een democratische staat nooit een reden zijn om die instituten dan
maar niet meer aan te laten sturen vanuit de politiek.

Onafhankelijkheid is overigens een bijzonder glibberig thema, zeker als
organisaties dat van zichzelf gaan zeggen. Wie bepaalt wat onafhankelijkheid
is ? De mooiste illustratie daarvan vind ik de dagelijkse editorial op p.3
van de Telegraaf (op deze lijst zeer passend de "Wiegelbode" genoemd.)
Ook het voorbeeld dat jij geeft van Muskens ("Bisschop Muskens riep laatst
de politiek al op om te bewerkstelligen dat er een wekelijks, 4 uur durend
armoedeprogramma zou komen op de publieke omroep.") geeft weer aan hoe
relatief onafhankelijkheid is, als je het in een ander licht plaatst: Per
definitie werken er geen werklozen bij de omroep, noch in de politiek. Aan
wat voor hen interessant is wordt dan ook in de media weinig aandacht
gegeven, terwijl ze wel omroepbijdrage betalen. Het aanbod van programma's
is zelfs niet zelden kwetsend voor mensen met weinig geld. Het pleidooi van
Muskens vind ik dan ook zeker niet verkeerd aangezien het om een dwingend
uit collectieve middelen gefinancierde instelling gaat. En juist vanwege dat
dwingende karakter van de financiering lijkt me ook dat het sociaal
rechtvaardige aspect daarvan de hoofdzaak moet zijn in de besluitvorming en
er dus niet moet worden afgeweken van wat er in het programma staat.

Met vriendelijke groet,

Max Kok