burgers in de gemeentepolitiek

[Gert Cazemier]

In Amersfoort is de raad ook voornemens spreekrecht in
commissievergaderingen toe te staan, maar tegelijkertijd wordt het
spreekrecht in raadsvergaderingen beeindigd. Dit laatste vind ik volledig
van de gekke. Waarom nou niet gewoon allebei. Echt Nederlands. Je mag
inspreken, maar dan moet je wat anders inleveren. Het lijkt wel de markt.
Het argument dat gebruikt wordt ("het werkt niet") zou wat mij betreft een
aansporing moeten zijn om zodanige afspraken te maken dat het WEL gaat
werken. Bijvoorbeeld door een goede voorbereiding, onderwerpen van sprekers
vooraf bekend maken bij raadsleden/fracties EN door sprekers het recht te
geven moties of amendementen in te dienen (incl. stemming). Je kunt nog een
stap verder gaan: burgers het inititiatiefrecht geven om gemeentelijke
veroderingen of regelingen in te dienen (v.g.l. een initiatief wetsvoorstel
van een kamerlid). En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Wanneer je het over "radicale democratisering" hebt is het heel goed om je
bij het doen van voorstellen niet te laten hinderen door allerlei formele
beletselen; "tussen droom en daad.....etc."
Dus Gert, vind ik het heel goed dat je met dit soort baan brekende
voorstellen komt. Het geeft in elk geval aan dat je flexibel van geest
bent.

Maar....
Ik zou het beginsel van onze vertegenwoordigende democratie toch wel
overeind willen houden. Je gaat ook niet,ook in Amersfoort niet,over elk
wissewasje een referendum houden.
[Gert]
Correct. Het beginsel van de representatieve democratie is tamelijk
efficient en ook niet zo slecht dat het terstond beeindigd moet worden. Het
ontwikkelen van een meer hybride systeem (dus een samenloop van
representatief en direct), kan naar mijn oordeel een interessante politieke
dynamiek opleveren. Immers, de invloed van de burgers kan op elk moment in
de politieke besluitvorming zicht- en hoorbaar worden gemaakt (spreekrecht,
moties en amendementen, referendum, ect.). Het wordt dus op z'n minst
duidelijker voor (betrokken) burgers welke besluiten genomen worden en
welke voor- en nadelen er tegen elkaar afgewogen zijn. Tevens nuttig voor
het creeren van draagvlak voor besluiten.
Overigens zou ik het niet erg vinden als de mogelijkheden van het
referendum veelvuldiger gebruikt zouden worden. Wellicht helpt het om de
drempels te verlagen.
Jouw doel is,neem ik aan, de betrokkenheid van burgers bij hun leefomgeving
te vergroten. Daar bestaat m.i. niet "de"oplossing voor. Neen, er zijn vele
mogelijkheden die daar elk een kleine bijdrage aan kunnen leveren.
[Gert]  Precies.

De vergadering van de gemeenteraad lijkt mij daar niet toe te behoren.
Politiek blijft een spel en dat spel wordt voorafgaande aan de
raadsvergadering gespeeld. Tijdens de raadsvergadering blijkt het ultieme
standpunt van een fractie; in de marges wordt soms tijdens de vergadering
nog geschoven.
[Gert]  Dat vind ik nu juist zo akelig en zo funest voor de lokale
politiek. Op de agenda van een raadsvergaderingen staan gemiddeld 3 of soms
4 bespreekstukken, de rest zijn hamerstukken (uitgediscussieerd en
uitgekauwd in de diverse commissies). De enige reden dat het nog zogenaamde
bespreekstukken zijn, is om de fracties de gelegenheid te geven nogmaals
aan te geven waarom men voor of tegen een bepaald besluit is. Moties of
amendementen worden veelal niet eens ingediend door de raadsleden. Het
verlies heeft men dus al bij voorbaat geaccepteerd. Einde discussie en snel
besluitvorming. Wat mij betreft moet de raadsvergadering het slothoofdstuk
zijn van de politieke besluitvorming. De balans moet pas NA de
raadsvergadering opgemaakt kunnen worden.

Nee, je kunt m.i.beter zorgen dat de burgers op de een of andere manier bij
het spel betrokken worden. Zorg er dus voor dat de commissievergaderingen
belangrijker worden en dat burgers daar actief kunnen meepraten.

In Deventer (waar ik tot voor kort fractievoorzitter was) blijkt de
wijkaanpak een positieve bijdrage te leveren aan de betrokkenheid van
burgers. Ik heb,ook in publicaties, wel eens gepleit voor een lokaal
'districtenstelsel': een soort matrix-verband binnen de gemeenteraad,
waarbij fractieleden mede door hun band met een bepaalde wijk in de stad,
in
de raad gekozen zijn (door bewoners van die wijk). Alle leden van de
verschillende fracties uit een en dezelfde wijk zouden dan als wijkgroep
(soort fractie) een motie of amendement kunnen indienen dat zij als groep
vooral voor die wijk van belang vinden (dit is niet moeilijk, want elk lid
van de raad kan -gesteund- moties en amendementen indienen). Je maakt dan
die raadsleden voor die wijk meer zichtbaar.
[Gert]  Interessant.
Nou, 't is maar een ideetje. Als je er meer over wilt weten, hoor ik dat
wel. Dan stuur ik je dat artikeltje (als ik dat nog ergens heb) wel op.

Maar nogmaals, inspraak tijdens de raadsvergadering is wat mij betreft een
loos gebaar.
[Gert]  Helemaal mee eens en mijn voorstel is het dus om daar iets aan te
doen.
met vriendelijke groet,

Eddy Tulp
Deventer








-----Oorspronkelijk bericht-----
Van: Gert Cazemier <g.cazemie at worldonline.nl>
Aan: Mailinglist D66 (E-mail) <D66 at NIC.SURFNET.NL>
Datum: zondag 11 april 1999 13:21
Onderwerp: burgers in de gemeentepolitiek


>In Amersoort wordt door de gemeenteraad een discussie gevoerd over
>bestuurlijke vernieuwing. Niet uitzonderlijk, want volgens mij is bijna
>elke zichzelf respecterende gemeente van tijd tot tijd met die discussie
>bezig.
>
>In Amersfoort hebben burgers aan het begin van de maandelijkse
>raadsvergadering twee minuten spreekrecht. Voor de mensen die dit hebben
>gedaan is het veelal een teleurstellende ervaring, onder meer omdat er
niet
>echt meer geluisterd wordt, de besluitvorming bijna afgerond is en het ook
>niet gebruikelijk is dat raadsleden inhoudelijk reageren op de spreker.
>Ik zou het spreekrecht van burgers in de raad willen verbreden met het
>recht om moties en amendementen in te dienen. Deze moeten dan in stemming
>gebracht worden en leiden er in elk geval toe dat raadsleden c.q. fracties
>kleur moeten bekennen.
>
>Dit betekent al met al meer echte invloed van burgers op het bestuur van
de
>stad. Typisch D66 zou ik zeggen. Maar is dat ook zo? Graag uw reactie.
>
>Gert Cazemier
>